Crna škorpija
| Crna škorpija | |
|---|---|
| |
Naučna klasifikacija 
| |
| Domen: | Eukaryota |
| Carstvo: | Animalia |
| Tip: | Arthropoda |
| Podtip: | Chelicerata |
| Klasa: | Arachnida |
| Red: | Scorpiones |
| Porodica: | Buthidae |
| Rod: | Androctonus |
| Vrsta: | A. crassicauda
|
| Binomno ime | |
| Androctonus crassicauda (Olivier, 1807)
| |
Crna škorpija[1] ili crni škorpion (lat. Androctonus crassicauda), vrsta je škorpiona koja naseljava severnu Afriku i Bliski istok.
Opis[uredi | uredi izvor]
Crna škorpija (Androctonus crassicauda) je pustinjska vrsta,[2] prisutna u Starom svetu.[3] Boja odraslih jedinki može biti svetlo smeđa, crvenkasta ili smeđkasto-crna. Dostiže dužinu od preko 10 cm.[2][4]
Rasprostranjenost i stanište[uredi | uredi izvor]
Najprisutnija je u palearktičkoj zoni. Uobičajena je vrsta u azijskim zemljama Izraelu, Saudijskoj Arabiji, Kuvajtu, Kataru, Iraku, Iranu i Turskoj,[5] kao i u zemljama Severne Afrike.[6][2] Stanište vrste su ruševine starih građevina.[2] Tokom Zalivskog rata verovalo se da predstavlja opasnost po američke vojnike, iako nije agresivna i nisu postojali slučajevi da je crna škorpija ubola nekog vojnika.[4] Takođe je prisutna na granicama pustinja (sušni i polusušni predeli).[7]
Ponašanje[uredi | uredi izvor]
Noćna je vrsta škorpiona, danju se skriva u pukotinama i ispod predmeta, a noću lovi insekte i druge beskičmenjake ili male guštere.[7]
Otrov[uredi | uredi izvor]
Otrov najvećim delom sadrži neurotoksine, kardiotoksine i moguće miotoksine, posledice uboda mogu biti lokalni efekti kao što su intenzivan bol, crvenilo i otok; dok sistemski efekti uključuju srčane smetnje, unutrašnje krvarenje, poremećaj vida i respiratorne probleme, do smrti uglavnom dolazi zbog zastoja disanja, otkazivanja srca (srčane insuficijencije) i šoka.[7] Smrtonosna doza (LD50) kod ove vrste je 0,08 mg/kg (IV) i 0,40 mg/kg (SC).[8]
Protivotrov[uredi | uredi izvor]
Protivotrov proizveden od ove vrste koristi se u Turskoj za lečenje svih uboda škorpiona od 1942. godine.[3]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Škorpije”. Bionet Škola.
- ^ a b v g „Euscorpius” (PDF). Pristupljeno 5. 12. 2011.
- ^ a b „Evaluation of the neutralizing capacity of Androctonus crassicauda (Olivier, 1807) antivenom against Leiurus quinquestriatus (Ehrenberg, 1928) venom (Scorpiones: Buthidae)” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 10. 6. 2010. g. Pristupljeno 5. 12. 2011.
- ^ a b „Vectors and War − "Desert Storm"” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 2. 10. 2011. g. Pristupljeno 5. 12. 2011.
- ^ „Euscorpius” (PDF). Pristupljeno 5. 12. 2011.
- ^ „WRBU Scorpion Identification”. Wrbu.si.edu. Arhivirano iz originala 4. 2. 2012. g. Pristupljeno 5. 12. 2011.
- ^ a b v „Venomous animals by species” (PDF). Living Hazards Database (LHD). Arhivirano iz originala (PDF) 12. 05. 2023. g. Pristupljeno 06. 03. 2021.
- ^ Wilcox, Christie (9. 8. 2016). Venomous: How Earth's Deadliest Creatures Mastered Biochemistry (na jeziku: engleski). Farrar, Straus and Giroux. ISBN 978-0-374-71221-1.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Normativna kontrola: Državne |
|---|
