Стара сомборска знамења: обележја идентитета
| Stara somborska znamenja : obeležja identiteta | |
|---|---|
 Korice knjige Stara somborska znamenja : obeležja identiteta, 2021. godina | |
| Nastanak i sadržaj | |
| Autor | Milan Stepanović |
| Zemlja | Republika Srbija |
| Jezik | Srpski |
| Žanr / vrsta dela | stručna monografija |
| Izdavanje | |
| Izdavač | Udruženje građana "Norma" i Gradska biblioteka "Karlo Bijelicki" |
| Datum | 2021. |
| Klasifikacija | |
| ISBN ? | 978-86-80878-52-2 |
Stara somborska znamenja : obeležja identiteta je stručna monografija autora Milana Stepanovića, objavljena 2021. godine u izdanju Udruženja građana "Norma" i Gradske biblioteke "Karlo Bijelicki" iz Sombora.[1]
O autoru[uredi | uredi izvor]
Milan Stepanović (1961) srpski je zavičajni istoričar i publicista, izdavač i urednik iz Sombora koji je, kao autor, objavio ili priredio preko trideset monografija i knjiga iz prosvetne, kulturne, crkvene i urbane prošlosti Sombora i Vojvodine.[2]
O knjizi[uredi | uredi izvor]
Stara somborska znamenja : obeležja identiteta je monografija o simbolima grada Sombora kroz istoriju, kao i o simbolima Bačke i Bodroške (kasnije Bačko-bodroške) županije, gradskih službi, ustanova, crkava, škola, zanatskih cehova, kulturnih društava i udruženja. U knjizi su objavljena i znamenja blizu 200 starih somborskih srpskih, bunjevačkih, mađarskih i nemačkih porodica (sa kratkim istorijatom svake porodice), kao i simboli 33 okolna naselja koja su gravitirala ka Somboru, sa sažetim pregledom njihove prošlosti.[3]
Ideja za nastanak ove knjige potiče od zajedničke zamisli Radeta Šumonje dugogodišnjeg direktora somborskog Istorijskog arhiva i autora knjige. Nagoveštaj te zamisli je ostvaren 2005. godine kada su priredili zajedno izložbu Stara somborska znamenja u kapelici Sv.Ivana Nepomuka u Somboru, kada je na 54 uveličane fotografije prikazan deo odabranih starih somborskih pečatnih znamenja, uz prateći katalog. Godine 2004. zajedno su odabrali u arhivskim izvorima Istorijskog arhiva u Somboru, preko 400 dokumenata, koji su sadržali pečatna znamenja grada, gradskih ustanova i pojedinaca, iz 18. i 19. veka. Na osnovu svih tih skeniranih pečata, uz kasniju sadržinsku nadogradnju Milana Stepanovića, nastala je ova knjiga. Konačnu realizaciju zajedničke zamisli usporila je i pomerila za skoro 15 godina smrt Radeta Šumonje (1947-2006).[4]
Odabrani pečati koji su objavljeni u knjizi najvećim delom potiču iz overenih dokumenata u fondovima i zbirkama Istorijskog arhiva u Somboru, kao i iz zbirke pečata Gradskog muzeja u Somboru i Podunavsko-nemačkog crkvenog muzeja u Apatinu, a u manjem obimu i iz fonda Bačko-bodroška županija Arhiva Vojvodine u Novom Sadu, kao i iz zbirke dokumenata Arhiva SANU u Beogradu i Sremskim Karlovcima. Kraj 19. veka je istorijsko vreme sa kojim se knjiga završava, pošto su pečati otisnuti u vosku polako počeli da izlaze iz upotrebe.[4]
Promocija knjige Stara somborska znamenja održana je u okviru programa proslave Dana grada Sombora 17. februara 2021. godine.[5]
Knjiga je štampana je u koloru, na 308 strana, sa preko 700 ilustracija.[3]Autor recenzije koja se nalazi u monografiji je ugledni srpski heraldičar Dragomir Acović, koji je i na promociji održao besedu o knjizi i njenom autoru.[4][5]
Sadržaj[uredi | uredi izvor]
Knjiga sadrži sledeće celine i poglavlja:[4]
- Reč na početku
- O knjizi Stara somborska znamenja
- Grbovi i pečati kao znamenja identiteta
- Županijska znamenja
- Bodroška županija
- Bačka županija
- Znamenja Bačke županije
- Znamenja Sombora
- Sombor kroz vekove
- Grb Cobora
- Grb i pečati vojničkog šanca Sombor
- Znamenja i pečati somborske komorske opštine
- Grb i pečat slobodnog i kraljevskog grada Sombora
- Znamenja gradskih službi
- Crkvena znamenja
- Znamenja pravoslavne crkve
- Znamenja rimokatoličke crkve
- Znamenja Jevrejske crkvene opštine u Somboru
- Školska znamenja
- Gradska gramatikalna škola
- Srpska učiteljska škola - Preparandija
- Cehovska znamenja
- Znamenja društava i udruženja
- Srpsko pevačko društvo
- Somborsko sportsko udruženje
- Dobrotvorna zadruga Srpkinja Somborkinja
- Bankarska društva
- Podružnica i loža slobodnih zidara u Somboru
- Porodična i lična znamenja Somboraca
- Pečati i grbovi somborskih građana i plemića
(Znatan broj uglednih i imućnih građana Sombora, plemićkih porodica, imao je u 18. i 19. veku lična znamenja - u knjizi se nalazi prikaz takvih znamenja skoro 200 porodica)
- Svetovna i crkvena znamenja okolnih naselja
- Znamenja naselja u somborskom okruženju
(Apatin, Bač, Bereg (Bački Breg), Bezdan, Bođan, Bogojevo, Brestovac (Bački Brestovac), Čonoplja, Deronje, Doroslovo, Filipovo (Bački Gračac), Gakovo, Karavukovo, Kolut, Krnjaja (Kljajićevo), Kruševlje, Kula, Kupusina, Lalić, Monoštor (Bački Monoštor), Nemeš Miletić (Svetozar Miletić), Odžaci, Parabuć (Ratkovo), Plavna, Prigrevica Sentivan (Prigrevica), Rac Miletić (Srpski Miletić), Riđica, Sivac, Sonta, Stanišić, Stapar, Vajska, Veprovac (Kruščić))
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Stara somborska znamenja : obeležja identiteta”. plus.cobiss.net. Pristupljeno 21. 9. 2023.
- ^ „Milan Stepanović”. independent.academia.edu. Pristupljeno 21. 9. 2023.
- ^ a b „KNJIŽARSKI IZLOG SAJTA “RAVNOPLOV””. ravnoplov.rs. Pristupljeno 21. 9. 2023.
- ^ a b v g Stepanović, Milan (2021). Stara somborska znamenja : obeležja identiteta. Sombor: UG "Norma" : Gradska biblioteka "Karlo Bijelicki". str. 7—9, 303—307. ISBN 978-86-80878-52-2.
