Нађеј
 Naslovna strana izdanja Nađeja za septembar 1935. godine | |
| Tip | Mesečnik |
|---|---|
| Osnivanje | 1921. |
| Jezik | Slovački |
| Ukidanje | 1941. |
| Grad | Kisač |
Nađej (svk. Nádej (Nada)) bio je prvi časopis Slovačke evangeličke crkve augsburške veroispovesti u Kraljevini Jugoslaviji, koji je od 1921. do 1941. izlazio u Kisaču.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Slovaci u Kraljevini SHS većinom su bili evangeličke veroispovesti, a do kraja Prvog svetskog rata slovačke crkvene opštine u Vojvodini pripadale su Ugarskoj evangeličkoj crkvi. Nakon raspada Austrougarske i osnivanja Kraljevine SHS 1918, slovačke crkvene opštine počele su da se organizuju u seniorate. Banatski seniorat osnovan je u junu 1920. u Kovačici, a Sremski seniorat početkom 1921. godine. Slovački evangelici iz Banata, Bačke i Srema 29–30. juna 1921. u Staroj Pazovi osnovali su Slovački crkveni distrikt, koji je prvi sinod održao 31. oktobra 1925. u Novom Sadu. Dana 3. januara 1929. u Novom Sadu za prvog biskupa je bio izabran Adam Vereš, a za distriktualnog nadzornika Ciril Abafi. Izbor Vereša za biskupa potvrdio je 26. marta i kralj Aleksandar, a svečano je bio instaliran 18. septembra 1929. S razvojem slovačke autonomne crkve došlo je, razumljivo, i do pokretanja prvih verskih novina na slovačkom jeziku.
Prvi časopis slovačkih evangelika Nađej pokrenut je 1921. godine u Kisaču, a sve do 1941. uspešno ga je izdavala Slovačka deoničarska štamparija u Bačkom Petrovcu. Glavni urednik bio je Pavel Turčan, evangelički sveštenik iz Kisača.[1] Godišnja pretplata iznosila je 6 dinara za Kraljevinu SHS, no već u drugom godištu bila je povećana na 12 dinara, odnosno 16 dinara (kasnije 15) za inostranstvo. Cena pojedinačnog broja iznosila je 1 dinar. List je bio dvomesečnik, a od trećeg godišta mesečnik, isključivo verskog karaktera. Pojedinačni broj imao je desetak stranica, a stranice su bile numerisane prema godištima, a ne prema brojevima.
Nađej je pokrenut na inicijativu bačkih evangeličkih sveštenika zbog nedostatka evangeličkih verskih listova u Kraljevini SHS. Naime, do raspada Austrougarske, slovačkim evangelicima bili su dostupni slovački verski listovi Stráž na Sione, Cirkvené Listy, Evanjelický Posol zpod Tatier i dr, koji su u novoj državi retko stizali do vernika.
Cilj novina bilo je jačanje verskog, političkog i nacionalnog jedinstva slovačkih evangelika u Jugoslaviji. U skladu s tim, novine su redovno objavljivale odabrane poslanice i citate iz Jevanđelja, kao i propovedi. Novine su imale i rubriku Zprávy (Vesti), koja je donosila verske vesti iz zemlje i inostranstva, poput broja krštenih u pojedinim župama ili broja slovačkih evangeličkih vernika u Kraljevini SHS, kao i o obnovi dvorske crkve u Vitenbergu. Rubrika Rozhl’ady (Pogledi) bila je sličnog sadržaja kao prethodno navedena rubrika. Rubrika Kronika (Hronika) prenosila je vesti iz stranih verskih novina i časopisa.
U novinama je redovno oglašavana prodaja Biblije i verske literature domaćih i stranih izdavača.[2]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „2014 - 150 ROKOV SLOVENSKÝCH NOVÍN A ČASOPISOV VO VOJVODINE 1864 – 2014”. www.muzeumslovakov.rs. Arhivirano iz originala 29. 06. 2019. g.
- ^ Dugački, Vlatka (2011). „Slovačke manjinske tiskovine u međuratnoj Jugoslaviji (1918–1941)”. Studia lexicographica. 2 (9): 64—66. Arhivirano iz originala 17. 06. 2019. g. Pristupljeno 29. 06. 2019.