Todorovići (porodica)
| Todorovići | ||||||||||
|
Todorovići, poreklom Marićevići iz Rovaca, vode poreklo od kneza kragujevačke nahije (od 1804) izobor kneza jaseničke knežine kragujevačke nahije Teodosija Marićevića iz Orašca, koji je na zboru u Orašcu održanom na njegovom imanju u „Marićevića jaruzi“ na Sretenje 1804. prvi bio izabran za vođu Prvog srpskog ustanka, ali nije prihvatio izbor. Njegov praunuk je Velimir Todorović, ministar unutrašnjih poslova Kraljevine Srbije u vreme Majskog prevrata 1903. godine.
Poreklo[uredi | uredi izvor]
Marićevići, porodica kneza Teodosija, poreklom su iz Rovaca, odakle su došli u Orašac, jaseničku knežinu u Šumadiji. Još se pamti da su u Rovcima živeli u Velju Dubokom, poreklo vode od vojvode Radojice Stanišinog Šćepanovića, koji je bio rovački vojvoda i da su posle jedne velike poplave krajem 17. veka krenuli put šumadije. Po Rovcima, odakle su došli i danas se jedan kraj sela Orašac zove Rovački kraj[1]. U Marićevića jaruzi blizu kuće kneza Teodosija Marićevića, održan je zbor u Orašcu 1804. godine.
Knez Teodosije iz Orašca[uredi | uredi izvor]
Knez Teodosije Marićević je u Orašcu prvi biran za vođu ustanka, ali se zahvalio i predložio Karađorđa za vožda.
Međutim, 1805. na skupštini u Pećanima pucao na Karađorđa i promašio. Karađorđe mu odgovorio „Kojekude, po duši te tvojoj. Kad si znao bolje od mene uređivati i zapovedati, zašto si me nagonio da se ovoga posla primim“ i pogodio ga u levo rame. Odnesen kući u Orašac, umro posle par nedelja. Sima Milutinović Sarajlija opevao ga u pesmi „Suparnik vožda“ u Srbijanki.
Potomstvo kneza Teodosija[uredi | uredi izvor]
Knez Teodosije Marićević imao je šest sinova Todora, Marka, Marinka, Joksima.... Potomci kneza Teodosija Marićevića prezivali su se prema njegovim sinovima Todorovići, Joksimovići, Markovići, Marinkovići...
Sin Todorov, unik kneza Teodosija je Miloje Todorović, okružni načelnik. Joksimovi sinovi Živojin Joksimović i Joksim Joksimović bili su takođe orkužni načelnici [2].
Pukovnik Miloje Todorović[uredi | uredi izvor]
Pukovnik Miloje Todorović, unuk kneza Todosija po sinu Todoru, od 1860. smederevski okružni načelnik, koji je u braku sa Nadom Cincar-Janković, kćerkom vojvode Cincar-Janka imao sina Velimira Todorovića, pravnika, advokata, ministra unutrašnjih poslova, Milosava Todorovića načelnika Ministarstva poljoprivrede, O. Ljubomira Todorovića, sveštenika, Svetozara Todorovića i kćerku Dragu, udatu za Petra Markovića, sreskog načelnika.
Velimir Todorović (1848-1920)[uredi | uredi izvor]
Velimir Todorović (1848-1920), sin pukovnika Miloja Todorovića, smederevski okružnog načelnika i Mile Todorović, rođ. Cinar-Janković, ministar unutrašnjih poslova 1902 - 1903 pravnik, senator u dvodomnoj skupštinik, gradonačelnik Beograda 1891, advokat, bio je i pravni zastupnik imovine iza Velimira Vilhelma Todorovića, vanbračnog sina kneza Mihaila. Velimir Todorović je teško ranjen u Majskom prevratu 1903. godine. Velimir Todorović je sa ženom Jelenom Todorović (1856-1928)imao je sina Đorđa Todorovića, diplomatu, kćerku Jelenu (1884—1953) koja je bila udata za san. pukovnika dr Konstantina Kostu St. Ristića i kćerku Milicu udatu za Milana Tomića, novinara poznatog pod pseudonimom „Nikac od Rovina“. Imali su jednog sina.
