Crkva Svetog Jovana Krstitelja u Strmici
| Crkva Jovana Krstitelja | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Tip | parohijska crkva |
| Jurisdikcija | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Eparhija dalmatinska |
| Osnivanje | 1618. |
| Posvećen | Svetom Jovanu Krstitelju |
| Lokacija | |
| Mesto | Strmica, Knin |
| Država | Hrvatska |
| Koordinate | 44° 09′ 54.6″ N 16° 15′ 51.4″ E / 44.165167° S; 16.264278° I |
  Crkva Jovana Krstitelja Crkva Jovana Krstitelja na karti Šibensko-kninske županije | |
Crkva Svetog Jovana Krstitelja u Strmici je jednobrodna pravoslavna parohijska crkva Eparhije dalmatinske u kninskom selu Strmica.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Crkva je izgrađena 1618. godine. Zvonik je sazidan je 1816. godine.[1][2] Uz staru crkvu podignuta je nova krajem 19. vijeka. Pripadala joj je filijalna crkva u Tiškovcu.[1]
Opis crkve[uredi | uredi izvor]
Crkva je dosta utonula u zemlju. Zidovi su jako debeli, i nepotrebno za tu veličinu, pogotovo što ima neobičan svod, napravljen od drvenih gredica, u presjeku gotovo sličan prelomljenom svodu, da nije blagog završnog luka.[2]
Unutrašnjost i ikonostas[uredi | uredi izvor]
Ikonostas je veličinom relativno mali, ali je programski vrlo sadržajan. Iznad prestonih ikona, u već klasičnom rasporedu ako je u pitanju dalmatisnki ikonostas, nalaze se još tri reda ikona. Prvi red čine figure apostola, drugi proroci, dok u trećem redu su lučno završene ikone Velikog praznika. Iznad carskih dveri su kompozicije Tajne večere i Svete Trojice. U pitanju je jedno provincijsko slikarstvo u kojem se mješaju grčki i srpski uticaji vidljivi ne samo u natpisima tih dvaju pisama. Fizionomije likova na malim ikonama su ponešto deformisanog profila, sitne, živih pokreta, dok su kostimi savremeni, dekorativni, i uzbibani na „barokni” način. Prestone ikone su nešto svečanije, ali vjerovatno i one pripadaju tom vremenu, dakle kraju 18. ili početku 19. vijeka. Van ikonostasa su ostale očuvane pojedinačne ikone od kojih ističemo Svetog Đorđa, zatim ikonu Svete Paraskeve sa brojanicama u ruci i ikonu sa dvije vodoravno izdjeljene kompozicije Blagoveštenja Zaharija i Rođenja Svetog Jovana, obje vjerovatno iz prvih desetljeća 19. vijeka. Te ikone imaju istu dekorativnu shemu iznad figura, ponešto sladunjav, rozikast ton inkarnata i slikane su na način ne mnogo dalek od zografskog.[2][3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Perić 2002.
- ^ a b v Čolović 1995.
- ^ Radulović, Vaska (2018-05-11). „Crkve sv. Jovana krstitelja i Rođenja presvete Bogorodice u Strmici”. srbi hr (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-01-30.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Perić, Danko, ur. (2002). Kninska Krajina 1 (na jeziku: srpski). Zavičajni klub Kninska Krajina Beograd, Srpsko kulturno društvo “Zora”, Knin-Beograd, Udruženje Srba iz Hrvatske Beograd.
- Čolović, Branko (1995). Ikonopis Kninske Krajine: Drniš, Dalmatinsko Kosovo, Čista Mala, Plavno, Knin, Tepljuč-Biočić, Manastir Dragović, Biskupija, Strmica (na jeziku: srpski). Narodni muzej Beograd. Pristupljeno 09. 11. 2018.