Biblioteke u Kini
Prve biblioteke u Kini nastale su u doba dinastije Šang (šesnaesti do jedanaesti vek pre nove ere), pošto su intelektualci poznati pod imenom Ši (istoričari) i Vu (vračevi) izrazili posebna zanimanja za stvaranje i širenje kulture. Među dokumentima kojima su se ta zanimanja bavila bili su uredbe o zemlji, rodoslovi carskih rođaka, obaveštenja i naredbe i beležili su se važni događaji i prirodne pojave. Izgradili su magacine kako bi vodili evidenciju. Da bi udovoljili potrebama sve složenijih poslova i obezbedili laku upotrebu, počeli su da prikupljaju i sortiraju te zapise prema hronološkom redosledu i kategoriji. Tako je nastala najranija biblioteka u Kini. Brojne vrste medija prepune informacija i znanja pojavile su se u ljudskom društvu, što je rezultiralo konceptima očuvanja i sakupljanja. Shodno tome, najranije biblioteke i arhive bile su rezultat svesnog sakupljanja, procesiranja, ujedinjenja i korišćenja.[1]
U početku perioda istorije Kine, naučnici su imali opsežne privatne biblioteke, a sve carske dinastije gradile su biblioteke i arhive za smeštaj literarnog blaga i službenih zapisa. Prve moderne biblioteke, međutim, pojavile su se u Kini tek krajem devetnaestog veka; čak i tada je bibliotečka usluga polako i sporadično rasla. 1949. godine bilo je samo pedeset i pet javnih biblioteka na nivou okruga i iznad, koncentrisanih u glavnim obalnim komercijalnim centrima.
Nakon osnivanja Narodne Republike, vlada i rukovodioci obrazovanja nastojali su da razviju bibliotečke usluge i učine ih dostupnim širom zemlje. Nacionalni zakon o koordinaciji knjiga iz 1957. godine odobrio je uspostavljanje dva nacionalna bibliotečka centra, jedan u Pekingu (Nacionalna biblioteka Kine) i drugi u Šangaju (Šangajska biblioteka) i devet regionalnih mreža biblioteka. Uprkos tome, biblioteke su još uvek bile retke, a oni sadržaji koji su bili na raspolaganju bili su skučeni i nudili su samo osnovne usluge. Smatrajući nedostatak biblioteka glavnom preprekom naporima na modernizaciji, vladini lideri su se početkom 1980-ih posebno interesovali za razvoj bibliotečkih usluga. Koncentracija sredstava i talenata počela je da daje značajne rezultate. Više od četrdeset kineskih visokoškolskih institucija takođe je uspostavilo odseke za biblioteku ili informatiku. Na nivou okruga i iznad, bilo je više od 2.300 javnih biblioteka, koje su sadržale gotovo 256 miliona svezaka, a ispod nivoa okruga, oko 53.000 domova kulture imalo je malu biblioteku ili čitaonicu.
Na kraju 2004. Kina je imala 2.710 javnih biblioteka sa kolekcijom od preko 400 miliona primeraka. U Kini je 2011. bilo 2.925 javnih biblioteka.[2] Od univerziteta ili univerzitetskih biblioteka, na vrhu su zbirke biblioteka Pekinškog univerziteta i Univerzitetska biblioteka Đeđang.[3] [4] Nacionalna bibliotečka mreža takođe uključuje biblioteke naučno-istraživačkih institucija, sindikalne biblioteke, biblioteke i čitaonice pri vladinim institucijama, vojnim jedinicama, osnovnim i srednjim školama, opštinama, preduzećima i lokalnim zajednicama.
Nacionalna biblioteka[uredi | uredi izvor]
U glavnoj biblioteci zemlje, Nacionalnoj biblioteci Kine,[5] nalazi se bogata kolekcija knjiga, periodičnih publikacija, novina, mapa, otisaka, fotografija, rukopisa, mikroformi, magnetofonskih traka i natpisa na bronzi, kamenu, kostima i oklopima kornjača.
