Разарач Загреб

Razarač *Zagreb*
	Razarač Zagreb u Boki Kotorskoj
Istorija
Kraljevina Jugoslavija
Ime:	Zagreb
Imenjak:	Grad Zagreb
Graditelj:	Jadranska brodogradilišta A.D. u Splitu
Kolibica položena:	1936.
Porinut:	30. marta 1938.
Uveden u službu:	5. avgusta 1939.
U službi:	1939-1941.
Identifikacija:	Oznaka na trupu:; Z (ćirilica, desna strana); Z (latinica, leva strana);
Sudbina:	Potopljen od strane sopstvene posade 17. aprila 1941.
Opšte karakteristike
Klasa i tip:	Razarač klase Beograd
Deplasman:	Standardni: 1210 t; Puni: 1655 t;
Dužina:	98 m
Širina:	9,45 m
Gaz:	2,7 - 3,2 m
Instalirana snaga:	44.000 KS
Pogon:	3 × Jarou kotla; 2 × Parsons turbine;
Brzina:	38 čvorova
Autonomija plovljenja:	1.200 nautičkih milja (2200 km ) pri ekonomskoj brzini od 16 čvorova
Posada:	145 oficira i mornara
Naoružanje:	4 × 1 Škoda 120 mm topovi; 2 × 2 Bofors 40 mm PA topovi; 2 × 1 Zbrojovka 15 mm mitraljezi; 2 × 3 550 mm torpedne cevi; 2 bacača dubinskih bombi; 1 klizač za dubinske bombe; 30 morskih mina;

Razarač Zagreb (zvanični naziv: Kraljevski brod Zagreb^[1]) je bio treći od tri broda serije jugoslovenskih razarača klase Beograd. Dobio je ime po gradu Zagrebu, koji je u Kraljevini Jugoslaviji bio glavni grad Banovine Hrvatske. U vreme izbijanja Aprilskog rata 1941. godine, razarač Zagreb i druga dva broda njegove klase - Beograd i Ljubljana, zajedno s velikim razaračem Dubrovnik, predstavljali su najmodernije ratne brodove Kraljevine Jugoslavije, s tim da je razarač Ljubljana bio van upotrebe posle udesa prilikom manevra uplovljenja u Šibenik.

Nastanak i služba[uredi | uredi izvor]

Nakon uvođenja u pogon velikog razarača Dubrovnik, Kraljevina Jugoslavija je naručila u Francuskoj jednu malu seriju razarača, manje veličine. Brodove je projektovala francuska firma Ateliers et Chantiers de la Loire. Jedan brod je izgrađen u francuskoj, a sledeća dva su izgrađena u jugoslovenskim brodogradilištima. Naoružanje za brodove je isporučila čehoslovačka firma Škoda, a pogonski uređaji su nabavljeni kod britanskih kompanija - kotlovi kod Jaroua Yarrow Shipbuilders, a parne turbine kod Parsonsa Parsons Marine Steam Turbine Company.

Kao ni većina ostalih jugoslovenskih ratnih brodova nije učestvovao u borbi. Pošto je 17. aprila 1941. pretila opasnost da padne u ruke Kraljevine Italije, razarač su potopili eksplozivom poručnici bojnog broda I klase Sergej Mašera i Milan Spasić. Kralj Petar II ih je 1942. godine odlikovao ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima IV reda, a 10. septembra 1973. godine su proglašeni za narodne heroje, jer su dobrovoljno žrtvovali svoje živote.

Model razarača postoji u „Tehničkom muzeju“ u Zagrebu, „Vojnom muzeju“ u Beogradu i Pomorskom muzeju Crne Gore u Kotoru.