Piometra
| Piometra | |
|---|---|
| Sinonimi | Pyometritis |
| Specijalnosti | akušerstvo, ginekologija |
Piometra ili piometritis, gnojno zapaljenje materice i gnojni endometritis jeste infekcija materice izazvana akumulacijom gnoja nastalog kao rezultat infekcije sadržajem materične šupljine piogenim mikroorganizmima kada je poremećena mikroflora materične šupljine. Iako je najčešće poznata kao bolest ženskih pasa,[1] ona je takođe i ljudska bolest. Piometra je važna bolest na koju treba obratiti pažnju zbog iznenadne prirode bolesti i smrtonosnih posledica ako se ne leči adekvatno i blagovremeno.[2] Neki je upoređuju sa akutnim zapaljenjem crvuljka jer su obe bolesti u suštini empijemi unutar trbušnih organa.
Etiologija[uredi | uredi izvor]
Patogeni mikroorganizmi sa dominacijom "intrinzične" oportunističke flore, naročito anaerobnih mikroorganizama u uslovima smanjene funkcije imunoloških faktora zaštite tela primarni su uzrok nastanka ove infekcije.
Piometra se mora razlikovati od manjih, povremenih nakupina tečnosti koje se mogu otkriti ultrazvukom kod akutnog endometritisa. Piometra se javlja zbog ometanja prirodnog odliva tečnosti iz materice, što može biti posledica cervikalnih adhezija ili abnormalno suženog, vijugavog ili nepravilnog grlića materice. U nekim slučajevima, tečnost se akumulira u odsustvu cervikalnih lezija, verovatno zbog smanjene sposobnosti uklanjanja eksudata.[3]
Kada je endometrijum ozbiljno oštećen, što dovodi do velikog gubitka površinskog epitela, teške fibroze endometrijuma i atrofije žlezde, može se primetiti produžena lutealna faza, verovatno zbog ometanja sinteze ili oslobađanja PGF.[4]
Faktori rizika[uredi | uredi izvor]
Faktori rizika su: atrezija ili obliteracija cervikalnog kanala nastali kao rezultat atrofičnih promena povezanih sa uzrastom.
Piometra može biti jedan od glavnih znakova karcinoma endometrijuma materice.
Klinička slika[uredi | uredi izvor]
Klasični simptomi piometre su:
- bolovi u vidu grčeve bolove u donjem stomaku,
- obilna gnojna pražnjenja iz meterice, ponekad sa prisustvom krvi,
- visoka temperatura,
- jeza, osećaj slabosti,
Ponekad postoji i asimptomatski tok procesa, kada je piometra otkriva kao slučajni nalaz na ultrazvuku.
Piometra koja je specifična za kancer materice - prisustni su bolovi u vidu grčeva u donjem delu stomaka, koji se žire u donje ekstremitete, prisustvo krvi u gnojnom iscedku (što često ukazuju na prisustvo tumorskog procesa i raspad tumorskog tkiva).
Dijagnoza[uredi | uredi izvor]
Na pregledu materice, po pravilu uočavaju se trofične promene vezane za uzrast: atrofija vaginalne sluzokože, skraćen ili uvrnut grlić materice; ekstenzivno otvoren cervikalni kanal, koji e teško vizualizovati. Priroda pražnjenja iz cervikalnog kanala može biti različita - od manjih gnojnih sekrecija (što se češće otkriva) do obilnih smrdljivih gnojnih pražnjenja, ili odsutnog pražnjenja. Telo materice je, naprotiv, uvećano, ima okrugao ili sferni oblik, meku konzistenciju, osetljivu na palpaciju. Prisustvo parametaričnih infiltratora ukazuje na zanemareni onkološki proces.
