Velikoposna žrtva
Velikoposna žrtva je duhovno motivisano dobrovoljno odricanje od zadovoljstva ili luksuza kojeg se većina hrišćana (posebno katolika, luterana, anglikanaca, metodista, Moravaca i ujedinjenih protestanata) odriče radi držanja Velikog posta, koji počinje na Čistu srijedu.[1][2] Tradicija Velikog posta ima korijene u Isusu Hristu koji se molio i postio četrdeset dana u pustinji prema jevanđeljima po Mateju, Marku i Luki. Kada se Veliki post završi i dođe Uskrs, vjernici mogu da se prepuste onome što su žrtvovali tokom trajanja posta.[3][4][5]
Opis
[uredi | uredi izvor]Hrišćanske denominacije često postavljaju određene zahtjeve za praktikovanje posta, kao što su oni koji se nalaze u apostolskom ustavu pape Pavla VI, pod nazivom Paenitemini, u Katoličkoj crkvi i Knjizi zajedničkih molitava u anglikanizmu. Pored poštovanja posebnih zakona koji se tiču posta, preporučuju se i drugi oblici isposništva i pokajanja. Vjernici se podstiču da se intenzivnije mole i da više učestvuju u crkvenim službama i bogosluženjima (kao što je krstni put). Takođe, podstiču se da čine više djela milosrđa i daju milostinju.[8][9] Takvo pokajanje ili dobro djelo, poput finansijske donacije koja se daje kao prinos tokom posta, naziva se velikoposnom žrtvom.
Uobičajene postne žrtve uključuju uzdržavanje od zadovoljstava u hrani o piću, kao što su čokolada, šećer, slatkiši, alkohol ili gazirana pića.[4][10] Neki hrišćani biraju da praktikuju trezvenost tokom vremena Velikog posta, čime se odriču alkoholnih pića,[11][12][13] zbog čega bezalkoholna pića obično bivaju popularnija tokom vremena posta.[14] Neki hrišćani prvog dana Velikog posta obećavaju da će odustati od grešnog ponašanja kao što su psovke i nadaju se da će se trajno otarasiti tih navika čak i nakon dolaska Uskršnjeg perioda.[15] Prinošenjem velikoposne žrtve, običaj je da se hrišćani mole za snagu da je zadrže; mnogi često žele i drugima da to čine, izgovarajući molitve kao što je „neka Bog blagoslovi vašu velikoposnu žrtvu.“[16][17]
Mnogi hrišćani žrtvuju jedenje mesa i obavezuju se na vegetarijanstvo tokom cijelog trajanja Velikog posta.[18][19] Uobičajeno je da mnogi hrišćani (posebno rimokatolici, luterani, anglikanci i metodisti) poštuju post petkom tokom cijelog posta, što uključuje uzdržavanje od mesa samo petkom tokom trajanja Velikog posta.[20][21][22]
Neko hrišćansko svještenstvo, i rimokatoličko i metodističko, ponekad podstiče vjernike da ne odustaju od društvenih mreža za vrijeme posta, jer vjeruju da hrišćani mogu da koriste društvene mreže za evangelizaciju.[23][24][25]
Pored prinošenja svoje velikoposne žrtve, mnogi hrišćani biraju da dodaju i velikoposnu duhovnu disciplinu, kao što je čitanje dnevne pobožnosti ili molitva kroz velikoposni kalendar, kako bi se približili Bogu.[26][27]
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Hines-Brigger, Susan. „Lent: More Than Just Giving Up Something”. Franciscan Media. Arhivirano iz originala 31. 3. 2019. g. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ „Lent” (PDF). Lutheran Church of Our Saviour. 2022. str. 15. Pristupljeno 30. 11. 2023. „In Lent, many Christians commit to fasting, as well as giving up certain luxuries in imitation of Jesus Christ's sacrifice during his journey into the desert for 40 days; this is known as one's Lenten sacrifice.”
- ^ Stubbs, Thomas (26. 2. 2022). „Forum on Faith: Lent: A time for 'making sure'”. NewsTimes. Pristupljeno 30. 11. 2023. „I knew part of the answer involved a tradition where everybody had to “give up” something from Ash Wednesday until Easter Sunday.”