Kineska nacionalna biblioteka, sa kolekcijom od preko 26 miliona svezaka, najveća je biblioteka u Aziji; u njoj se nalazi najveća kolekcija kineskih knjiga na svetu. U zbirci biblioteke nalazi se preko 35 000 proročkih kostiju i oklopa kornjača isklesanih drevnim kineskim pismom, 1,6 miliona tomova tradicionalnih knjiga vezanih koncem, preko 16 000 tomova dokumenata iz Pećina Mogao, 12 miliona tomova knjiga na stranim jezicima i desetine elektronskih baza podataka.
Biblioteka je počela da prihvata dostave zvaničnih nacionalnih publikacija 1916. godine, postajući glavna nacionalna baza podataka; i počela je da prihvata dostave domaćih elektronskih publikacija 1987. godine. To je takođe ISSN centar i Mrežni informativni centar. Trenutno je Kineska nacionalna biblioteka osnovala savez digitalnih biblioteka sa oko 90 drugih biblioteka širom zemlje, čineći zajedničke napore u promociji razvoja i primene kineske digitalne službe za javno informisanje. Druga faza Nacionalne biblioteke - Kineske digitalne biblioteke, čiji je temelj postavljen krajem 2004. godine, planirano je da bude završena i puštena u rad u oktobru 2007. godine. Proširena biblioteka moći će da zadovolji potrebe za skladištenjem knjiga u narednih 30 godina. Digitalna biblioteka učiniće je najvećim svetskim centrom za prikupljanje literature i bazom digitalnih izvora, kao i najnaprednijom bazom mrežnih usluga u Kini.
Ostale biblioteke[uredi | uredi izvor]
Biblioteka grada Šangaja, jedna od najvećih javnih biblioteka u zemlji, sadrži preko 7 miliona svezaka, od kojih je skoro milion na stranim jezicima. Šangajska biblioteka, dobro poznata u zemlji i inostranstvu, najveća je kineska biblioteka na provincijskom nivou. Preko 1,7 miliona tomova drevnih dokumenata je najvrednije i najreprezentativnije u njegovoj kolekciji, uključujući 25 000 naslova retkih drevnih knjiga u 178 000 tomova, od kojih su mnogi jedini primerci koji postoje na svetu. Najstariji dokument datira od pre skoro 1500 godina.
Univerzitetska biblioteka u Pekingu preuzela je kolekcije Univerzitetske biblioteke u Janđingu 1950. godine, a sredinom 1980-ih - sa više od 3 miliona svezaka, od kojih je jedna četvrtina na stranim jezicima - bila je jedna od najboljih univerzitetskih biblioteka u zemlji. To je jedna od najranijih modernih novih biblioteka u Kini. Državno veće ju je odobrilo kao prvu seriju nacionalne ključne jedinice za zaštitu drevnih knjiga, razvila se u sveobuhvatnu, otvorenu istraživačku biblioteku bogatu resursima, modernu.[6]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Hua, Xie Zhuo (1996). Libraries and the development of culture in China. "Libraries & Culture", No. 3/4, pp. 533.
- ^ „Statistical Communiqué on the 2011 National Economic and Social Development”. stats.gov.cn. National Bureau of Statistics of China. 22. 2. 2012. Arhivirano iz originala 6. 8. 2012. g. Pristupljeno 5. 9. 2012.
- ^ PKU Library Arhivirano 24 april 2008 na sajtu Wayback Machine
- ^ ZJU Library Arhivirano 13 septembar 2007 na sajtu Wayback Machine
- ^ Official site of the National Library of China. Users can search database of books, periodicals, and statistical yearbooks.
- ^ Lib.pku.edu.cn. (2017). Overview and History | Beijing University Library. [online] Available at: http://www.lib.pku.edu.cn/portal/bggk/bgjs/lishiyange [Accessed 16 Mar. 2017].