Crkvena heraldika

Katolički kardinali svoje grbove stavljaju na njihove titularne crkve u Rimu; grb kardinala Darija Kastrilona Hojosa - SS. Nome di Maria al Foro Traiano.

Crkvena heraldika je heraldička tradicija koju je razvio hrišćanski kler. Prvobitno se koristila samo za obeležavanje dokumenata ali se crkvena heraldika vremenom razvijala i postala sredstvo za raspoznavanje sveštenstva i eparhija. Najbolje je uređena u okviru Katoličke crkve, gde većina biskupa, uključujući i papu, imaju svoj grb. Isti običaj su sledili i kler anglikanske, luteranske, istočne katoličke i pravoslavne crkve.

Crkvena heraldika se bitno razlikuje od ostale heraldike koja je u upotrebi po specifičnim simbolima oko unutrašnjeg štita koji označavaju rang. Najznačajniji od ovih simbola je misionarski šešir, rimski galero. Boja i ornamenti na ovom šeširu nose određeno značenje. Kardinali su već od ranije poznati po svom „crvenom šeširu“ ali i drugi rangovi su dobili svaki svoju boju.

Ostali simboli podrazumevaju krst i mitru. Pravoslavna tradicija preferira upotrebu plašta u odnosu na galero. Moto i određeni oblici štita su dosta česta pojava u crkvenoj heraldici, dok su držači štita i čelenka kao elementi grba dosta retki u crkvenoj heraldici. Papski grbovi imaju i neke svoje specifičnosti, prvenstveno simbole papska tijara, ključevi svetoga Petra i kišobran.

Istorija

U srednjovekovnoj Evropi se heraldika dosta upotrebljavala. Grbovi vlastele nalazili su se i na pečatima koji su se koristili i za overu dokumenata.

I crkva je dokumenta overavala pečatima i stavljala ih na crkve, koji su uglavnom bili ovalnog oblika kako bi se razlikovali od svetovnih pečata koji su bili okruglog oblika. Tako i kada je heraldika u pitanju, crkva je razvijala poseban sistem za svoje potrebe i upotrebu.

Grb

Plašt

Grb sa plaštom jednog patrijarha.

Plašt je prvobitno predstavljao kratko platno povezano sa kacigom, koje je padalo na ramena, najverovatnije da bi zaštitilo od Sunca. Heraldički plašt je sličan mantiji. Može se naći i na grbu Velikog majstora Malteških vitezova.

Moto

Katolički biskupi i Prezveterijanska crkva stavljaju moto u svoje grbove, dok je to kod anglikanskih biskupa dosta retko.

Galerija

• 
  Pečat iz 12. veka arhiepiskopa Stefana od Upsale.
• 
  Coat of arms of Francis de Sales, bishop of Geneva displayed on an oval shield with both mitre and galero above, and motto below
• 
  Franz Christoph von Hutten's coat of arms from the 18th century with mitre, staff, and sword
• 
  Pope Leo XI's coat of arms

Spoljašnje veze

• Marco Foppoli - an Italian civil and ecclesiastical heraldist
• A Gallery of Arms Designed and Emblazoned by Fr. Guy Selvester
• Metuchen Armorial, Fr. Guy Selvester
• Catholic Heraldry at heraldica.org
• Armoria ecclesiastica - Church arms in South Africa
• Thylacine Press - works on ecclesiastical heraldry
• CIPM-OHGS Arhivirano na sajtu Wayback Machine (6. novembar 2007) - Pravoslavna Crkvena heraldika