Roman Verhovski
| Roman Nikolaevič Verhovski | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 29. januar 1881. |
| Mesto rođenja | Vilna, Ruska Imperija |
| Datum smrti | 30. januar 1968. (87 god.) |
| Mesto smrti | Njujork, SAD |
Roman Nikolaevič Verhovskoj (Vilna, 29. januar 1881 — Njujork, 30. januar 1968) bio je ruski arhitekta. Pripadao je drevnoj plemićkoj porodici u Kostromi. Diplomirao je 1911. godine na Visokoj umetničkoj školi u Carskoj akademiji umetnosti u Sankt Peterburgu.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Učesnik je Prvog svetskog rata i građanskog rata na strani Belog pokreta, a 1920. emigrirao je u Jugoslaviju. Od 1937. živeo je u SAD[1]. Verhovskoj je 1941. godine izabran za glavnog arhitektu Mitropolije Ruske pravoslavne crkve u Severnoj Americi. Njegova odgovornost je uključivala razvoj projekata za buduće crkve, kapele, ikonostase. U tom periodu bavio se i crkvenim slikarstvom. U SAD, prema njegovim projektima, izgrađeno je najmanje 25 crkava, 7 ikonostasa (6 mramornih i jedna drvena), i 6 crkava je samostalno oslikao. Poslednje godine života proveo je u siromaštvu i patio je od duševne bolesti. Umro je u bolnici u Long Ajlendu(Njujork) 30. januara 1968. godine.
Najvažniji radovi[uredi | uredi izvor]
- Spomenik u slavu srpskim braniteljima Beograda na Novom groblju u Beogradu (1931, skulptura V. P. Zagorodniuka).
- Spomenik “Caru Nikolaju i 2.000.000 ruskih vojnika velikog rata” u Beogradu na Novom groblju 1935. Ispod spomenika nalazi se kripta Ruske slave (1935; u saradnji sa arhitektom V. V. Staševskim[2] ).
Spomenik srpskim braniteljima Beograda na Novom groblju u Beogradu, Srbija 
Spomenik i kripta na Novom groblju u Beogradu, Srbija
Spomen-kosturnica branilaca Beograda 1914—1918.[uredi | uredi izvor]
Jedno je od najznačajnijih spomen-obeležja iz vremena Prvog svetskog rata u Beogradu. Zbog svog specifičnog položaja na Novom groblju, često je zaboravljena i retko dostupna široj javnosti.
Za vreme Prvog svetskog rata Beograd je bio prva bombardovana prestonica, najviše rušen i branjen grad u Evropi. U kripti spomen-kosturnice počivaju kosti 3.529 znanih i 1.074 neznana junaka. U nju su preneti posmrtni ostaci srpskih vojnika sa vojnih parcela na Novom groblju, sa groblja na Dunavskom keju i manjih grobalja u okolini Beograda.
Na prostoru oko Spomen kosturnice, odmah posle oslobođenja Beograda, oktobra 1944. godine, počelo je sahranjivanje istaknutih učesnika Narodnooslobodilačkog rata kao i narodnih heroja Jugoslavije.
Kripta sa kostima branilaca[uredi | uredi izvor]
Kripta se sastoji od uzanih hodnika, u kojima su postavljene metalne kasete sa urnama i koje okružuju centralni prostor velike podzemne odaje čiji se svod oslanja na stamene stubove. Sa njihovih kapitela na četiri strane podzemnog sveta motre kamena lica srpskih vitezova pod kacigama. Između njih reljefi mačeva ovenčanih lovorom i belih orlova sa srpskim krstom i ocilima. Na stubovima ploče sa imenima junaka čije su kosti pronađene izmešane na beogradskim bojištima od Ade Ciganlije do Dunavskog keja i nisu mogle da budu smeštene u posebene kasete i smešteni su u zasebnu kriptu u samoj kosturnici.
Reference[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Kosik V. I. Russkaя Cerkovь v Юgoslavii (20-40-e gg. XX veka). — M.:
- Pravoslavnый Svяto-Tihonovskiй bogoslovskiй institut, 2000. S. 229.
- Tatьяna Ulьяnkina Zodčiй grada Kiteža na čužoй zemle
- VERHOVSKOЙ Roman Nikolaevič na saйte «Arhitektura i iskusstvo russkogo zarubežья»
