Transpilorična ravan
| Transpilorična ravan | |
|---|---|
 Površinske linije prednjeg dela grudnog koša i trbuha. (transpilorična ravan je gornja horizontalna linija). | |
 | |
| Detalji | |
| Identifikatori | |
| Latinski | planum transpyloricum |
| TA | A01.2.00.007 |
| FMA | 14608 |
| Anatomska terminologija | |
Transpilorična ravan takođe poznat i kao Adisonova ravan, u ljudskoj antomiji je zamišljen horizontalna ravan, smešten na pola puta između suprasternalnog ureza manubrijuma i gornje granice pubisne simfize u nivou prvog slabinskog ili lumbalnog pršljena (L1). Leži otprilike u širini ruke ispod ksifoidnog nastavka grudne kosti[1][2] ili na pola puta između ksifoidnog nastavka i pupka.[2] Ravan u većini slučajeva preseca pilorus želuca, vrhove devetog rebrene hrskavice a donja granica joj je prvi slabinski (lumbalni pršljen).[2]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Transpilorična ravan koja služi kao prostorna referenca koja olakšava opis i lociranje organa i struktura tela, osmišljena je nakon trodimenzionalnog mapiranja trbuha (abdomena) zasnovanog na više od 10.000 merenja izvršenih na 40 tela, koje je obavio hirurg Vikont Adison (engl. Sir Christopher, Viscount Addison of Stallingborough (1869 - 1951)) na prelazu u 20. vek.
Adison je svoj nalaz objavio u radu pod naslovom „O anatomskoj topografiji trbušnih nutrina kod čoveka, posebno gastrointestinalnog kanala“ (engl. On the anatomical topography of the abdominal viscera in man, especially the gastro-intestinal canal) u kojem je uspostavio osnovu za anatomiju trbuha koristeči se mapom Zemlje. Koristeći suprasternalni zarez kao severni pol trupa i gornju granicu pubične simfize kao južni pol, on je nacrtao vertikalnu liniju koja spaja ove dve tačke kao neku vrstu meridijana. Na sredini meridijana, on je zatim nacrtao okomitu liniju koja odgovara ekvatoru. Kako je ova poprečna ravan prelazila pilorus, on joj de dao ime transpilorična ravan.[3]
Anatomija i značaj[uredi | uredi izvor]
Transpilorična ravan je klinički značajna jer prolazi kroz nekoliko važnih trbušnih (abdominalnih) struktura i deli suprakolični i infrakolični odeljak, sa jetrom, slezinom i fundusom želuca koji je iznad nje i tankog creva i debelog creva koji su ispod nje.[2]
Lumbalni pršljen i kičmena moždina[uredi | uredi izvor]
Prvi lumbalni pršljen leži u nivou transpilorične ravni.[4] Uprkos tome što se smatra da se medularni konus, kraj kičmene moždine, on se završava na nivou transpilorične ravni, iako postoji značajna varijabilnos, jer se kod oko 40% ljudi kičmena moždina završava ispod transpilorične ravni.[2][5]
Trbuh[uredi | uredi izvor]
Transpiloričnana ravan prolazi kroz pilorus želuca, uprkos tome što je on obešena za manji i veći omentum i relativno je pokretan.[2][6]
Duodenum[uredi | uredi izvor]
Horizontalni deo dvanaestopalačnog creva se naginje nagore levo od vertikalne srednje linije, i prateći je vertikalno njegov uzlazni deo dostiže transpiloričnu ravan.[7] Završava se u duodenojejunalnom spoju, koji leži približno 2,5 cm levo od srednje linije i odmah ispod transpililoriočne ravni.[1]
Pankreas[uredi | uredi izvor]
Vrat pankreasa leži u transpiloričnoj ravni, dok su telo i rep levo i iznad nje.[4]
Žučna kesa[uredi | uredi izvor]
Fundus žučne kese izlazi izvan donje granice jetre na preseku transpilorične ravni i desne bočne srednje linije.[8]
Bubrezi[uredi | uredi izvor]
Uprkos tome što desni bubreg leži 1 cm niže od levog bubrega (desni je odmah ispod, a levi neposredno iznad ravni)[2] dok su hilusi bubrega sa leve i desne strane na oko 5 cm od vertikalne srednje linije i nalazi se u transpiloričnoj ravni.[7]
Vaskulatura[uredi | uredi izvor]
Gornja mezenterična arterija izlazi iz aorte na nivou transpilorične ravni na izlazu između glave i vrata pankreasa.[9]
Gornja mezenterična vena koja se spaja sa venom slezine formira portalnu venu koja je na nivou transpilorične ravni.[2][9]
Slezina[uredi | uredi izvor]
Donja granica slezine leži blizu transpiloričnene ravni.[9]
Druge strukture[uredi | uredi izvor]
Od ostalih struktura u nivou transpilorične ravni se nalaze:
- leva i desna krivina (fleksura) debelog creva (kolona)[2]
- koren poprečnog mezokolona.[2]
- cisterna hilusa (koja se uliva u torakalni kanal).[9]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Površinske projekcije organa trupa, sa transpiloričnom ravni naznačenom na L1 pršljenu. -
Prednji pogled na torakalne i trbušne deo utrobe:
a. središnja ravan.
b. sagitalna ravan
c. intertuberkularna ravan
d. subrebarna ravan
i. transpilorična ravan. -
Frontalni deo trbuha, sa površinskim oznakama za arterije i ingvinalni kanal
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Singh, Vishram. (2014). Textbook of Anatomy Abdomen and Lower Limb Volume 2 (2nd izd.). Elsevier. str. 26. ISBN 978-81-312-3626-0.
- ^ a b v g d đ e ž z i Sinnatamby, Chummy S. (2011). „5”. Last's Anatomy e-Book: Regional and Applied (12th izd.). Churchill Livingstone Elsevier. ISBN 978-0-7020-4839-5. Pristupljeno 16. 3. 2018.
- ^ KEITH A (1952). „Lord Addison as anatomist”. British Journal of Surgery. 39 (157): 385—387. PMID 14925320. doi:10.1002/bjs.18003915702..
- ^ a b Snell, Richard S. (28. 10. 2011). Clinical Anatomy by Regions (9th izd.). Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 978-1-60913-446-4.
- ^ Elliott L. Mancall; David G. Brock (2011). Gray's Clinical Neuroanatomy E-Book. Elsevier Health Sciences. str. 111. ISBN 978-1-4377-3580-2.
- ^ Drake, Richard L.; Wayne, Vogl A.; Mitchell, Adam W.M. (2015). Gray's Anatomy for Students (3rd ed.) Philadelphia: Churchill Livingstone Elsevier. p. 311.
- ^ a b Gray, Henry; Lewis, Warren Harmon (1918). Anatomy of the Human Body (20th ed.). Philadelphia: Lea & Febiger. pp. 1320–1321.
- ^ Karaliotas, Constantine C.; Broelsch, Christoph E.; Habib, Nagy A., ur. (9. 1. 2008). Liver and Biliary Tract Surgery: Embryological Anatomy to 3D-Imaging and Transplant Innovations. Wien/ New York: Springer. str. 14—15. ISBN 978-3-211-49277-2.
- ^ a b v g Srebnik, Herbert H. (31. 7. 2002). Concepts in Anatomy. Springer. str. 174–175. ISBN 978-0-7923-7539-5.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
 | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
.jpg){kind=link}