Dr Đorđe Todorović (1886-1946)[uredi | uredi izvor]
Sin Velimira Todorovića, unuk pukovnika Miloja Todorovića, Đorđe Todorović (1886-1946), dr prava, koji je studirao u Beču i Parizu, bio je diplomata, generalni konzul u Vašingtonu. Nije se ženio.
Ristići[uredi | uredi izvor]
Jelena Todorović (1884-1953)koja je završila Devojački zavod u Beču, sa sanitetskim pukovnikom Konstantinom Kostom St. Ristićem imala je kćerke Milevu i Ljubicu.
- Ljubica Ristić je bila udata za Vladislava Radojevića, pravnika. Nisu imali dece.
- Mileva Ristić je bila udata za inž. Sinišu Zdravkovića (1889—1959), koji je završio matematiku, politehniku i aero-nautiku u Parizu. Ima potomstva.
O. Ljubomir Todorović[uredi | uredi izvor]
O. Ljubomir Todorović, sveštenik, sin pukovnika Miloja Todorovića, smederevski okružnog načelnika i Mile Todorović, rođ. Cincar-Janković imao je jednu kćerku.
Milosav Todorović[uredi | uredi izvor]
Milosav Todorović, zvani crni Mika, načelnik Ministarstva poljoprivrede, sin pukovnika Miloja Todorovića, smederevski okružnog načelnika i Mile Todorović, rođ. Cincar-Janković, brat Velimira Todorovića, ministra unutrašnjih poslova sa Julijanom Grujić imao je sinove Aleksandra, Branislava i Ljubomira. Milosav je sahranjen u Soko Banji. Julijana Grujić je iz porodice Jevrema Grujića iz Darosave.
Pukovnik Aleksandar Todorović[uredi | uredi izvor]
Aleksandar Todorović, unuk pukovnika Miloja Todorovića,sin Milosava Todorovića i Julijane Grujić bio je konjički oficir. Predavao je i na vojnoj intedanskoj akademiji. Živeo je u Beogradu u ul. Svetog Save br.12. Dva puta se ženio. Oba puta mađaricom ali nije imao dece.
Branislav Todorović[uredi | uredi izvor]
Branislav Todorović, koji je završio Ratarsku školu u Češkoj, a potom agranomiju u Gracu. Kao rezervni poručnik kod Skadra 1912. učestvovao u poznatom napadu na Brdicu u kom je u njegovom 4. bataljonu 11. peš. puka „Karađorđa“ Šumadijske divizije od 15 oficira poginulo 13, a od 1000 vojnika preživelo samo 150[3]. Branislava Todorovića zarobili su Nemci 1941 kod Sremske Mitrovice. Sve vreme drugog svetskog rata bio je u zarobljeništvu u Nemačkoj. Ubrzo posle povratka iz zarobljeništva je umro u Beogradu. Branislav je imao sina Branka, a Branko sina Nebojšu.
Ljubomir Todorović[uredi | uredi izvor]
Ljubomir Todorović, rođen u Aranđelovcu 18.03.1885. god. sin Milosava Todorovića je bio u braku sa Ljubicom Stanković i imaju dva sina Miodraga i Milosava. Ljubomir Todorović je bio rezervni oficir i učestvovao je na Solunskom frontu, gde je jedno vreme bio i zamenik komandanta železničke stanice u Solunu.
Miodrag Todorović, zvani Kule iz Čačka, rođen u Ljubiću 05.02.1929. god. a u braku sa Dobrilom devojačko Milićević iz Milićevca pokraj Čačka imaju dvoje dece: Miroslava (13.02.1960) i Oliveru (18.08.1958).
