FK Beogradski sport klub
| BSK | |||
|---|---|---|---|
.gif) | |||
| Puno ime | Beogradski sport klub | ||
| Nadimak | Plavi | ||
| Osnovan | 6. jul 1911. | ||
| Ugašen | 27. maj 1945. | ||
| Stadion | Stadion na Trkalištu, Beograd (kapacitet: 1.000) Stadion na Topčiderskom brdu, Beograd (kapacitet: 30.000) | ||
| Liga | Prva liga Jugoslavije | ||
| |||
Beogradski sport klub (BSK) bio je srpski i jugoslovenski fudbalski klub iz Beograda. Osnovali su ga 1911. bivši igrači Srpskog mača, posle raspada kluba.
Počeci[uredi | uredi izvor]
Klub je osnovan 6. jula 1911. kada je održana je osnivačka skupština i izabrana uprava (predsednik Andre Jović, potpredsednici Danilo Stojanović i Jevrem Pantelić i sekretar Dušan Milošević). Prva pravila kluba potvrđena su 1. septembra 1911.. Prvo BSK-ovo igralište na tadašnjem Trkalištu, mestu gde su danas tehnički fakulteti i hotel Metropol, je uz zalaganje članova kluba uređeno i pripremljeno za utakmice. Prvu utakmicu BSK je odigrao 13. oktobra 1911. sa kragujevačkom Šumadijom i pobedio 8:1. Među prvim igračima bio je i Miloš Ekert koji je do tada igrao za Srpski mač, on je predložio ime Beogradski sportski klub, a bio je i blagajnik kluba.
Novi stadion[uredi | uredi izvor]
Zbog gradnje tehničkih fakulteta klub je morao da napusti stadion na Trkalištu i da pređe na Topčidersko brdo. BSK je na tom mestu 1929. godine podigao moderan stadion sa tribinama za oko 30.000 gledalaca. Trava i reflektori su postavljeni maja 1935.[1] BSK – ov stadion je između dva svetska rata važio za najveći i najmoderniji stadion na Balkanu.[traži se izvor] Taj deo grada se pre rata nazivao Sportski Kraj.[2] Na mestu stadiona BSK, posle Drugog svetskog rata podignut je stadion Partizana.
Prvenstvo Jugoslavije[uredi | uredi izvor]
U to vreme najveći gradski rival BSK je bila SK Jugoslavija, koja je svoj stadion napravila nešto niže, tamo gde je danas stadion Crvene zvezde. Najveći rivali u domaćem prvenstvu su pored FK Jugoslavije bili zagrebački klubovi HAŠK, Konkordija i Građanski, te splitski Hajduk. Ovi klubovi su zajedno sa BSK –om bili svi prvaci države između 1923. i 1940. godine u periodu kada je odigrano 17 fudbalskih prvenstava u Kraljevini Jugoslaviji. BSK je u tom periodu osvojio pet titula. BSK je bio ravnopravan igrajući i uglavnom pobeđujući u prijateljskim utakmicama i najpoznatije evropske klubove.
Poznati igrači[uredi | uredi izvor]
Osam igrača iz ekipe BSK činilo je okosnicu fudbalske reprezentacije Jugoslavije koja je igrala u polufinalu [3] u Urugvaju 1930. godine. Među najpoznatijim fudbalerima toga doba u BSK su bili Blagoje Marjanović, Aleksandar Tirnanić, Milorad Arsenijević, Đorđe Vujadinović, Ivan Bek, Dragoslav Mihajlović i drugi. Jedna od najpoznatijih ličnosti iz BSK i jedan od osnivača i dugogodišnji rukovodilac kluba je bio Dr Mihailo Andrejević, najveći fudbalski autoritet ovih krajeva, koji je postigao svetsko priznanje, jer je bio jedan od najcenjenijih fudbalskih radnika u Svetskoj fudbalskoj federaciji i član Izvršnog komiteta FIFA skoro pune četiri decenije.
Na Mondijalu 1930. BSK je mogao da se ponosi i činjenicom da je pored doprinosa jugoslovenskoj reprezentaciji sa osam fudbalera, takođe imao i doskorašnjeg saigrača, Rudolfa Vecera, kao kapitena i zvezdu druge evropske učesnice, reprezentacije Rumunije. U vreme kada su crveni dominirali, plavi su 1924. godine odlučili da angažuju dva internacionalca iz Rumunije, tada već reprezentativca Vecera iz Unireje i golmana Dežu Lakija iz bukureštanskog Juventusa. Sa potpisanim ugovorom sa BSK-om, da primaju platu da se isključivo bave fudbalom, njih dvojica su postali prvi profesionalni fudbaleri u BLP-u u istoriji.[4]
Kapiten predratne reprezentacije, Milutin Ivković, posle okupacije Jugoslavije, 1941. godine, sarađivao je sa narodnooslobodilačkim pokretom. Zbog svoje povezanosti sa radničkim pokretom i Komunističkom partijom više puta je hapšen i proganjan. Na fudbalskom terenu se poslednji put pojavio 6. maja 1943, na molbu svojih drugova, prilikom proslave 40 godina postojanja BASK-a. Nedugo posle toga, 24. maja 1943. u 23:45 je uhapšen od strane Gestapoa i zatvoren u logoru na Banjici. Streljan je narednog jutra u Jajincima zbog „komunističke delatnosti“. Bio je oženjen Elom, ćerkom advokata Fridriha Popsa, imali su dvoje dece.