- ^ a b Mortimer, Caroline (10. 2. 2016). „The top 10 things most people will (try) to give up for Lent”. The Independent. Pristupljeno 30. 11. 2023. „Ash Wednesday marks the beginning of Lent - the festival where people give up a guilty pleasure for 40 days until Easter Sunday. Lent marks the 40 days Jesus spent fasting in the desert.”
- ^ Babauta, Chloe B. (15. 4. 2017). „Catholics reflect on their Lenten sacrifices”. Pacific Daily News. Pristupljeno 30. 11. 2023. „Giving something up is a practice to purify us and prepare us for the celebration of Easter Sunday, so it’s a way for us to connect and understand more about Christ and God.”
- ^ McCleskey, Clayton (24. 3. 2011). „Methodists Shun The Bottle During Alcohol-Free Lent”. The Huffington Post. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ McDuff, Mallory (4. 4. 2013). „After Giving up Alcohol, I'm Addicted to Lent”. Sojourners. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ „Giving 'alms,' and other acts of charity, during Lent”. Catholic Philly. 10. 3. 2017. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Reumann, Amy (10. 2. 2016). „Lent Out Loud: Ash Wednesday”. Evangelical Lutheran Church in America. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Watts, Marina (16. 2. 2021). „Why Do People Make Sacrifices During Lent?”. newsweek.com. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Bryant, Tony (25. 2. 2022). „Pancake Day: a typically British tradition”. Diario Sur. Pristupljeno 30. 11. 2023. „some Christians choose to practice temperance – refraining from drinking alcohol - throughout the Lenten season.”
- ^ „Drink less this Lent”. Pioneer Total Abstinence Association. 22. 2. 2009. Arhivirano iz originala 16. 2. 2017. g. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Gilbert, Kathy L. (21. 2. 2012). „Could you go alcohol-free for Lent?”. United Methodist News Service. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Hardy, Rebecca (11. 1. 2016). „Alcohol-free: why temperance drinks are making a comeback”. The Guardian. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Byrnes, Katie (19. 4. 2016). „I Gave Up Swearing For Lent”. The Odyssey Online. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ „What is Shrove Tuesday ? Meaning, Traditions, and 2021 Date”. christianity.com. Pristupljeno 30. 11. 2023. „While undergoing a Lenten sacrifice, it is helpful to pray for strength ; and encouraging fellow Christians in their fast saying, for example: "May God bless your Lenten sacrifice."”
- ^ „Prayer for Lenten Sacrifice”. Roman Catholic Diocese of Springfield–Cape Girardeau. Arhivirano iz originala 24. 02. 2020. g. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Freston, Kathy (5. 9. 2013). „God, Christianity and Meat”. Huffington Post. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ „Veg for Lent”. Christian Vegetarian Association. 2008. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Crowther 1815, str. 251, 257
- ^ Weitzel, Thomas L. (1978). „A Handbook for the Discipline of Lent” (PDF). Evangelical Lutheran Church in America. Arhivirano (PDF) iz originala 17. 3. 2018. g. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Wesley 1825, str. 145
- ^ Olivia, John (18. 2. 2019). „Please Don't Give Up Social Media For Lent”. Busted Halo. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Smith, Jeremy (19. 2. 2015). „Would a Missionary Give Up Swahili for Lent?”. UM Insight. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Schiffer, Kathy (1. 3. 2017). „Giving Up Facebook for Lent? Please Reconsider…”. National Catholic Register. Pristupljeno 30. 11. 2023.
- ^ Crumm, David. Our Lent, 2nd Edition. ISBN 1934879509.
- ^ Ambrose et al. 2007, str. 34
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Crowther, Jonathan (1815). A Portraiture of Methodism: Or, The History of the Wesleyan Methodists. T. Blanshard.
- Wesley, John (1825). The Sunday Service of the Methodists. J. Kershaw.
- Ambrose, Gill; Craig-Wild, Peter; Craven, Diane; Moger, Peter (2007). Together for a Season. Church House Publishing. ISBN 9780715140635.