Ali-paša Rizvanbegović
Ali-paša Rizvanbegović | |
|---|---|
| Datum rođenja | 1783. |
| Mesto rođenja | Stolac, Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 1851. |
| Mesto smrti | Dobrun kod Banjaluke, Osmansko carstvo |
Ali-paša Rizvanbegović-Stočević (1783 - 1851) je bio stolački kapetan i hercegovački vezir.[1]
Rođen je u Stocu oko 1783. godine kojim je upravljao od 1813. do 1833. godine. Bio je protivnik poretka Husein-kapetana Gradaščevića i u početku pokreta stao je na čelo sultanove strane. Za zasluge koje je pokazao u borbi protiv Gradaščevića imenovan je 1833. godine hercegovačkim vezirom i od tada pa sve do smrti 1851. godine gotovo je samostalno upravljao Hercegovinom koja je 1833. godine izdvojena iz Bosanskog pašaluka i pretvorena u poseban ajalet. Porazio je Crnogorce na Grahovu 1836.
Iako je Rizvanbegović nadao da će njegovi naslednici dobiti titule vezira, Omer-paša Latas je naredio da se Rizvanbegović pogubi na ponižavajući i surov način, a Hercegovački pašaluk je prisajedinjen Bosanskom.
Poreklom je bio iz stare srpske plemićke porodice, po narodnosti je bio Srbin, islamske veroispovesti i pisao je ćiriličnim pismom srpskog jezika.[2][3]
Ivo Andrić je napisao pripovetku „Alipaša” o liku i delu ovog vezira.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Stojančević 1981.
- ^ „Zapisi”. Glasnik Cetinjskog istorijskog društva. Cetinje: Obod. Knjiga XIV, sveska 2: 65. avgust 1935. „Na moju molbu, na godinu dana pred smrt, Radoje je, u tri sveske, opisao mnoge važne događaje u Crnoj Gori, kako one, koje je kao savremenik zapamtio, ili u njima učestvovao, tako i one ranije, po pričanju savremenika ili učesnika. Kontić je rođen prije smrti Petra II i Ali-paše, a na 4 godine poslije pogibije delegacije Ali-pašine na Bašinoj vodi 1843. godine. Radoje za Ali-pašu kaže, da je bio po narodnosti Srbin iz stare srpske plemićke porodice; da mu je maternji jezik bio srpski; da je bio pismen, i da je pisao ćirilicom.”
- ^ „Zapisi”. Glasnik Cetinjskog istorijskog društva. Cetinje: Obod. Knjiga XIV, sveska 2: 214. avgust 1935.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Bosanski pašaluk
- Hercegovački pašaluk
- Husein Gradaščević
- Bosanski ustanak (1831-1832)
- Bosna (1831-1832)
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Stojančević, Vladimir (1981). „Srpski narod pod turskom vlašću u prvoj polovini XIX veka”. Istorija srpskog naroda. knj. 5, sv. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 213—248.
- Ćorović, Vladimir (1925). Bosna i Hercegovina. Beograd: Srpska književna zadruga.
- Ćorović, Vladimir (1933). Istorija Jugoslavije. Beograd: Narodno delo.
- Ćorović, Vladimir (1939). Političke prilike u Bosni i Hercegovini. Beograd: Politika.
- Ćurić, Hajrudin (1937). Ali-paša Rizvanbegović-Stočević : hercegovački vezir. Beograd: Izdanje Čupićeve zadužbine ; (Beograd : Državna štamparija Kraljevine Jugoslavije). COBISS.SR 64997895
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
