Erijador
| Erijador | |
|---|---|
 "Mapa Srednje zemlje" sa Erijadorom od Pauline Baynes, 1970. | |
| Gospodar prstenova i Hobit | |
| Drugi nazivi | Usamljene zemlje |
| Stvaralac | Dž. R. R. Tolkin |
| Vrsta | Veliki region između Plavih (na zapadu) i Mističnih planina (na istoku) |
| Rase | Vilenjaci Ljudi Patuljci Hobiti Enti |
| Važne lokacije | Okrug, Bri, Arnor, Rivendel, Stara šuma, Eregion, Sive Luke |
Erijador (engl. Eriador) je izmišljeni region Srednje zemlje, engleskog pisca Dž. R. R. Tolkina. U centralnom delu ovog regiona nalazi se Okrug, zemlja hobita, koja je najbolje opisana u Tolkinovim delima Hobit i Gospodar prstenova. Erijador je takođe poznat i pod nazivom „Usamljene zemlje” (engl. Lone-lands), što predstavlja direktni prevod reči Erijador.[1]
Populacija i naselja[uredi | uredi izvor]
U početku Erijador je bio veoma šumovit region, ali u Drugom dobu, Dunedani (Potomci Numenora koji su izbegli u Srednju zemlju) su posekli većinu drveća za brodogradnju.[2] U kasnom Drugom i ranom Trećem dobu, većinu Erijadora je zauzimalo Kraljevstvo Arnor, koje je kasnije podeljeno u tri kraljevstva: Rudar, Artedan i Kardolan. Okrug se nalazi u delu nekadašnjeg kraljevstva Artedan, dok se susedni gradić Bri nalazi na granici sa Kardolanom. Druga bitnija mesta u Erijadoru su Rivendel, Sive Luke, Kraljevstva Eregion i Angmar.
Većinu istorije Srednje zemlje, Erijador je bio retko naseljen u prilog čemu govori i prevod samog imena Erijador (Usamljene zemlje). Do vremena Rata za prsten, glavna naseljena područija su Okrug, Bri sa okolinom, Rivendel i Sive Luke. Zajednice Patuljaka žive i rade u rudnicima Plavih planina, kao i mala populacija Ljudi koja živi u šumama Minhirita.[3] Erijador je zaštićen od strane Šumara Severa, koji predstavljaju ostatke ljudi izgubljenog Kraljevstva Arnor i poslednje prave potomke Numenora.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Granice Erijadora su:
- Na istoku: Mistične planine, iza kojih se prostire region Rovanion („Divljine”).
- Na severu: Severne pustoši i ledeni zaliv Foročel.
- Na zapadu: Plave planine (Ered Luin), iza kojih leži region Lindon koji je poslednji preostali region Belerijanda nakon potopa. U Lindonu se nalaze Sive Luke, mesto sa kojeg Vilenjaci odlaze u Neumiruće zemlje Amana (Valinor).
- Na jugu: Reke Glanduin i Grejflad formiraju prirodnu granicu sa regionom Enedvajt, koji odvaja Erijador od Gondora.
Erijador se prostire oko 960 km pravcem sever-jug i 1120 km pravcem zapad-istok. I tuda su se prostirale dve glavne rute:
- Put istok-zapad, koji spaja Mistične planine (Rivendel) i Sive Luke.
- Zelenput (nekada se nazivao „Put sever-jug”), koji spaja Kraljevstva Gondor i Arnor.
Gradić Bri je nastao i prosperirao upravo na raskrsnici ova dva puta, u njihovim slavnim danima, kada su mnogi trgovci tuda prolazili.
Adaptacije[uredi | uredi izvor]
Erijador je centralni region, podeljen u 11 manjih regiona, u popularnoj MMORPG igri Lord of The Rings Online. Jedan deo Erijadora (primarno Okrug, Bri i Rivendel) su prikazani u filmskim trilogijama Piter Džeksona Gospodar prstenova i Hobit.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Anderson, Douglas A. (editor), The Annotated Hobbit, revised & expanded edition (2002), Houghton Mifflin, ch.2 p.66 note 7. ISBN 978-0-618-13470-0.
- ^ Tolkien, J. R. R., Unfinished Tales, George Allen & Unwin (1980), part 2 ch.IV appendix D . ISBN 978-0-04-823179-6. str. 262-263.
- ^ Tolkien, J. R. R., Unfinished Tales, George Allen & Unwin (1980), part 2 ch.IV appendix D . ISBN 978-0-04-823179-6. str. 262.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Tolkien, J. R. R. (1937), Anderson, Douglas A., ur., The Annotated Hobbit, Boston: Houghton Mifflin (objavljeno 2002), ISBN 0-618-13470-0
- Tolkien, John Ronald Reuel (2004) [1954-5]. The Lord of the Rings (2004 single-volume izd.). London: HarperCollins. ISBN 978-0-00-718236-7..
- Carpenter, Humphrey, ur. (1981), The Letters of J. R. R. Tolkien, Boston: Houghton Mifflin, ISBN 0-395-31555-7
- Tolkien, J. R. R. (1980), Tolkien, Christopher, ur., Unfinished Tales, Boston: Houghton Mifflin, ISBN 0-395-29917-9
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Lord of the Rings Wiki
- Tolkien Estate Arhivirano na sajtu Wayback Machine (22. oktobar 2017)
- Tolkien Gateway
- The Encyclopedia of Arda
