Орах
| Orah | |
|---|---|
| |
| Zrelo stablo oraha | |
Naučna klasifikacija 
| |
| Carstvo: | Plantae |
| Kladus: | Tracheophytes |
| Kladus: | Angiospermae |
| Kladus: | Eudicotidae |
| Kladus: | Rosids |
| Red: | Fagales |
| Porodica: | Juglandaceae |
| Rod: | Juglans |
| Sekcija: | Juglans sect. Juglans |
| Vrsta: | J. regia
|
| Binomno ime | |
| Juglans regia | |
| |
| Mapa rasprostranjenosti | |
| Sinonimi[traži se izvor] | |
|
Juglans duclouxiana Dode | |
Orah (lat. Juglans regia) vrsta je oraha Starog svijeta koja se može naći na prostoru od Balkanskog poluostrva do Himalaja i jugozapadne Kine. Uzgaja se širom Evrope.
Opis[uredi | uredi izvor]
Orah je veliko, listopadno jednodomo drvo koje dostiže visinu od 25—35 m i deblo debljine od 2 m, obično sa kratkim deblom i širokom krošnjom, iako može biti viša i uža u gustim šumama. Vrsta je koja zahteva svetlost i kojoj je potrebno puno Sunca da bi se dobro razvila.
Geografska rasprostranjenost[uredi | uredi izvor]
Orah je poreklom iz centralne Azije i nekih delova Evrope. Unutar centralne Azije postoji oko 8.000 km2 šume J. regia; više od polovine se javlja u Kirgistanu, zatim u Tadžikistanu i Uzbekistanu, a ostatak u Turkmenistanu. Unutar Evrope izvornu rasprostranjenost vrsta je teško klasifikovati jer je vrsta široko uvedena i kultivisana. Najčešće se smatra da je poreklom sa Balkanskog poluostrva i potencijalno iz Španije. Vrsta je takođe uvedena u Kinu, Australiju i SAD gde je važna vrsta useva.[2]
Ekologija[uredi | uredi izvor]
Orah je veliko drvo, koje raste do 35 m visine sa velikom krošnjom. Može da živi i do 70 godina. Vrsta zahteva dugu toplu sezonu za rast i osetljiva je na zimske i kasne prolećne mrazeve. Vrsta preferira vlagu i može preživeti samo kratak period suše. Vrsta zahteva mnogo svetlosti i preferira duboko zemljište za optimalan rast. Juglans regia se ne sreće često u mešovitim šumama, javlja se u velikim nemešovitim sastojinama ili u izolovanim zonama. Postoji veliki broj sorti vrste Juglans regia.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Rivers, M.C.; Allen, D.J. (2017). „Juglans regia”. The IUCN Red List of Threatened Species. 2017: T63495A61526700. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T63495A61526700.en.
- ^ „Common Walnut - Juglans regia”. IUCN Red List. Pristupljeno 11. 12. 2022.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Flora Europaea: Juglans regia
- Flora of Pakistan: Juglans regia
- Chauhan, N.; Wang, K.C.; Wegiel, J.; Malik, M.N. (2004). „Walnut Extract Inhibits the Fibrillization of Amyloid Beta-Protein, and also Defibrillizes its Preformed Fibrils”. Current Alzheimer Research. 1 (3): 183—188. PMID 15975066. doi:10.2174/1567205043332144.
- Hemery, G. E. (1998). „Walnut seed-collecting expedition to Kyrgyzstan in Central Asia”. Quarterly Journal of Forestry. 92 (2): 153—157.
- Society for Neuroscience (2007). "News Release: Diet of walnuts, blueberries improve cognition; may help maintain brain function Arhivirano na sajtu Wayback Machine (16. јун 2010)", Society for Neuroscience, 5 November 2007
- eFloras, Missouri Botanical Garden & Harvard University Herbaria. „FOC - Juglans regia”. стр. 282.
Спољашње везе[uredi | uredi izvor]
- Juglans regia - information, genetic conservation units and related resources. European Forest Genetic Resources Programme (EUFORGEN)
