Hopliti
Hopliti predstavljaju teško naoružane i opremljene pešake u Antičkoj Grčkoj. Takvi vojnici su se prvi put pojavili verovatno u 5. veku p. n. e. Oni su bili gradska milicija i bili su naoružani kopljima, tako da ih je bilo lako opremiti. Oni su uglavnom predstavljali srednju klasu, koja je imala dovoljno novca za nabavku opreme. Skoro svi poznati ljudi antičke Grčke su ponekad ratovali kao hopliti.[1]
Hopliti nisu primali platu, služili su za održanje reda, služili bi kratko i uglavnom tokom leta. Išli bi pravo do zadanog cilja. Branioci bi se obično zabarikadirali iza gradskih zidina, pa bi se napadači zadovoljili divljanjem po okolini ili da ih pozovu na boj. Opsada je bila još slabo razvijen metod. Bitke su obično kratko trajale i bile bi odlučne. Obe strane bi obično uspostavile linijski poredak jedna prema drugoj. Najčešće bi bili u falangi - formaciji dubokoj 8 redova. Druge trupe su bile manje važne. Konjica je znala pokrivati bokove, ako je bila u bici.
Oprema[uredi | uredi izvor]
Hopliti bi se obično naoružavali pred bitku. Pošto je svako nabavljao svoju tešku opremu, ona uopšte nije bila jednolika. Tipičan hoplit je imao sledeđu zaštitu:
- prsni oklop od bronze, kože ili lana.[2]
- bronzani šlem koji je imao više oblika. Tzv. korintski šlem imao je zaštitne ploče za lice.[2]
- dokolenice od tanke, elastične bronze.[2]
- drveni štit ovalnog oblika, zvani aspis. Štit je najčešće bio veliki kao čovek, a bilo je i malih okruglih ili eliptičnih.[2]
Glavno oružje je bila koplje dužine 2,7 m. Često bi se lomilo kad bi se zabolo. Nije bilo dobro za blisku borbu, pa su hopliti nosili 60 cm dug mač zvan hifos.
Druga pešadija tog doba je nosila mnogo lakši oklop i bila je naoružana kraćim kopljima i strelama. Štitovi su im bili manji.[1]
Taktika hoplitske borbe[uredi | uredi izvor]
Za borbu hopliti su se postrojavali u monolitni, zbijeni linijski raspored od 8-12 vrsta po dubini, poznat kao falanga. Bili su naoružani samo oružjem za blisku borbu: dugačkim kopljem i kratkim mačem.[2]
Formacija hoplitskih štitova dala se zajedno povezati tako da su se u toj formaciji međusobno potpuno štitili. Snaga hoplita je bila u iznenadnom udaru. Dve armije bi trčale jedna na drugu, nadajući se da će snagom svoje formacije razbiti ili opkoliti protivničku formaciju. Ako to ne uspiju, onda se bitka pretvara u guranje, pa zadnji redovi guraju prednje da nadguraju i probiju protivničku stranu. Bitke su retko trajale duže od sat vremena. Jednom kad bi probili protivničku liniju, protivnička strana bi ostavljala oklop i bežala. Nije bilo mnogo gubitaka u poređenju sa kasnijim bitkama. Retko je bilo više od 5% gubitaka na protivničkoj strani. Ali istaknute pojedince ili generale protivnika bi pobili. Čitav takav rat bi odlučivala jedna bitka.
Prilikom pobede gubitnička strana je morala otkupljivati mrtve.
Uspon i pad hoplita[uredi | uredi izvor]
Hoplitske borbe i ratovi su bili povezani sa grčkim polisima. Grčko-persijski ratovi su promenili značaj hoplita i njihove opreme. Pošto su bili prisiljeni da se bore sa Persijskim strelcima i da trče za njima, smanjili su oklope, nosili su kraće mačeve i prilagodili se da bi bili pokretljiviji. Tokom Peloponeskog rata njihov značaj je bitno opao.[1] Povećao se značaj mornarice, plaćenika, gradskih zidova i opsadnih mašina. Ti kasniji ratovi postaju ratovi iscrpljivanja i povećavaju broj žrtava.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Gažević, Nikola (1974). Vojna enciklopedija. Beograd: Vojnoizdavački zavod. str. 641.
- ^ a b v g d Gažević, Nikola (1972). Vojna enciklopedija (knjiga 3). Beograd: Vojnoizdavački zavod. str. 495.
