Портал:Bosna i Hercegovina/Izabrana biografija 28
Sveti đakon Avakum ili Sveti đakon Avakum Beogradski, prepodobni mučenik, rođen je 1794. godine u Knešpolju kod manastira Moštanice. Kršteno ime mu je bilo Lepoje, dok prezime nije sačuvano.
U ranoj mladosti odlazi u manastir Moštanicu, gde se kod duhovnika Genadija pripremao za monaški postrig i, konačno, zakaluđerio.
Pošto su Turci u krvi 1809. ugušili bunu u tom kraju, srpsko stanovništvo, a sa njima i Iguman Genadije sa sinom, kao i đakon Avakum sa majkom napuštaju Moštanicu, koja će zatim biti razorena, i prelaze u manastir Trnovo, kod igumana Pajsija.
Tokom Hadži-Prodanove bune 1814., koja je, na kraju, dovela do delimične samouprave u Srbiji, Miloš Obrenović je pomogao Turcima da uguše pobunu uz uslov da se ovi ne svete preživelim ustanicima (osim Hadži-Prodana i njegove braće). Međutim, posle ugušenja pobune, Turci su pohvatali oko 300 viđenijih Srba i poubijali (odsecanjem glave ili nabijanjem na kolac). Među uhvaćenima su bili i iguman Pajsije, iguman Genadije, sin mu Stojan i đakon Avakum, koji su oterani u Beograd i tamo okovani u kuli Nebojši, podno Kalemegdana. Igumana Pajsija su odmah, sa većim brojem drugih Srba, Turci nabili na kolac za primer ostalim neposlušnim stanovnicima tadašnjeg Beogradskog pašaluka. Posle toga je došao red na igumana Genadija i njegovog sina Stojana, kao i na đakona Avakuma.
Pred izvođenje iz tamnice, Turci zarobljenim Srbima ponudiše da pređu u islam i da tako sačuvaju svoju glavu. U strahu za svoj i sinovljev život, iguman Genadije prihvati, pa se prozva Mula Salija, a sin njegov, Stojan, Redžep. Avakum, pak odbi ovu ponudu. Po narodnom predanju, koje je zabeleženo u epskim narodnim pesmama, Sveti Avakum je odgovorio rečima:
Nema vjere bolje od hrišćanske! Srb je Hristov, raduje se smrti; A sud strašni čeka i vas Turke, Pa vi čin'te što je vama drago! A skoro će Turci dolijati, Bog je svedok i njegova pravda