Za BSK su igrali: Mrkušić – Stojiljković (J. Nikolić), Šijačić – Manola, Dragićević, Jovanović – Glišović, Valjarević, Božović, M. Nikolić (Spasojević) i Horvatinović, a za Jugoslaviju: Lovrić – Anđelković, Šplajt – Difranko, Broćić, Ćirić – Savić, Atanacković, Petrović, Drenovac i Stevkov.
Dvadesetog oktobra 1944. Beograd je video Nemcima leđa. Dva meseca posle toga BSK se prvi put pominje u štampi – zakazao je klupsku konferenciju za 21. decembar radi izbora radnog odbora kluba. Već naredne godine dva najtrofejnija i najuspešnija fudbalska kluba sa početka 20. veka u Srbiji, BSK i SK Jugoslavija, odlukom novih komunističkih vlasti prestaju da postoje, a sa formiranjem kreću: FK Partizan i FK Crvena zvezda.
Nakon rata[uredi | uredi izvor]
BSK je posle Drugog svetskog rata zabranjen nastavak rada, jer je tada vrh nove komunističke vlasti procenio da taj klub u sebi nosi predratni građanski duh i da je buržoaskog karaktera. Stadion su nove vlasti predale Jugoslovenskoj narodnoj armiji, koja potom osniva Partizan i na istom mestu par godina kasnije gradi Stadion JNA.[traži se izvor]
OFK Beograd[uredi | uredi izvor]
Od 90-ih godina 20. veka OFK Beograd se poziva na tradiciju, godinu osnivanja, istoriju i titule BSK iako je BSK ugašen par meseci nakon osnivanja Metalca kako se zvao OFK Beograd u vreme osnivanja. OFK Beograd je do 1957. godina imao iste boje dresova kao predratni BSK (tamnoplavo - svetloplava kombinacija), imao dosta sličan grb i nosio njegovo ime - BSK (1950 — 1957) sve do promene u današnje ime. Cela zbrka je nastala jer je visoki državni komunistički funkcioner Vladimir Dedijer iz čiste želje kao predratni navijač BSK-a pokušao da ga revitalizuje tako što je izvršio prvo fuziju Metalca i FD Beograda a potom dao ime BSK i promenio boje dresova. Zbrka je možda nastala i iz komunističke klime koja je bila tada kada su u nemogućnosti da nađu klub za sebe predratni igrači i funkcionera BSK-a se ustalili u Metalcu pokušavajući da revitalizuju uspomene (npr. Moša Marjanović ili Mikica Arsenijević) i sa oduševljenjem prihvatili Dedijerov potez.[5]
Uspesi[uredi | uredi izvor]
| Takmičenje | Broj | Godina | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Nacionalno prvenstvo - 5 | |||||
| Prvenstvo Kraljevine Jugoslavije | Prvak | 5 | 1930/31, 1932/33, 1934/35, 1935/36, 1938/39. | ||
| Drugi | 4 | 1927, 1929, 1937/38, 1939/40. | |||
| Nacionalni kup - 1 | |||||
| Kup Kraljevine Jugoslavije | Pobednik | 1 | 1934. | ||
| Finalista | 0 | / | |||
| Ostala nacionalna takmičenja | |||||
| Prvenstvo Beogradskog podsaveza | Prvak | 6 | 1920, 1921, 1926/27, 1928/29, 1929/30, 1933/34. | ||
| Drugi | 6 | 1922/23, 1923/24, 1924/25, 1925/26, 1927/28, 1931/32. | |||
| Prvenstvo Srbije (1939—1944) | Prvak | 4 | 1939/40, 1940/41, 1942/43, 1943/44. | ||
| Drugi | 1 | 1941/42. | |||
| Kontinentalna takmičenja | |||||
| Mitropa kup | Pobednik | 0 | / | ||
| Finalista | 0 | / | |||
| Polufinale | 2 | 1939, 1940. | |||
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Politika", 11. maj 1935
- ^ "Politika", 21. maj 1940 (pominje se Bolnica trgovačke omladine u Zvečanskoj)
- ^ „1930 FIFA World Cup Uruguay”. Arhivirano iz originala 26. 12. 2018. g. Pristupljeno 04. 02. 2012.
- ^ "50. godina BFS", strana 37
- ^ Prava istina o nastanku OFK-a Beograda
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Živko M. Bojanić - BSK - Jugoslavija, sećanje na prvi beogradski večiti derbi Beograd 2007.