Gašpar Ulmer
Gašpar Ulmer | |
|---|---|
 | |
| Datum rođenja | 13. april 1915. |
| Mesto rođenja | Stanišić |
| Datum smrti | 1. januar 2002. (86 god.) |
| Mesto smrti | Subotica |
Gašpar Ulmer (mađ. Ulmer Gáspár; Stanišić, 13. april 1915 - Subotica 1. januar 2002)) bio je srpski istoričar, književnik i arhivist.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Bio je treće dete krojača Vendelina Ulmera (Wendelin Ulmer, 1888) i Katarine Umšteter (Katharina Umstädter, 1886). Imao je starijeg brata Baltazara (Balthasar, 1909) i stariju sestru Terezu (Theresia, 1911).[1] U mladosti je igrao fudbal u lokalnom SK "Sloga", a kasnije (1940. godine) obavlja funkciju sekretara fudbalskog kluba.[2]
Osnovnu školu završio je u rodnom mestu, a gimnaziju u Travniku (prvi razred pohađao je u Somboru). Studiranje Bogoslovskog fakulteta u Đakovu prekinuo je 1939. godine, vrativši se u Stanišić, gde se zaposlio kao blagajnik parne mline i električne centrale. Nakon nekog vremena prelazi u Suboticu, gde radi kao fizički radnik i gde se ponovo nalazi sa svojom budućom suprugom (koju je i pre studija poznavao) subotičankom Ružicom Torjek. Iz zdravstvenih razloga napušta posao i vraća se u Stanišić gde dobija zaposlenje kao besplatni vežbenik u Opštini Stanišić. Venčava se sa Ružicom 29. decembra 1940. u Stanišiću i 11. oktobra 1941. dobijaju dve ćerke bliznakinje. U službi opštine Stanišić ostaje do 1942. godine kada odlazi o svom trošku na administrativni kurs Višu upravnu školu u Marošvašarhelju (danas Targu Mureš) što ga ujedno oslobađa vojne obaveze. Za vreme njegovog školovanja, njegova supruga je radila na njegovom radnom mestu. Kurs završava 08. maja 1944. i bio je zaposlen opet na istom mestu, do 08. septembra 1944. godine kad je stigao poziv za fašističku vojsku. Umesto da se odazove pozivu, Gašpar beži u Suboticu i vešto se skriva, dočekujući slobodu. Po oslobođenju vraća se u Stanišić gde radi u Mesnom Narodnom Odboru do sredine aprila 1946. godine.[3]
Nakon toga sa porodicom se seli iz Stanišića u Suboticu. Godine 1955. dobija posao u tadašnjoj Gradskoj državnoj arhivi, i potpuno se posvećuje razvoju arhivistike i istoriografije u Subotici. Od 1974. godine radi u arhivima Austrije i Mađarske gde se bavi istraživanjem arhivske građe sa sadržajem zanimljivim za Jugoslaviju. Objavio je brojne publikacije kao rezultat svog istraživačkog rada.[4]
Fotografije i dokumenti[uredi | uredi izvor]
Bibliografija[uredi | uredi izvor]
- Vlastelinsko naselje Aleksandrovo, Subotičke novine, Subotica 1999 (Naslovnica)
- Zanatstvo u Subotici 1686-1779, Istorijski arhiv, Subotica 1995 (Naslovnica Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. avgust 2017))
- Posed Bajša, spahije i kmetovi, 1751-1849 (Monografije), Filozovski fakultet, Institut za istoriju, Novi Sad, 1986.
- Kraljevski komesar Mihalj Irmenji u Subotici : (1782-1788), Istorijski arhiv, Subotica 2000 (Naslovnica[mrtva veza])
- Kraljevski komesar Skulteti u Subotici : (1819-1823), Istorijski arhiv, Subotica 1998 (Naslovnica)
- Kraljevski komesar Skulteti u Subotici : (1819-1823), Istorijski arhiv, Subotica
- Kraljevski komesar Jozef Gludovac u Subotici : (1788-1790)
- Zanatstvo u Subotici krajem XVII i potkraj XVIII veka : (1686-1779)
- Prosjaci u Subotici krajem XVIII i prvoj polovini XIX veka : (u vreme slobodnog kraljevskog grada)
Nagrade i priznanja[uredi | uredi izvor]
- Društveno priznanje Matice srpske 1976 godine
- Diplomu opštine Bačka Topola 1988. godine
- Oktobarsku nagradu Subotice 1989. godine
- Zvanje Počasni građanin Subotice 1997. godine
- Jedna ulica u Subotici nosi njegovo ime[5]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 11. 02. 2021. g. Pristupljeno 05. 02. 2021.
- ^ „Űj Hírek“ – 24. septembar 1940.
- ^ https://stevanmackovic.files.wordpress.com/2020/11/zivotopis-gaspar-ulmer3.jpg
- ^ http://hetnap.rs/cikk/Ulmer-Gaspar-4213.html List na mađarskom (Hét Nap)
- ^ Ulica Gašpara Ulmera
