Kraljevina Holandija

Kraljevina Holandija
Koninkrijk der Nederlanden
Kraljevina Holandija; Koninkrijk der Nederlanden
	Zastava Grb
	Krilatica: Izdržaću; Je Maintiendrai/Ik zal handhaven
	Himna: Het Wilhelmus
Glavni grad	Amsterdam
Službeni jezik	holandski
Vladavina
Oblik države	Ustavna monarhija
— Kralj	Vilem-Aleksander
— Predsednik Vlade	Mark Rute
— Ministar nadležan za Arubu	Žilfred Besaril
— Ministar nadležan za Kurasao	Entoni Begina
— Ministar nadležan za Sveti Martin	Rene Vjolenus
Istorija
Nezavisnost	1648.
Geografija
Površina	‍
— ukupno	42,508 km2 (136)
— voda (%)	18.41
Stanovništvo	‍
— 2012.	17.034.544 (61)
— gustina	400.737,37 st./km2
Ekonomija
Valuta	Evro,; Američki dolar
Ostale informacije
Vremenska zona	UTC
Internet domen	‍.nl; .aw; .cw; .sx; .an; .bq‍
Pozivni broj	+31; +297; +599; +1 721

Kraljevina Holandija ili Kraljevina Nizozemska (hol. Koninkrijk der Nederlanden),^{[n. 1]} suverena je država i ustavna monarhija sa teritorijama u zapadnoj Evropi i Karibima.

Četiri dela Kraljevine — Aruba, Kurasao, Sveti Martin i Holandija — su konstitutivne zemlje (hol. landen) i učestvuju kao ravnopravni partneri u Kraljevini.^[1] U praksi, većinom poslova Kraljevine upravlja Holandija — koja čini otprilike 98% površine i stavnovništva države — u ime cele države. Prema tome, Aruba, Kurasao i Sveti Martin se nalaze u zavisnom položaju po pitanjima kao što su spoljna politika i odbrana, iako su autonomne u izvesnoj meri i imaju svoje skupštine.

Ostrva u Karibima, osim Arube, su nekada bila jedna celina - Holandski Antili. Referendumom iz 2005, odlučeno je da se rasformiraju do čega je i došlo 10. oktobra 2010. Ostrva Kurasao i Sveti Martin su dobila autonoman status poput Arube i Holandije, kao što ga sada ima Aruba, dok su Boner, Saba i Sveti Eustahije (BES ostrva ili Karipska Holandija) postali specijalne opštine Holandije.

U evropskom delu kraljevine zvanična valuta je evro, na Arubi to je arupski florin, dok je u karipskom delu trenutno zvanična valuta antilski gulden. Od 2011. na BES ostrvima zvanična valuta će biti američki dolar a u autonomnim delovima kraljevine, karipskim ostrvima - Sveti Martin i Kurasao, karipski gulden.

Na čelu kraljevine trenutno se nalazi kralj Vilem-Aleksander.

Nekadašnja država iz 19. veka[uredi | uredi izvor]

Kraljevinu Holandiju (1806—1810) (hol. Koninkrijk Holland, franc. Royaume de Hollande) je stvorio Napoleon Bonaparta kao vazalno kraljevstvo za svog trećeg brata, Luja Bonapartu, kako bi bolje kontrolisao celo Nizozemlje. Ime Holandija, koje je pripadalo samo jednoj nizozemskoj provinciji, uzeto je za ime cele države. Luj nije ispunio Napoleonova očekivanja — pokušao je da opslužuje nizozemske interese, umesto interesa svog brata, pa je kraljevina ukinuta 1810, kada je Francuska anektirala Nizozemsku sve do 1813. godine. Kraljevina Holandija je pokrivala površinu sadašnje Nizozemske, izuzev Limburga i delova Zelanda, koje su bile francuske teritorije. Istočna Frizija (koja se sada nalazi u Nemačkoj) je takođe bila deo kraljevstva.

Sastav Kraljevine Holandije danas[uredi | uredi izvor]

Države Kraljevine Holandije
Država	Stanovništvo (1. januar 2010)	Procenat stanovništva kraljevine	Površina (km²)	Procenat teritorije kraljevine	Gustina (po km²)
Aruba	107.138	0,63%	193	0,45%	555
Kurasao	142.180	0,84%	444	1,04%	320
Sveti Martin	37.429	0,22%	34	0,08%	1.101
Holandija	16.593.001	98,30%	41.854	98,42%	396
— Holandija (Evropska teritorija)	16.574.989	98,19%	41.526	97,65%	399
— Boner (Karipska Holandija)	13.389	0,08%	294	0,69%	46
— Saba (Karipska Holandija)	1.737	0,01%	13	0,03%	134
— Sveti Eustahije (Karipska Holandija)	2.886	0,02%	21	0,05%	137
Kraljevina Holandija	16.879.748	100,00%	42.525	100,00%	397

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Napomene[uredi | uredi izvor]

^ Naziv „Holandija” je neformalan, ali je opšteprihvaćen i tradicionalni naziv u srpskome jeziku. Država se zvanično i u doslovnom prevodu zove „Kraljevina Nizozemska” (hol. neder — „nisko”, landen — „zemlja”), a Holandija je samo jedna geopolitička oblast u okviru Kraljevine Nizozemske.

Reference[uredi | uredi izvor]

^ The Charter of the Kingdom was fully explained in an "EXPLANATORY MEMORANDUM to the Charter for the Kingdom of the Netherlands", transmitted to the U.N. Secretary-General in compliance with the wishes expressed in General Assembly resolutions 222 (III) and 747 (VIII). New York, 30 March 1955 (* Ministerie van Buitenlandse Zaken, 41, Suriname en de Nederlandse Antillen in de Verenigde Naties III, Staatsdrukkerij-en uitgeversbedrijf/ ’s Gravenhage, 1956)