Портал:Istorija/Izabrani 23 2009
Operacija „Ke“ (jap:ケ号作戦) je naziv za operaciju uglavnom uspešno izvedenog povlačenja japanskih kopnenih snaga sa Gvadalkanala, na kraju Gvadalkanalske kampanje u Drugom svetskom ratu. Operacija je trajala od 14. januara do 7. februara 1943. godine i uključivala je kopnene i mornaričke snage uz opšte rukovođenje japanskog Generalštaba. Među komandantima operacije su bili admiral Isoroku Jamamoto i general Hitoši Imamura.
Odluku da se povuku sa Gvadalkanala i prepuste ga savezničkim snagama Japanci su doneli iz više razloga. Svi pokušaji japanske armije da povrati „Hendersenovo polje“, aerodrom na Gvadalkanalu koji su koristili američki avioni, bili su neuspešni sa teškim gubicima japanskih snaga. Japanske mornaričke snage u ovoj oblasti takođe su pretrpele teške gubitke pokušavajući da dostave pojačanja i snadbevanja japanskim snagama na ostrvu. Ovi gubici uz nedostatak sredstava za novi pokušaj povratka Gvadalkanala su bitno uticali na japanske odbrambene planove, kao i na operacije u drugim oblastima Japanske imperije. Odluku o povlačenju je odobrio car Hirohito 31. decembra 1942. godine.
Operacija je otpočela 14. januara, prebacivanjem jednog pešadijskog bataljona na Gvadalkanal, koji je trebao da služiti kao zaštita evakuacije. Približno u isto vreme, japansko armijsko i mornaričko vazduhoplovstvo otpočelo je vazdušnu kampanju u oblasti Solomonovih ostrva i Nove Gvineje. Tokom vazdušne kampanje u bici kod ostrva Renel potopljena je jedna američka teška krstarica. Dva dana kasnije, japanski avioni su potopili jedan američki razarač u blizini Gvadalkanala. Povlačenje je izvršeno razaračima, tokom noći 1, 4. i 7. februara. Osim nekoliko napada aviona i torpednih čamaca na japanske razarače, savezničke snage nisu aktivno pokušale da spreče povlačenje, pošto su saveznički komandanti verovali da je japanska operacija zapravo bila prebacivanje novih snaga i opreme, a ne evakuacija.
Ukupno, Japanci su evakuisali 10.652 vojnika sa Gvadalkanala, uz gubitak od jednog potopljenog i tri oštećena razarača. Dana 9. februara 1943. godine, saveznici su shvatili da su Japanci napustili Gvadalkanal, završavajući na taj način šestomesečnu bitku za kontrolu ovog ostrva.
...dalje...