Partizani u stripu
Stripovi o jugoslovenskim partizanima su deo jednog od najbitnijih autohtonih žanrova popularne kulture — partizanskog — u periodu 1945-1990. u SFRJ.
Neki od ovih stripova su imali veliku popularnost kod raznih generacija, a u mnogim slučajevima su ih radili stvaraoci koji su imali stvarno iskustvo gerilskog ratovanja (Branko Ćopić i Ivo Kušanić u partizanima, Desimir Žižović Buin u četnicima) ili ilegalnog rada (Ivica Bednjanec kao partizanski kurir u Zagrebu tokom NDH).
Jugoslovenski partizanski strip se razvio do punog žanra, koji je ponekad bio omiljen čak i kod nekih stranih publika (serijal „Partizani“ u Holandiji, „Valter brani Sarajevo“ u Kini).
Sa raspadom SFRJ 1991. ovaj žanr se gasi, mada njegove kreativne mogućnosti još nisu bile iscrpljene.
Važnija ostvarenja partizanskog stripa[uredi | uredi izvor]
Ćira i Mira[uredi | uredi izvor]
Scenarista Branko Ćopić, crtež Ivo Kušanić, 1943-1945.
Kapetan Leši (strip)[uredi | uredi izvor]
Po istoimenom filmu reditelja i scenariste Žike Mitrovića u strip scenaristički adaptirao Nenad Briksi, crtež Julio Radilović Jules, četiri epizode, 1960-1964.
Diverzanti[uredi | uredi izvor]
Po istoimenom filmu reditelja Hajrudina Krvavca i scenariste Vlastimira Radovanovića, u strip scenaristički adaptirao Marcel Čukli, crtež Julio Radilović Jules, 1967-1968.
Partizani[uredi | uredi izvor]
Scenario Đorđe Lebović, sa jednokratnim učešćem drugih scenarista: Zvonimir Furtinger, Marcel Čukli i Ervin Rustemagić. Crtež Julio Radilović Jules. 1966-1989. Serijal je postigao uspeh u Holandiji i drugim zemljama, videti članak posvećen stripu: Partizani.
Stripovi Zdravka Sulića[uredi | uredi izvor]
Zdravko Sulić je uradio više pojedinačnih priča za list Kekec i ediciju Nikad robom sa temom NOB.
Stripovi Ivice Bednjaneca[uredi | uredi izvor]
Ivica Bednjanec je kao kompletan autor uradio više pojedinačnih priča za ediciju „Nikad robom“:
- Kurir Bogdan
- Zekina puška
- Babin zub
- Saveznici
- Jadranski vukovi
- Šume smrti
- Domobranci
Mirko i Slavko[uredi | uredi izvor]
Pogledati članak Mirko i Slavko
Otpisani[uredi | uredi izvor]
Po istoimenoj televizijskoj seriji reditelja Aleksandra Đorđevića i scenarista Dragana Markovića i Siniše Pavića, crtež Ahmet Muminović, 15 epizoda.
Poručnik Tara[uredi | uredi izvor]
Scenario Svetozar Obradović, crtež Branislav Kerac, 22 epizode serijala, 1975-1979.
Valter brani Sarajevo[uredi | uredi izvor]
Po istoimenom filmu reditelja Hajrudina Krvavca i scenarista Đorđa Lebovića, Mome Kapora i Save Pređe; crtež Ahmet Muminović.
Partizan Goran[uredi | uredi izvor]
Scenario Petar Aladžić, crtež Branislav Kerac, dve epizode, 1978-1979.
Nikoletina Bursać[uredi | uredi izvor]
Serijal po knjizi Branka Ćopića, scenario i crtež: Bojan Kovačević, dve epizode, 1980.
Troje nesalomljivih[uredi | uredi izvor]
Scenario Svetozar Obradović, crtež Branislav Kerac, dve epizode, 1980-1981.
Franjo Kluz[uredi | uredi izvor]
Scenario Miodrag Milanović, crtež Jelko Peternelj, dvanaest epizoda, 1980-1982.
Balkan Ekspres[uredi | uredi izvor]
Scenario Gordan Mihić, olovka Branislav Kerac, tuš Branko Plavšić, pet epizoda, 1986-1988.
Pilotski podvizi[uredi | uredi izvor]
Scenario Miodrag Milanović, crtež Stevo Maslek, šest epizoda, Male Novine (1986- 1988) i Strip Star 1989.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- Zdravko Zupan, Vek stripa u Srbiji, Kulturni centar — Galerija savremene umetnosti, Pančevo, 2007.
- Slobodan Ivkov. 60 godina stripa u Srbiji, leksikon. Galerija „Likovni susret“, Subotica, 1995. Elektronsko izdanje: „Projekat Rastko“