Miroslav iz braka sa Draganom devojačko Milivojević ima dva sina Filipa i Aleksandra Todorovića. Olivera Todorović iz braka sa Milovanom Medenicom ima sina Luku Medinicu.
Markovići-Joksimovići[uredi | uredi izvor]
Bliski rođaci Todorovićia su Joksimovići i Markovići, poreklom od braće Todora, Joksima i Marka, sinova kneza Teodosija.
Joksimovi sinovi bili su Živojin Joksimović, okružni načelnik, i Joksim Joksimović, okružni načelnik koji je umro 1914. u Prokuplju (oženjen Ljubom Joksimović).
Markov sin Nikola prvo se prezivao Marković, a potom po prezimenu braće od strica Joksimović.
Nikola Marković-Joksimović (1840-1919)[uredi | uredi izvor]
Nikola Joksimović unuk kneza Teodosija, po sinu Marku, rođen je u Orašcu, bio je kmet opštine Aranđelovac 11 godina, predsednik opštine Aranđelovac, narodni poslanik (1884), član Napredne stranke. Bavio se trgovinom i bio je šest godina upravnik „Kisele vode“ u Aranđelovcu. Bio je komandir Narodne vojske, učestvovao je u srpsko-turskom ratu 1876-77 i srpsko-bugarskom ratu 1885.
Nikola Joksimović bio je oženjen Milevom Popović, kćerkom O. Radoja Popovića, sveštenika u šumadijskom selu Crkvine, i Sare Popović, rođ. Protić, kćerke prote Tome i Ane Protić (imala je petoro braće Nikolu, Maksu, Velimira, Mihaila i Jakova Protića). Brat Mileve Joksimović, rođ. Popović bio je takođe sveštenik u Crkvinama O. Jovan Popović[4].
Nikola Joksimović i Mileva Joksimović, rođ. Popović imali su decu:
- Jelisaveta Joksimović
- Julijana Joksimović
- Natalija Joksimović
- Emilija Bela Joksimović
Bratanac Nikole Joksimovića bio je Živojin Joksimović, predsednik opštine u Orašcu oko 1890.
Nedići[uredi | uredi izvor]
Jelisaveta Joksimović, kćerka Nikole Joksimovića i praunuka kneza Teodosija, koju je prvo prosio Živojin Bogdanović, sreski načelnik u Aranđelovcu, bila je udata nakratko za Velimira Nedića iz porodice Nedić takođe iz Orašca iz koje su generali Milutin i Milan Nedić, sin Perunike Radović iz Aranđelovca, imućne udovice u čijoj kući je odsedao kralj Milan kad je dolazio u Aranđelovac. Perunikin sin iz drugog braka je Čeda Radović, ministar, a kćerka Rosa udata za dr Popovića, ministra narodnog zdravlja. Jelisaveta se razvela i nije se udavala[5].
Zrnići[uredi | uredi izvor]
Natalija Joksimović (1880-1956), kćerka Nikole Joksimovića i praunuka kneza Teodosija, bila je udata (od 1903) za inž. Jovana Zrnića (1871—1918), sina O. Petra Zrnića, sveštenika u selu Bistrica, na Kozari, kod Prijedora i majke Milice. Zrnići su bili sveštenička porodica poreklom iz Hercegovine. Jovan Zrnić je došao u Srbiju iz Bosne, jer nije želeo da služi austrougarsku vojsku.
Deca Natalije Zrnić, rođ. Joksimović i inž. Jovana Zrnića su [6]:
- Predrag Zrnić, prof. arh. (1904-1990) koji je sa Verom imao sina Jovana Zrnića, arh. i kćerku Divnu, arh.
