Zdenko Petranović Jastreb
| zdenko petranović | |
|---|---|
 Zdenko Petranović Jastreb | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 8. mart 1919. |
| Mesto rođenja | Delnice,  Kraljevstvo SHS |
| Datum smrti | 21. april 1942. (23 god.) |
| Mesto smrti | Banja Loka, kod Kostela,  Kraljevina Italija |
| Profesija | trgovački pomoćnik |
| Delovanje | |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 20. decembra 1951. |
Zdenko Petranović — Jastreb (Delnice , 8. mart 1919 — Banja Loka, kod Kostela, 21. april 1942), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 8. marta 1919. godine u mestu Delnicama, u Gorskom kotaru. Posle završene osnovne šokle, učio je trgovački zanat i do početka Drugog svetskog rata radio je kao trgovački pomoćnik u Sušaku.
Aprilski rat i okupacija Kraljevine Jugoslavije, aprila 1941. godine, zatekli su ga u Sušaku, odakle se u jesen iste godine vratio u rodno mesto. Po povratku u rodno mesto, preko brata, se povezao se sa članovima Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) i ubrzo potom se priključio grupi novih boraca, koji su otišli u partizane. Pošto je Delnička partizanska četa, u koju su bili pošli, bila napadnuta, Zdenko s grupom boraca otišao u ličko-fužinski partizanski logor na Bitoraju. Tu je i dobio partizanski nadimak „Jastreb“.
U borbi kod Litorica, krajem maja 1942. godine, posebno se istakao kao mitraljezac Delničke partizanske čete - on se tada sa svojim mitraljezom (u partizanskim jedinicama bio je običaj da se mitraljez daje najhrabrijim borcima) prebacivao s jednog krila na drugo, tako da je neprijatelj dobio utisak da ga napadaju jače snage nego što su, u stvari, bile. Kasnije je njegova četa ušla u sastav Trećeg bataljona „Goranin“ Primorsko-goranskog partizanskog odreda, a Zdenko je tada postao komandir Omladinske čete.
Njegova prva samostalna akcija bio je napad na posadu od 25 italijanskih vojnika, smeštenu u lugarskoj kući na Praportu. Zdenkova četa se tada, u ranu zoru, približila lugarskoj kući i iznenada krenula u juriš i svih 25 italijanskih vojnika je bilo zarobljeno. Krajem aprila 1942. godine slovenačke partizanske jedinice su zatražile pomoć od Drugog primorsko-goranskog partizanskog odreda, pa je zbog toga, preko reke Kupe bila upućena Zdenkova Omladinska četa. Uz pomoć jedne čete slovenačkih partizana, 21. aprila 1942. godine, Zdenkova četa je napala neprijateljsko uporište u Banja Loki. Borba je trajala ceo dan i Zdenko je uspeo da sa svojom četom potisne neprijatelja. Jurišao je na mitraljesko gnezdo i uspeo da zapleni mitraljez. Kolona neprijateljskih tenkova, krenula je u pomoć svojoj posadi u Banja Loki i partizanske snage su se morale povući. Tokom povlačenja, u borbi s tenkovima, Zdenko je poginuo. Bio je jedini borac Drugog primorsko-goranskog odreda koga je do tada pohvalio Štab Pete operativne zone Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske.
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 20. decembra 1951. godine, proglašen je za narodnog heroja.
Njegova bista se nalazi u Aleji narodnih heroja gradskog parka u Delnicama.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.
Narodni heroji iz Gorskog kotara i Pokuplja | ||
|---|---|---|
Narodni heroji Jugoslavije rođeni na teritoriji Gorskog kotara i Pokuplja, kao i oni koji su politički ili vojno delovali na ovom području: | ||
| Gorski kotar |  | |
| Pokuplje | ||