Usora (reka)
 | Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
| Usora | |
|---|---|
 Usora pod ledom, kod gradskog mosta u Tesliću | |
| Opšte informacije | |
| Dužina | 76,3 km |
| Basen | 849,3 km2 |
| Sliv | Crnomorski |
| Vodotok | |
| Izvor | Reka Usora nema izvor, nastaje spajanjem Male i Velike Usore kod Teslića |
| Ušće | Bosna kod Doboja |
| Geografske karakteristike | |
| Država/e |  Bosna i Hercegovina |
| Oblast |  Republika Srpska |
| Naselja | Teslić |
| Reka na Vikimedijinoj ostavi | |
Usora je reka u opštini Teslić, Republika Srpska, BiH, leva pritoka reke Bosne. Nastaje od Velike i Male Usore koje se spajaju kod Teslića. Ušće Usore u rijeku Bosnu je na visini od 147 metara, oko 4 km jugozapadno od Doboja. Dužina toka je 76,3 km, sa površinom porečja 849,3 km². Veće leve pritoke su: Uzvinska rijeka, Marica, Želeća, Gomjenica i Mala Usora, a desne Studena, Žiraja i Blatnica.
Do sredine 20. veka Usora je u gornjem toku, do Teslića i nekoliko kilometara nizvodno, bila iskorištavana vodenicama. Danas ih više nema. U gornjem toku, u naselju Studenci, voda iz Usore se hvata i prerađuje u pitku vodu za grad Teslić. U samom gradu Tesliću fabrika hemijske industrije „Destilacija“ hvata vodu za proizvodni proces, ali i ispušta otpadne vode u reku. Stoga je nizvodno od Teslića reka prilično zagađena i retko je koriste čak i kupači.
U gradu Tesliću, uzvodno od ušća Male Usore, na lokalitetu Radolinka, uređeno je kupalište. Kupalište je zbog pogodnosti korišteno i ranije, ali je tek krajem 20. veka obetonirano i uređeno. Na istom lokalitetu se nalazi i pešački most od Teslića ka Donjoj Vrućici.
U proleće i jesen, a ponekad i za vreme obilnih letnjih pljuskova Usora nabuja i plavi neka područja. Najčešće su to polja kod ušća u rijeku Bosnu, polja kod sela Vrela i Žarkovina i polja i delovi naselja kod ušća Male Usore u Veliku Usoru.
Zimi, na mirnijim delovima reka ledi. Debljina leda je često dovoljna da izdrži pešake.
Ime
[uredi | uredi izvor]Nije definitivno utvrđeno od čega potiče ime reke. Po jednim izvorima, koren reči je iz slovenskog jezika, u značenju osorna. Po drugima, reka je dobila ime po Oserijatima, jednom od plemena koje je u prošlosti nastanjivalo ovo područje.
U istorijskim zapisima i kartama navodi se i kao Wassora, Ossora.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Devedeset godina „Destilacije“ Teslić, monografija, izdavač: RO Destilacija Teslić, 1986.
- Advan Hozić: Teslić u NOB, izdavač: SO Teslić, 1985.
- Mala enciklopedija Prosveta (3 izd.). Beograd: Prosveta. 1985. ISBN 978-86-07-00001-2. Nedostaje ili je prazan parametar
|title=(pomoć) - Marković, Jovan Đ. (1990). Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 978-86-01-02651-3.
