Ljubižda
Ljubižda | |
|---|---|
 | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Autonomna pokrajina | Kosovo i Metohija |
| Upravni okrug | Prizrenski |
| Opština | Prizren |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 5.982[1] |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 14′ 17″ S; 20° 46′ 14″ I / 42.2381° S; 20.7706° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 524 m |
.svg)  Ljubižda Ljubižda na karti Srbije | |
Ljubižda (alb. Lubizhdë) je naseljeno mesto u opštini Prizren, na Kosovu i Metohiji. Prema popisu stanovništva iz 2011. u naselju je živelo 5.982 stanovnika.
Položaj[uredi | uredi izvor]
Atar naselja se nalazi na teritoriji katastarske opštine Ljubižda površine 1253 ha. Ovo je prigradsko naselje Prizrena i nalazi se na istočnoj strani grada.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Selo se prvi put pominje u Arhanđelovskoj povelji cara Dušana 1348. godine. U selu postoji nekoliko crkava i crkvišta. Crkva Svetog Nikole je sagrađena u 16. veku, a obnovljena je 1867. godine. U njoj se nalazi dvadesetak ikona koje su ovde prenete iz okolnih seoskih crkava nakon njihovog rušenja. Među njima je bila i dvojna ikona Blagovesti i Susreta Joakima i Ane, iz 14. veka. Ova ikona je prvobitno pripadala horosu Dušanove zadužbine — crkve Svetih Arhanđela kod Prizrena. Sada se čuva u Narodnom muzeju u Beogradu. Posebnu umetničku vrednost predstavljaju dveri iz 16. veka koje su pripadale sada srušenoj crkvi Svetog Jovana. Od ostalih vrednosti, u crkvi se čuvaju: dva-tri klepala, litijska ikona Bogorodice sa vezenim lanenim platnom dugim 7-8m, drveni putir od orahovine, nekoliko starih knjiga, prestonih ikona, bakarna krstionica, filigranski krst sa natpisom iz 19. veka i drugo.
Druga seoska crkva je posvećena Svetom Spasu. Crkva je porušena polovinom 19. veka, a njene razvaline su prisvojile poturice. Iz ove crkve su sačuvane duborezne i slikane oltarske dveri sa ikonostasa, koje su prenete u crkvu Svetog Nikole. U selu se još nalaze razvaline crkve Svete Petke, ostaci crkve Svetog Jovana, crkve Svete Nedelje i još nekoliko crkava.
Ovde se nalazila Crkva Svetog proroka Ilije u Ljubiždi.
Godine 1899. u mestu je bila srpska osnovna škola u kojoj je izvršen svečani završni ispit. Ispit su vodili Jevtan Mrav upravitelj škola u protoprezviratu i Mahmut aga Spajić izaslanik carske turske vlasti. Seoski kmet je tada Sima Krstić, a učitelj A. Dimitrijević.[2]
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Prema popisu iz 2011. godine, Ljubižda ima sledeći etnički sastav stanovništva:
| Nacionalnost[1] | 2011.[a] |
| Albanci | 4.207 (70,33%) |
| Bošnjaci | 1.286 (21,50%) |
| Turci | 237 (3,96%) |
| Goranci | 75 (1,25%) |
| Romi | 48 (0,80%) |
| Srbi | 5 (0,08%) |
| drugi i ostalo | 124 (2,08%) |
| Ukupno | 5.982 |
| Demografija[1][3] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1948. | 743 | |
| 1953. | 940 | |
| 1961. | 1.208 | |
| 1971. | 1.553 | |
| 1981. | 2.440 | |
| 1991. | 2.960 | |
| 2011. | 5.982 | |
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Popis iz 2011. na ovom području sproveli su organi jednostrano proglašene i delimično priznate Republike Kosovo. Budući da ga je popriličan broj kosovskih Srba bojkotovao, stvarni udeo Srba veći je od iskazanog u zvaničnim rezultatima popisa.
Reference[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Gugl satelitska mapa (Maplandia) (jezik: engleski)
- Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain) (jezik: engleski)