Dijagnoza se postavlja retrogradnom vaginografijom i ultrazvukom koji otkrivaju jednu ili više područja ispunjenih tečnošću pored bešike. Druge metode dijagnoze uključuju palpaciju abdomena, laboratorijsku evaluaciju, radiografiju[5] i eksplorativnu laparotomiju.[6]
Histeroskopija[uredi | uredi izvor]
Za senile piometre karakteristične histeroskopskog nalaza su:
- atrezija spoljnog otvaro ili čitavog cervikalnog kanala;
- proširenje materične šupljine;
- prisustvo u materičnoj šupljini gustog pražnjenja;
- starosna atrofija endometrijuma;
- odsustvo patoloških promena.
Za rak endometrijuma karakteristične histeroskopskog nalaza su:
- proširenje materične šupljine;
- prisustvo u šupljini materice gustog pražnjenja;
- prisustvo u šupljinu materice fokalne atrofije endometrijuma i druge abnormalnosti.
Biopsija[uredi | uredi izvor]
Ciljane biopsije endometrijuma histeroskopijom omogućava precizno postavljanje dijagnoze.
Terapija[uredi | uredi izvor]
U slučajevima senilne piometra, histeroskopija udružena sa sanacijom materične šupljine pored dijagnostike odličan je i terapeutski metod.
Cilj lečenja piometre je izbacivanje gnojnog materijala iz materice, pa se kao i kod bilo kog gnojnog procesa, propisuje odgovarajuća terapija antibiotikom, nakon čega sledi tretman sa nesteroidnim antiinflamatornim lekovima. Prema potrebi daju se i antispazmodici.
U slučajevima bez odgovora, histerektomija se može uraditi nakon drenaže eksudata iz materice, iako je potrebna velika pažnja da se spreči kontaminacija peritonealne šupljine. Operacija može biti rizična i zbog prisustva adhezija između materice i okolnog tkiva.[3]
Sa potvrđivanjem karcinoma endometrijuma - lečenje treba nastaviti u specijalizovanoj onkološkoj ustanovi.
Prevencija[uredi | uredi izvor]
Pravovremeno postavljanje dijagnoze i primena terapije zamene hormona, ima značajnu ulogu prevencija i rana dijagnozi karcinoma endometrijuma.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Ettinger, Stephen J.; Feldman, Edward C. (1995). Textbook of veterinary internal medicine: diseases of the dog and cat (4th ed izd.). Philadelphie (Pa.) London Toronto [etc.]: W. B. Saunders. ISBN 978-0-7216-6795-9.
- ^ Toglia, Marc R.; Fagan, Matthew J. (2008-09-05). „Pyometra complicating a LeFort colpocleisis”. International Urogynecology Journal. 20 (3): 361—362. ISSN 0937-3462. doi:10.1007/s00192-008-0710-z.
- ^ a b Di Girolamo, Nicola (2020-01-01), Quesenberry, Katherine E.; Orcutt, Connie J., ur., 4 - Disorders of the Urinary and Reproductive Systems in Ferrets, W.B. Saunders, str. 39—54, ISBN 978-0-323-48435-0, Pristupljeno 2023-10-13
- ^ Chan, Louis Y.; Lau, Tze K.; Wong, Shell F.; Yuen, Pong M. (2002). „Pyometra: What Is Its Clinical Significance?”. Obstetrical & Gynecological Survey. 57 (3): 154—156. ISSN 0029-7828. doi:10.1097/00006254-200203000-00013.
- ^ Kim, Jonghyun; Cho, Dong‐Hyu; Kim, Young‐Kon; Lee, Jeong‐Heon; Jeong, Young‐Ju (2010). „Sealed‐off spontaneous perforation of a pyometra diagnosed preoperatively by magnetic resonance imaging: A case report”. Journal of Magnetic Resonance Imaging (na jeziku: engleski). 32 (3): 697—699. ISSN 1053-1807. doi:10.1002/jmri.22277.
- ^ Sirha, R.; Miskin, A.; Abdelmagied, A. (2013-10-31). „Postnatal pyomyoma: a diagnostic dilemma”. Case Reports (na jeziku: engleski). 2013 (oct31 1): bcr2013201137—bcr2013201137. ISSN 1757-790X. doi:10.1136/bcr-2013-201137.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Klasifikacija | |
|---|---|
| Spoljašnji resursi |
 | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
