Mark A
| Mark A | |
|---|---|
|
| |
| Osnovne karakteristike | |
| Zemlja porekla |  Ujedinjeno Kraljevstvo
|
| Namena | tenk |
| Uveden u upotrebu | 1917. godine |
| Povučen iz upotrebe | 1918. godine |
| Prvi korisnik | Ujedinjeno Kraljevstvo
|
| Broj primeraka | 200 do marta 1919. godine |
| Brzina na putu | 12 km/h |
| Doseg | 60-80 km |
| Dimenzije i masa | |
| Dužina | 6.10 m |
| Širina | 2.62 m |
| Visina | 2.74 m |
| Težina | 14 t |
| Oprema | |
| Glavno naoružanje | 4 mitraljeza Hočkis M1914 |
| Oklop | 8-14 mm |
| Snaga (KS) | 2 x 45 KS |
| Posada | |
| Posada | 3 |
Mark A, punog imena Medium Mark A Whippet je bio srednji tenk Britanske imperije (današnje Ujedinjeno Kraljevstvo) u toku Prvog svetskog rata.[1] Do kraja rata je dovršeno 200 primeraka ovog vozila.[2]
Karakteristike[uredi | uredi izvor]
Prototip tenka Mark A je osmislio Ser Vilijam Triton u novembru 1916. godine, kako bi zadovoljio potrebe odseka za rat za lakšim i bržim tenkom s većom mogućnošću udruženog delovanja uz pešadiju od standardnih teških tenkova. Tritonov laki stroj ili “Tritton Chaser” kako je bio nazivan, dovršen je početkom februara 1917. godine. Pokretala su ga dva tylor motora svaki snage 45 KS. Svaki je pokretao po jednu gusenicu. Upravljačke osovine su mogle biti učvršćene zajedno za kretanje ravno i pokretane čime se omogućilo zatvaranje prenosa s jednog motora na drugi kako bi tenkom bilo moguće skretanje. Za upravljanje ovako osmišljenim sistemom bila je potrebna dobra veština vozača.[2]
Tenk nazvan Medijum mark A, koji je ušao u serijsku proizvodnju, bio je vrlo sličan konceptu Triton čejsera. Za razliku od prototipa, pojednostavljena je proizvodnja tako što se umesto rotirajuće kupole ugrađivala fiksirana naoružana sa četiri Hočkis mitraljeza, dok je na prototip bila ugrađena jedan Luisov mitraljez. Rezervoar goriva je smešten spreda u oklopni rezervoar. Maksimalna debljina oklopa rezervoara je povećana na 14 mm, kao i na teškim tenkovima Mark. U martu 1918. godine Medijum A ili „vipets“, kako su obično bili poznati, ušli su prvi put u borbu kod Kolinkampsa, gde su držali dva nemačka pešačka bataljona i zatvarali rupe na prvoj crti bojnog polja. Osam tenkova Mark A je pružao podršku britanskim snagama između Monsa i Maubege 5. novembra 1918. godine i pokazalo se da je to bila poslednja operacija ovih tenkova u Prvom svetskom ratu.[2]
Medijum mark A, kao i ostali britanski tenkovi u Prvom svetskom ratu, imali su bezopružne gusenice, ali jedan tenk je izmenjen sa pogonskim točkovima koji su bili na lisnatim oprugama. Projekat je vodio poručnik P. Džonson u središnjoj tenkovskoj radionici, u Francuskoj. Kada je u isti tenk kasnije ugrađen 360 KS snažan rols-rojs igl motor umesto dva tulor motora, tenk je na testiranju postigao brzinu od 48 (30 ).[2]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Nikola Gažević, Vojna enciklopedija 9, Vojnoizdavački zavod, Beograd (1975), str.726-728
- ^ a b v g White, B. T. (1963). British tanks 1915-1945. London. str. 32.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- White, B. T. (1963). British tanks 1915-1945. London. str. 32.
| Normativna kontrola: Državne |
|---|
