Ostrvica (tvrđava)
| Ostrvica | |
|---|---|
 Ostaci tvrđave na vrhu Ostrvice | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Varnice |
| Opština | Gornji Milanovac |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | tvrđava |
| Vreme nastanka | XIII vek |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Vlasnik | Republika Srbija |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture Kraljevo |
| www | |
Ostrvica (negde i Ostrovica) je srednjovekovna tvrđava čiji se neznatni ostaci uzdižu na istoimenom vrhu planine Rudnik, u ataru sela Zagrađe kod Gornjeg Milanovca.
U izvorima se prvi put javlja nakon smrti kralja Milutina (1282—1321), kada su se u njega sklanjali Dubrovački trgovci, koji su boravili u susednoj tvrđavi Rudnik. Krajem veka, Ostrvica je posližila kao utočište vojvodi Nikoli Zojiću, gospodaru rudničkog kraja. On je sa Novakom Belocrkvićem organizovao pobunu protiv mladog kneza Stefana Lazarevića (knez 1389—1402, despot 1402—1427), koja je otkrivena, nakon čega se Nikola sa porodicom (suprugom i četiri ćerke) sklonio u utvrđenje u kome se zamonašio i tako izbegao verovatnu smrt.
Osmanlije su ga prvi put zauzele 1438. godine, da bi posle Segedinskog mira i obnove Srpske despotovine 1443. godine bio vraćen Đurđu Smederevcu (1427—1456). U osmanske ruke je ponovo pao 1454. godine, a nije poznato kada je napušten.
Na osnovu vrlo malo očuvanih ostataka, teško je bliže rekonstruisati izgled nekadašnje tvrđave. Pretpostavlja se da je citadela bila sastavljena iz dva dela smeštena na dva najviša dela vrha, koji su međusobno bili povezani bedemom i sa južne strane zaštićenih suvim šancem. U podnožju oštrog dela vrha, koji je zapravo ostatak nekadašnje vulkanske kupe, prostiralo se tvrđavsko podgrađe.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Vrh Ostrvica sa svoja dva dela -
-
Ostaci dela bedema i veštački šanac -
Ostaci dela bedema -
Obronci vrha na kome se nalazi citadela -
-
-
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Deroko, Aleksandar (1950). Srednjevekovni gradovi u Srbiji, Crnoj Gori i Makedoniji (na jeziku: srpski). Beograd: Prosveta. Pristupljeno 10. 10. 2023.
- Grupa autora (2014). Rudnik : šapat visina. Beograd: Službeni glasnik. ISBN 978-86-519-1783-0.
