Manastir Sase
| Manastir Sase | |
|---|---|
 | |
| Osnovni podaci | |
| Jurisdikcija | Srpska patrijaršija |
| Mitropolija | Mitropolija dabrobosanska |
| Osnivanje | 1242. |
| Osnivač | Uroš Nemanjić |
| Upravnik | iguman Metodije (Petričević) |
| Lokacija | |
| Mesto | Sase |
| Država |  Republika Srpska,  Bosna i Hercegovina |
| Koordinate | 44° 07′ 22.12″ N 19° 22′ 1.74″ E / 44.1228111° S; 19.3671500° I |
  Manastir Sase Manastir Sase na karti Bosne i Hercegovine | |
Manastir Svete Trojice je muški manastir Srpske pravoslavne crkve. Pripada Mitropoliji dabrobosanskoj. Nalazi se u Sasama, od Bratunca udaljen 13 kilometara, na regionalnom putu Bratunac-Skelani. Smješten je u neposrednoj blizini antičkog lokaliteta Domavija.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Manastir je sagrađen 1242. godine i bio je metoh /imanje/ manastira Hilandara[1]. Zadužbina je Uroša Nemanjića, čiji je krst dugo čuvan u ovom manastiru. S obzirom da se manastir nalazi na području koje je još u doba Rimljana bilo poznato po bogatim nalazištima srebra, olova i cinka, smatra se da je podignut iz religioznih potreba pravoslavnih radnika u rudnicima ovoga kraja. Turskim osvajanjem Bosne zapustili su rudnici i rudarska naselja a sa njima i manastir Sase.
Gotovo 400 godina su temelji nekadašnjeg manastirskog hrama bili prekriveni naslagom zemlje, zaborava i neznanja. Tek 1858. godine saški rudari su otkopali manastirske temelje i na njima sagradili novu crkvu, koju su prema Đorđu Beatoviću posvetili svetom apostolu Petru. Ova crkva je preko 100 godina služila kao parohijska i to u najdužem periodu kao bratunačka.
Temelji i zidove crkve u Sasama iskopani su i obnovljeni 1850. godine.
Sadašnjost[uredi | uredi izvor]
Nova obnova manastira počinje 1989. godine kada su osveštani temelji za manastirski konak i postavljen je novi bakarni krov prilikom obeležavanja 750 godina postojanja. Početak ratnih dejstava onemogućio je veliku svečanost osvećenja manastirskog konaka koja je planirana 1991. godine. Manastirski hram je tokom rata, početkom 1992. godine, pretrpio oštećenja a novosagrađeni konak je uništen.
Zalaganjem Njegovog Preosveštenstva episkopa zvorničko-tuzlanskog gospodina Vasilija stvaraju se uslovi za ponovno oživljavanje monaškog života u ovom manastiru. Stari manastirski hram je porušen i u izgradnji je novi koji bi trebalo da se pokrije do kraja 2003. godine.
Trenutno su na ovoj lokaciji dva montažna objekta, jedan za potrebe bogosluženja, a drugi sa kelijama, dnevnim boravkom i kuhinjom služi za potrebe konaka.
Porušena crkva je bila prekrivena bakarnim limom ispod kojeg se nalazio stariji krov od šindre. Na oltaru se nalazi jedan prozor dok su na podužnim fasadama bila dva i svi su bili završeni plitkim segmentnim lukovima. Na zapadnoj strani se nalazio lučni ulaz pomjeren iz centra fasade na sjevernu stranu kamena reljefna ploča, spolja je bila ugrađena na južnoj strani pročelja i predstavljala je kasno antički dvojni dopojasni portret. Pretpostavlja se da se radilo o nadgrobnom karakteru.
Manastir Sase proslavlja Svetog cara Uroša kao zadužbinara i tim povod je Vladika Vasilije, 5. decembra 2007. godine, predao manastiru dio moštiju kralja Uroša (dar Vladike budimljansko-nikšićkog Gospodina Joanikija) i dio moštiju cara Uroša (dar Njegove Svetosti Patrijarha srpskog Gospodina Pavla)[2].
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Izgled manastirske crkve
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Donacija manastiru Sase, SPC veb prezentacija Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. oktobar 2019), Pristupljeno 8. 4. 2013.
- ^ Manastir Sase proslavio Svetog Cara Uroša, SPC veb prezentacija Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. oktobar 2019), Pristupljeno 8. 4. 2013.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Turizam Republike Srpske: Manastir Sase Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. mart 2016) (jezik: srpski)
- Portal Republike Srpske: Manastir Sase (jezik: srpski)
- Zvanična prezentacija Manastira Presvete Trojice - Sase Srebrenica.
- Radio-televizija Republike Srpske: Manastir u Sasama proslavio krsnu slavu, 3. 6. 2012. (jezik: srpski)
- [1] (jezik: srpski)
