На Дрину
| Na Drinu | |
|---|---|
 Originalni notni zapis kompozitora Stanislava Biničkog, 26. maj 1915. | |
| Pesma |
Na Drinu[1][2] (poznat i kao Marš na Drinu)[3][2] je tradicionalni srpski marš koji je komponovao Stanislav Binički u Valjevu[4] početkom Prvog svetskog rata u čast pobede srpske nad austrougarskom vojskom na Ceru i komandanta Gvozdenog puka Milivoja Stojanovića Brke, koji je poginuo u ovoj bici. Ova pesma postala je simbol hrabrosti Srba u Prvom svetskom ratu, koji su, uprkos velikim gubicima u ljudstvu, iz tog rata izašli kao pobednici. Pobeda malobrojne srpske vojske nad nadmoćnom austrougarskom vojskom istovremeno je i prva pobeda savezničkih sila u Prvom svetskom ratu.[5]
Binički koji je vodio orkestar Kraljeve garde je sa svojim saborcima prošao Albansku golgotu i po dolasku na Krf, uz pomoć saveznika, obnovio vojni orkestar i počeo da organizuje koncerte. Marš na Drinu je bio obavezan deo repertoara.[6]
Pesma „Marš na Drinu” dobila je najviše glasova na referendumu o državnim simbolima Republike Srbije 1992. godine. Međutim, referendum je kasnije poništen zbog nedovoljnog odaziva glasača. Pesma je ostala neslužbena himna Srbije sve do 2004. godine, kada je pesma „Bože pravde” proglašena za nacionalnu himnu Republike Srbije.[7]
Ivo Andrić je 1961. godine u Švedskoj na dodelu Nobelove nagrade poneo kompoziciju „Na Drinu”. Delo je izazvalo veliku pažnju švedske javnosti i do danas jedno je od najslušanijih dela u Švedskoj.[8]
Šveđani su najzaslužniji za porast popularnosti marša 60-ih godina 20. veka. Godine 1964. snimljen je i film „Marš na Drinu” u režiji Žike Mitrovića.[8]
Godine 1964. srpski novinar i pesnik Miloje Popović napisao je i tekst za marš.[9]
Obrade[uredi | uredi izvor]
Kompoziciju je obradio veliki broj izvođača iz celog sveta:
- Jorgen Ingmann - „Marchen Til Drina”, Danska, 1963.
- The Shadows - „March to Drina”, 1966.
- Patti Page - „Drina (Little Soldier Boy)”, Sjedinjene Države, 1964.
- Chet Atkins - „Drina”, 1966.
- James Last - na LP ploči „Trumpet A Go Go, Vol. 3”, 1968.
- The Nashville String Band - „Drina”, 1969.
- Frankie Yankovic - „Drina (Little Soldier Boy)”, 1967.[10]
- Radomir Mihailović Točak - „Marš...”, 1984.
- Laibach - „Mars on River Drina”, Slovenija, 1994.
- The Jokers - „Drina”, Belgija, 1963.[11]
- The Spotnicks - „Drina”, Švedska, 1964.
- Leon Young String Chorale- „Drina”, Ujedinjeno Kraljevstvo, 1964[12]
- Will Glahé's Bohème Ballhouse Band - „Drina Marsch”, 1964.
- Bert Landers & Konrad Grewe - „Drina Marsch”
- Horst Wende und sein Orchester – „Drina Marsch”, Nemačka, 1963.
- Kirmesmusikanten - „Drina Marsch, 7”, Nemačka, 1975.
- Gunter Noris und die Big Band der Bundeswehr - „WM-Parade”, Nemačka, 1974.
- Arne Domnerus Sekstett - na LP ploči „Ja, Vi Älskar”, Norveška, 1978.
- Cherry Wainer - na LP ploči „Musik Im Blut”, Nemačka.
- Kurt Henkels und sein Tanzorchester.
- Bauernkapelle Mindersdorf - na albumu „In der Musikscheune”, Nemačka, 2008.
- Captain Harp - na LP ploči „Harmonica Highlights”, 2010.
- Henry Arland and Hans Bertram - „Drina Marsch (Mars na Drini)”, ili „Drina (In den Bergen singt der Wind)”, 1972.
- Bob Kaper's The Beale Street Jazz Band - „Drina-March” b/w „Dominique”,
- Bečka filharmonija pod dirigovanjem Herberta Karajana, novogodišnji koncert 1987. [1]
- „The Shadows”.
- Džejms Last (nem. James Last) 1968.[8]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Inicijativa za podizanje spomenika Stanislavu Biničkom u Jasici | Kruševac ONLINE[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 27. 06. 2015. g. Pristupljeno 30. 06. 2014. Sukob URL—vikiveza (pomoć)
- ^ a b Stanislav Binički na „Kruševac onlajn“ Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. јул 2011), Приступљено 13. 4. 2013.
- ^ Marš na Drinu Архивирано на сајту Wayback Machine (5. januar 2013) Glas javnosti
- ^ Kako je nastala pesma Marš na Drinu („Večernje novosti”, 24. novembar 2013)
- ^ Stvaranje Jugoslavije 1790—1918. Prosveta. 1989.
- ^ Istorijski zabavnik
- ^ Vojvodine, Javna medijska ustanova JMU Radio-televizija. „Svi naši referendumi”. JMU Radio-televizija Vojvodine. Pristupljeno 2019-08-23.
- ^ a b v „"Marš na Drinu", od golgote do svetske slave (RTS, 22. februar 2014.)”. Arhivirano iz originala 08. 12. 2014. g. Pristupljeno 22. 02. 2014.
- ^ KUD LOLA, http://www.kudlola.org.rs/sr_ci/pages/miloje-popovic-kavaja.php?lang=EN[mrtva veza].
- ^ discogs.com.
- ^ Second Hand Songs: Drina March.
- ^ 45cat.com.
