Dvorac Marcibanji-Karačonji
| Dvorac Marcibanji-Karačonji | |
|---|---|
 | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Sremska Kamenica |
| Opština | Petrovaradin |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | Nepokretno kulturno dobro |
| Vreme nastanka | 1797—1811. |
| Tip kulturnog dobra | Prostorna kulturno-istorijska celina od velikog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture Novi Sad |
Dvorac Marcibanji-Karačonji se nalazi u okviru Kameničkog parka u Sremskoj Kamenici. Dvorac je građen u etapama krajem 18. i početkom 19. veka, od 1797. do 1811. godine za plemićku porodicu Marcibanji.[1]
Zajedno sa parkom predstavlja nepokretno kulturno dobro kao prostorna kulturno-istorijska celina od velikog značaja.
Današnji izgled zgrada dobija rekonstrukcijom i dogradnjom iz 1834. do 1836. godine, kada je uređen i park koji ga okružuje. Dogradnja i rekonstrukcija je izvršena kada je dvorac došao u vlasništvo spahijske porodice Karačonji, u čijem vlasništvu su bila dva dvorca u Beodri, današnjem Novom Miloševu. Od 19. i početkom 20. veka, dvorac je bio u posedu porodice Karačonji.[2]
Arhitektura[uredi | uredi izvor]
Zgrada dvorca je reprezentativna, kompleksna, spratna, sastavljena od četiri objekta koji formiraju atrijumsko dvorište. Dekoracija objekta je u duhu klasicističkog stila, sa dorskim stubovima, dekorativnom plastikom i stilizovanim elementima ograde terase, sa kolonadama dorskih stubova, i stilizovanim ornamentima od kovanog gvožđa. Dvorac je jedinstven po tome što je jedini ili jedan od retkih klasicističkih dvoraca čija osnova nije simetrična. Zgrada je uklopljena u prostor engleskog pejzažnog vrta koji je ukrašen skulpturama. Engleski pejzažni vrt sa kamenim platoom se lepo uklopio u obronke Fruške gore i Dunavom.
Park je bio obogaćen stablima retkih drveća, egzotičnim četinarima, i ukrašen monumentalnim skulpturama, sfingama, pompejskim stubovima, lavovima i drugim. Prateći ekonomski objekti se nalaze ispred dvorca prema dunavu, izgrađeni su 1850. godine, a u njima su odgajivani konji. I danas iznad ulaza postoji ploča na kojoj piše da je dvorac sagradila plemićka porodica Marcibanji de Puho, kao i porodični grb na severoistočnoj strani. U ovom dvorcu je boravio španski kralj Filip.
Dvorac danas[uredi | uredi izvor]
Danas dvorac koristi fakultet za evropske pravno-političke studije. Objekat je u vlasništvu JP „Vojvodinavode” Novi Sad, čije su prostorije bile donedavno u dvorcu. Danas je u njemu smešten Dokumentacioni centar „Nikola Mirkov” i prostorije Hidrometeorološkog zavoda Srbije.
Park oko dvorca održava Gradsko zelenilo, ali je većina skulptura u parku polomljena ili porušena. Ekonomski objekti su podeljeni i koriste se kao stambeni stanovi, i u velikoj meri su izgubili autentičnost.
Galerija[uredi | uredi izvor]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Dvorac Marcibanji–Karačonji”. Fruškać. Pristupljeno 9. 7. 2018.
- ^ „Dvorac Marcibanji-Karačonji u Sremskoj Kamenici”. TOP Srbija. Pristupljeno 9. 7. 2018.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Dvorac Marcibanji-Karačonji — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
- „Dvorac Marcibanji-Karačonji”. TO Vojvodine. Arhivirano iz originala 05. 07. 2017. g. Pristupljeno 9. 7. 2018.
- „Dvorac Marcibanji”. Dvorci. Pristupljeno 9. 7. 2018.
