Matasventa

Matasventa
Lični podaci
Datum rođenja	518.
Porodica
Roditelji	Eutarih Amalasunta
Dinastija	Dinastija Amala

Matasventa (lat: Matasuentha, Matesuentha, umrla posle 551. godine) bila je ostrogotska princeza iz dinastije Amala.

Matasventa je rođena u braku Amalasvinte, ćerke prvog ostrogotskog kralja Italije Teodoriha, i gotskog plemića Eutariha. Bila je sestra potonjeg kralja Atalariha (526—534). Matasventina porodica spadala je među romanizovane Gote. Amalasvinta je bila poznata po svojoj lepoti i učenosti, a otac Eutarih je po gotskim običajima usvojen od strane istočnorimskog (vizantijskog) cara Justina I i 519. je proglašen za zapadnog konzula sa carem kao svojim istočnim kolegom.

U vreme smrti Teodoriha Velikog 526. godine i Eutarih je već bio među pokojnima. Amalasvinta je pokušala da vlada kao regent maloletnog Atalariha, a posle njegove smrti 534. i kao kraljica uz savladarstvo svog brata od tetke Teodada. Međutim, Teodad je zbacio Amalasvintu i pogubio je 535. uz podršku tradicionalistički nastrojenog gotskog plemstva. Amalasvintina smrt je dala dobar povod caru Justinijanu I da zahteva obnovu rimske vlasti u Italiji sada kada je njegova saveznica ubijena. Car je poslao preko Sicilije neveliku ali dobro opremljenu vojsku pod komandom Velizara čime je otpočeo dugotrajni Gotski rat.

Kako je rat krenuo loše po Gote, plemstvo je svrgnulo Teodada, poslednjeg muškog predstavnika Amala, i izabralo za kralja Vitigesa. On je 536. na silu oženio Matasventu u Raveni kako bi se dinastički povezao sa starom kraljevskom kućom. Na venčanju je Kasiodor Senator, nekadašnji Teodorihov sekretar, u čast mladenaca pročitao svoj panegirik na latinskom čiji su nam fragmenti sačuvani.

Matasventa nije bila zadovoljna svojim položajem i 538. je, sudeći po Prokopijevom izveštaju, pokušala da preda Ravenu jednom od vizantijskoh vojskovođa. Kako bi 539., kada je Velizar opseo grad, ubrzala predaju Ravene, spalila je rezerve namernica. Velizar je ipak 540. ušao u ostrogotsku prestonicu na osnovu tajnog ugovora sa gotskom aristokratijom. Međutim, čim se našao u gradu sa svojom vojskom Velizar je zarobio Vitigesa i Matasventu, kao i prisutne plemiće, i proglasio da Ostrogotska kraljevina više ne postoji. Matasventa je nakon toga, zajedno sa suprugom, odvedena u Konstantinopolj kao deo delegacije uglednih zarobljenika.

U Carigradu Matasventa je ostala udovica 542. kada je Vitiges preminuo. Nešto kasnije, najverovatnije 549. godine udata je za patricija Germana, Justinijanovog brata od tetke. Nakon smrti carice Teodore 548. godine, German je postao najbliži Justinijanov saradnik i u prestonici se pričalo da bi car mogao da Germana odredi za prestolonaslednika. Štaviše, German, koji je bio poznat kao uspešan vojskovođa, je 550. imenovan za glavnokomandujućeg u predstojećem pohodu na Totiline Ostrogote. Prokopije je zabeležio da se German nadao kako će prisustvo Matasvente, izdanka porodice Amala, privući Ostrogote na vizantijsku stranu i omogućiti brzi kraj rata. Dok je još boravio u Serdiki (današnjoj Sofiji) i prikupljao vojsku, German se iznenada razboleo i umro.

Matasventa je tako 550. po drugi put ostala udovica. Po Germanovoj smrti, rodila je krajem 550. ili početkom 551. svoje prvo i najverovatnije i jedino dete, sina koji je dobio očevo ime. Gotski istoričar Jordanes je svoje delo zaključio upravo rođenjem Germana Mlađeg i nadom da će njegovo rođenje doneti ujedinjenje i boljitak rimske senatorske porodice Ancija i ostrogotske dinastije Amala (mada nije poznato u kakvoj je vezi Justinijanova dinastija bila sa Ancijima), kao i njihovim narodima. Nije poznato ni šta je dalje bilo sa Matesvintom, ali je njen sin German (umro 605. ili 607.) krajem 6. veka bio jedan od najuglednijih carigradskih senatora i tast Mavrikijevog sina Teodosija.

Literatura

• The Prosopography of the Later Roman Empire III: A.D. 527-641, vol. A-B, ed. J.R. Martindale, Cambridge 1992.