Pređi na sadržaj

Ljubiša Ćurgus

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
ljubiša ćurgus
Ljubiša Ćurguz u uniformi
Lični podaci
Datum rođenja(1919-08-24)24. avgust 1919.
Mesto rođenjaRisovac, kod Petrovca, Kraljevina SHS
Datum smrti19. jul 1988.(1988-07-19) (68 god.)
Mesto smrtiBeograd, SFR Jugoslavija
Profesijavojno lice
Porodica
SupružnikGorica Ćurgus
Delovanje
Član KPJ odmaj 1942.
Učešće u ratovimaNarodnooslobodilačka borba
SlužbaNOV i PO Jugoslavije
Jugoslovenska narodna armija
1941 — 1977.
Čingeneral-potpukovnik
Odlikovanja
Orden ratne zastave Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem Partizanska spomenica 1941.

Ljubiša Ćurgus (Risovac, kod Petrovca, 24. avgust 1919 — Beograd, 20. jul 1988) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i general-potpukovnik-pilot JNA.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Ljubiša Ljubo Ćurguz (u pojedinim izvorima Ćurgus) rođen je 24. avgusta 1919. godine[1] u Risovcu, kod Petrovca, od oca Đure iz Vođenice i majke Anice. Potiče iz radničke porodice. Otac Đuro Ćurguz Simišić, koji je bio pismen, potiče iz vođeničke svešteničke porodice Ćurguza. Đurin stric je bio Marko Ćurguz, djed po majci pisca i hroničara Nikice Pilipovića Dajanovića.[2] Đuro je bio cestar, koji je službu dobio u Risovcu, gdje je zasnovao i porodicu. Ljubiša je odrastao u višečlanoj porodici, sa ocem, majkom, dva brata i pet sestara.[3] Prije rata bio je podoficir u Jugoslovenskom kraljevskom ratnom vazduhoplovstvu. Nosio je čin vazduhoplovnog narednika – aviomehaničara.[1]

Po okupaciji Jugoslavije, uključio se u pripreme oružanog ustanka 27. jula 1941. Bio je jedan od organizatora ustanka u petrovačkom kraju. Od prvih dana učestvovao je u ustaničkim i gerilskim akcijama. Najveći dio rata proveo je kao pripadnik Treće krajiške brigade. Bio je pripadnik Treće krajiške brigade do 1944. godine.[4] Dana 31. decembra 1943, po naređenju Vrhovnog štaba NOV i POJ napustio je brigadu i upućen je u Prvu vazduhoplovnu bazu NOVJ u Italiji, gdje se obučava za pilota i dobiva čin kapetana.[5]

Član SKOJ-a postao je 1941, a član KPJ postaje u maju 1942. godine.[4] Učesnik je Bitke na Sutjesci.[6] Tokom rata je ranjavan. O svojim ratnim iskustvima pisao je u zbornicima sjećanja Petrovac u NOB i Sutjeska.[7]

U ratu je obavljao dužnost političkog komesara u više jedinica. Bio je zamjenik političkog komesara, a potom i politički komesar Četvrtog bataljona Treće krajiške brigade.[4] Krajem rata bio je politički komesar 11. vazduhoplovne lovačke divizije.[5]

Nakon rata služio je kao oficir u JNA. Završio je Višu vazduhoplovnu vojnu akademiju JNA. Bio je komandant 32. vazduhoplovne divizije, komandant 11. divizije PVO, načelnik štaba 1. vazduhoplovnog korpusa i komandant 3. korpusa vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane.[1] Unapređen je u čin general-majora 1970, a u čin general-potpukovnika 1973. godine. Aktivna služba u JNA prestala mu je 1977. godine.[8]

Više puta je odlikovan. Nosilac je Partizanske spomenice 1941, Ordena ratne zastave i Ordena zasluga za narod.[9] Bio je predsjednik Vazduhoplovnog saveza Jugoslavije. Urednik je zbornika sjećanja Petrovac u NOB i Treća krajiška brigada.

Umro je u Beogradu 19. jula 1988. godine.[10] Sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.[11]

Bibliografija[uredi | uredi izvor]

  • Avijacija za podršku i neka gledišta o njenoj upotrebi u ratu, Mala vazduhoplovna biblioteka, Zemun, 1964.
  • Nad svojom zemljom – Od partizanskih aviona do vazduhoplovnih divizija, Narodna armija, Beograd, 1973.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v peoplepill.com. „About Ljubiša Ćurgus: (1919 - 1988) | Biography, Facts, Career, Life”. peoplepill.com (na jeziku: slovenački). Pristupljeno 2022-03-16. 
  2. ^ Pilipović - Dajanović, Nikica (1989). Sabor u Vrtoču. Mjesna zajednica Vrtoče. str. 46, 159—160. 
  3. ^ Petrovac u NOB. V tom. Bosanski Petrovac: Opštinski odbor SUBNOR-a Bosanski Petrovac. 1974. str. 604—605. 
  4. ^ a b v Treća krajiška proleterska brigada – Zbornik sjećanja. Knjiga druga. Beograd: Vojnoizdavački zavod. 1969. 
  5. ^ a b Trikić, Savo O. (1989). Treća krajiška proleterska brigada. Beograd: Vojnoizdavački i novinski centar. str. 225. 
  6. ^ Kučan, Viktor (1996). Borci Sutjeske. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. str. 676. ISBN 86-17-04984-7. 
  7. ^ Đurović, Milinko (1961). Sutjeska; zbornik radova: Pišu učesnici (na jeziku: hrvatski). Vojno delo. 
  8. ^ Treća krajiška brigada - Zbornik sjećanja. Knjiga treća. Beograd: Odbor sekcije boraca Treće proleterske krajiške brigade u Beogradu. 1985. str. 120. 
  9. ^ peoplepill.com. „About Ljubiša Ćurgus: (1919 - 1988) | Biography, Facts, Career, Life”. peoplepill.com (na jeziku: slovenački). Pristupljeno 2022-04-03. 
  10. ^ „Preminuo general Ljubiša Ćurgus”. istorijskenovine.unilib.rs. Borba. 21. 7. 1988. str. 4. 
  11. ^ „Sahranjen Ljubiša Ćurgus”. istorijskenovine.unilib.rs. Borba. 22. 7. 1988. str. 3. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Љубиша_Ћургус&oldid=27680681”