Leukoteja
Leukoteja (grč. Λευκοθέα, u značenju „bela boginja“) je u grčkoj mitologiji bila boginja mora.
Mitologija[uredi | uredi izvor]
Pre nego što je postala boginja, njeno ime je bilo Inona i bila je kćerka tebanskog kralja Kadma. Udala se za Atamanta, koji je imao decu iz prvog braka. Pokazala se kao loša maćeha, ali je nakon smrti svoje sestre Semele, nagovorila supruga da odgaje malog Dionisa. To je izazvalo Herin gnev, pa je supružnike kaznila ludilom. Atamant je u nastupu ludila ubio svog starijeg sina Learha, a Leukoteja je sa mlađim, Melikertom, skočila u more. Međutim, Posejdon je pretvorio Leukoteju, odnosno Inonu u Nereidu koja vlada tim morem. Prema drugim predanjima, more je izbacilo njeno telo u Megaru, gde su je sahranile Klesonove kćerke ili je delfin doneo njeno i Melikertovo telo u Korint gde ih je sahranio kralj Sizif.[1] Leukoteji se pripisuje da je spasila Odiseja kada mu je Posejdon uništio brod.[2]
Rimsko predanje[uredi | uredi izvor]
U rimskoj mitologiji poistovećena je sa Mater Mautom, a Melikert sa njenim sinom Portunom.[1]
Kult[uredi | uredi izvor]
Stari Grci su je poštovali kao boginju zaštitnicu brodolomnika i to posebno u Beotiji, Lakoniji, Megari i Korintu. U Megari joj je podignuto svetilište i prinošene su joj žrtve, a u Korintu su Melikertu bile posvećene istamske igre.[1] U Lakoniji su u vodu nalik na jezerce, koje je nazvano po njoj, bacani kolači od ječmenog brašna. Ukoliko bi potonuli to bi bio dobar znak, a ako bi plutali po površini, loš. Takođe, izgrađeni su joj i hram i proročište. Njen hram se pominje i u Etruriji, koji je opljačkao Dionizije.[2]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Cermanović-Kuzmanović, A. & Srejović, D. 1992. Leksikon religija i mitova. Savremena administracija. Beograd.
- ^ a b theoi.com: LEUKOTHEA, Pristupljeno 10. 4. 2013.