- Margita Mila Ošmjanski, roš. Zrnić (1905-1992) udata za inž. šum. Sergija Ošmjanskog (Ošmяnskiй) (1902-1975). Njihova deca arh. Olga Popović, rođ. Ošmjanski udata za inž. Stanislava Popovića (deca inž. Stanislav Popović i inž. Nenad Popović), arh. Natalija Đorđević, rođ. Ošmjanski (suprug Petar Đorđević, kćerka inž. Jasna Savić, pok. ima ćerku Milu), maš. inž. Mirko Ošmjanski (supruga inž. arh. Vidosava Ošmjanski, rođ. Cvetićanin, deca inž. el. Vladimir Ošmjanski, oženjen Verom(ima dve ćerke, bliznakinje, Irinu i Martu) i inž. arh. Marija Ošmjanski).
- Prof. maš. inž. Slobodan Zrnić (1906-1990), sa Verom Zrnić, rođ. Popović imao prof. dr inž. elektr. Dušan Zrnić, mr. arh. Jovana Zrnić.
- Akademik prof. dr Nenad Zrnić, inž. brodogradnje (1909—1991) sa suprugom Margitom Zrnić, rođ. Mikić imaju decu: sina prof. dr Đorđe Zrnić, inž. maš. (supruga arh. Ljiljana Inđić, sin dr Nenad Zrnić, inž. maš oženjen sa dipl.inž.maš.Vesna Zrnić, rođena Šoškić kćer dipl.inž.agr.Božidara Šoškića, imaju sina Đorđa) i kćer arh. Evgenija Genčić, rođ. Zrnić udata za dipl. inž. maš. Dobricu Genčića,sina prof.dr.Lazara Genčića prvog srpskog hirurga koji je medicinu studirao i doktorirao u Beču, imaju sina Milivoja Genčića).
- Marko Zrnić, arh, (1914-1979), supruga Milica.
- Milica Papo, rođ. Zrnić, arh, (1917-1996), sin Zoran, arh, ima potomstva.
Posle smrti Jovana Zrnića 1918, udala se Natalija Zrnić za Đorđa Lj. Matića, velikog župana (Kragujevac 1877 - Beograd 1932).
Srodstvo[uredi | uredi izvor]
Todorovići su u srodstvu sa Cincar-Jankovićima, Cincar-Markovićima i dr.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Spisak najistaknutijih srpskih porodica u Kneževini i Kraljevini Srbiji
- Spisak znamenitih ličnosti iz Prvog srpskog ustanka
- Orašac
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ U Vid. Borivoje Drobnjaković, O Šumadincima, Šumadija u prošlosti i sadašnjosti, Beograd 1932)
- ^ Vid. Natalija Matić-Zrnić, Natalija, Dnevnički zapisi Natalije Matić Zrnić (1880-1956), priredila i dopunila arh. Olga Popović Ošmjanski, izdavač Milan Šećerović, Signature, Beograd 2002, str. 1. Živojin Joksimović, koji je dočekao knjaz Miloša u Aranđelovcu i sa njim razgovarao o sveštenicima iz Bukovika, odnosno proti Atanasiju
- ^ Brana Todorović koji je „neprestano bio na čelu svoje čete neumrlih Šumadinaca i sam je pao u jednu od kurjačkih rupa, gde su ga onesvešćenog našli i zarobili Turci“. Vid. rubrika Naši junaci, časopis Balkanski rat, 1, Beograd 1913, str. 314.
- ^ Vid. Natalija Matić-Zrnić, Natalija, Dnevnički zapisi Natalije Matić Zrnić (1880-1956), priredila i dopunila arh. Olga Popović Ošmjanski, izdavač Milan Šećerović, Signature, Beograd 2002, str.2-3.
- ^ Vid. Natalija Matić-Zrnić, Natalija, Dnevnički zapisi Natalije Matić Zrnić (1880-1956), priredila i dopunila arh. Olga Popović Ošmjanski, izdavač Milan Šećerović, Signature, Beograd 2002, str. 6.
- ^ Vid. Natalija Matić-Zrnić, Natalija, Dnevnički zapisi Natalije Matić Zrnić (1880-1956), priredila i dopunila arh. Olga Popović Ošmjanski, izdavač Milan Šećerović, Signature, Beograd 2002, str. 436-437.