Srpski muzej hleba Jeremija
| Srpski muzej hleba Jeremija | |
|---|---|
 | |
| Osnivanje | 1995. |
| Lokacija | Pećinci Srbija |
| Koordinate | 44° 54′ 54″ S; 19° 57′ 42″ I / 44.9150616° S; 19.9617413° I |
| Kolekcija | etnološka, arheološka i likovna postavka |
| Adresa | Braće Vidakovića 83, Pećinci |
| Veb-sajt | Srpski muzej hleba – Jeremija |
Srpski muzej hleba Jeremija, u Pećincima, je jedan od prvih privatnih muzeja u Srbiji.[1] Nastao je kao rezultat dugogodišnjeg rada slikara Slobodana Jeremića — Jeremije. Osnovan je 1995. u selu Pećinci u Sremu. Od 1998. godine delatnost muzeja oživljena je edukativnim programima i posebno posvećena radu sa mladima, otvorena je za posetioce iz zemlje i sveta.[2] Muzej obavlja delatnost sakupljanja, zaštite, čuvanja i prezentacije predmeta koji su se nekada koristili u Srbiji u procesu proizvodnje hleba. Osnovna koncepcija postavke ima za cilj da pokaže put zrna pšenice „od zemlje preko hleba do neba”, korespondirajući sa ciklusima Jeremijinih slika.[3]
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Srpski muzej hleba nastao je kao rezultat sakupljačko-istraživačkog rada slikara Slobodana Jeremića — Jeremije, koji se tematikom obrednog hleba bavi više decenija. Jeremija više od trideset godina obilazi srpska sela, slika na terenu, zapisuje običaje, prikuplja recepte, etnografske predmete, obredne hlebove, pisana dokumenta, čuvajući od zaborava običaje srpskog naroda. Tokom ovog perioda obišao je više od 600 sela.[3] Tri godine od osnivanja je formirao zbirku, tako da je u tom periodu muzej funkcionisao eksperimentalno, da bi 1998. godine bio i zvanično otvoren.[4]
Početkom devedesetih godina doneo je odluku da svoju likovnu i etnografsku kolekciju učini dostupnu javnosti. Nakon izgradnje objekta, koja je trajala nekoliko godina, u isti je smestio bogatu etnografsku kolekciju i tako je učinio dostupnu široj javnosti. Prema izjavi osnivača muzeja: osnovna koncepcija muzejske postavke ima za cilj ne samo da pokaže put zrna pšenice od „zemlje, preko hleba, do neba“, već i da korespondira sa ciklusima Jeremijinih slika: „Zemlja“, „Hleb“ i „Nebo“.[5]
Muzejski fond[uredi | uredi izvor]
Muzejske zbirke smeštene su na 1200 m2 otvorenog prostora, u niz sukcesivno podignutih objekata koje je osmislio i sagradio sam Jeremija, zbog čega se kroz celokupni muzejski kompleks provlači ideja o muzeju kao o Jeremijinom umetničkom delu. U okviru muzejskog kompleksa se nalaze furuna za pečenje hleba, zvonik posvećen Svetom Nikoli, trpezarija i suvenirnica.
Muzejski fond se sastoji od oko 2000 muzejskih eksponata, razvrstanih u tri stalne postavke: etnografsku, arheološku i likovnu.
Etnografsku zbirku čine:
- zbirka oruđa za obradu zemlje,
- zbirka predmeta za preradu pšenice i kukuruza,
- zbirka predmeta za mešenje i pečenje hleba,
- zbirka predmeta za pripremanje i služenje hrane i
- zbirka obrednih hlebova koju čini 96 različitih vrsta obrednih hlebova, razvrstano po grupama - božićni, uskršnji, slavski, svadbeni i podušni.[6]
Arheološku zbirku čine:
- praistorijska zbirka u kojoj se nalaze oruđa za obradu zemlje, žrnjevi za drobljenje pšenice i posude za čuvanje žita,
- antička zbirka u kojoj se nalaze oruđa za obradu zemlje iz rimskog doba.
U likovnoj zbirci nalaze se : fotografije, Jeremijine slike i crteži.[3]
Galerija "Uređaji, sprave i pribor za obradu žita i pripremu hleba[uredi | uredi izvor]
-
Mlin za mlevenje žitarica -
Posude i merice za vodu i mleko za pripremu hleba -
Zidana furuna za pečenje hleba -
Drvene lopate za stavljanje testa u pećnicu i vađenje hleba iz vrele pećnice -
Pribor i posude za pripremu hleba -
Ručni mlin za mlevenje
Izdavačka delatnost[uredi | uredi izvor]
Izdavačka delatnost Muzeja prisutna je od osnivanja u obliku vodiča, kataloga i posebnih izdanja.[3]
Turistički potencijal[uredi | uredi izvor]
Specifičnost postavke u Srpskom muzeju hleba je to što su mnogi izloženi predmeti prezentovani tako da se njihovo funkcionisanje može demonstrirati. Neki se čak mogu i dodirnuti, što omogućava bolju komunikaciju na relaciji predmet-posetilac.
Pored svoje osnovne delatnosti Muzej organizuje stručne skupove, promocije, različite umetničke radionice a posebna pažnja se posvećuje radu sa decom školskog i predškolskog uzrasta. Muzej je za posetioce otvoren subotom i nedeljom od 10 do 17 časova.[3]
Galerija "Ostali muzejski eksponati"[uredi | uredi izvor]
-
Preslice -
Peć za prženje kafe i drugi eksponati -
Drvene vile i trlica za industrijsku konoplju -
Zidani šporet za kuvanje i pečenje -
Konjska zaprega -
Zaprežne saonice
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Krivošejev, Vladimir. Nastanak i razvoj muzejske mreže u Srbiji. str. 218. Pristupljeno 21. 5. 2021.
- ^ Zlatić Ivković, Zorica (2018). Čuvari baštine (separat) (PDF). Beograd: SANU. Pristupljeno 21. 5. 2021.
- ^ a b v g d „SRPSKI MUZEJ HLEBA”. Zvanični veb-sajt. Opština Pećinci. Pristupljeno 21. 5. 2021.
- ^ „Jedini muzej hleba na Balkanu nalazi se u Pećincima: Slikar je decenijama skupljao eksponate”. Telegraf. 15. 2. 2021. Pristupljeno 21. 5. 2021.
- ^ „Muzej hleba”. Zvanični veb-sajt. Srpski muzej hleba – Jeremija. Pristupljeno 20. 5. 2021.
- ^ Petrović, M. (1. 9. 2009). „U slavu hleba”. Blic. Pristupljeno 21. 5. 2021.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Neobični muzeji u Vojvodini: Da li ste čuli za njih?”. B92. 10. 06. 2020. Pristupljeno 20. 5. 2021.
- Opština Pećinci: Turizam[mrtva veza]
- Muzej hleba Kompletan vodič kroz Srbiju
- Jeremijin muzej hleba, Glas javnosti, 18.1.2003.
- Bogatstva nedaleko od prestonice, Danas, 29-30.5.2004.
- Muzej hleba Deda Jeremije, Danas, 25.11.2002.
- Hleb od šest hiljada godina, Politika, 31.12.2002.
- Petrović, Vesna. „SREM : SRPSKI MUZEJ HLEBA” (PDF). Pristupljeno 21. 5. 2021.