Debeljko
Debeljko (engl. Fat Man) je kodni naziv za atomsku bombu koja je detonirala iznad Nagasakija, Japan, 9. avgusta 1945, u 11:02 po lokalnom vremenu. Bombu su bacile Sjedinjene Američke Države, i to je druga od dve atomske bombe korišćene u ratne svrhe, i treća nuklearna eksplozija koju je izazvao čovek. Ime debeljko se opštije odnosi i na rani dizajn atomskog oružja napravljenog u Sjedinjenim Državama, baziranim na ovom modelu. To je bila bomba implozionog tipa, sa središtem od plutonijuma.[1]
Debeljko je možda dobio ime po Vinstonu Čerčilu[2], mada je Robert Serber u svojim memoarima naveo da kako je bomba bila okrugla i debela, ju je nazvao po liku Kaspera Gutmana iz romana Malteški soko, Sidnija Grinstrita. Dizajn Debeljka bio je sličan dizajnu Naprave prve atomske bombe detonirane tokom atomske probe Triniti. u julu 1945.
Debeljko je detoniran na visini od približno 550 m iznad grada, a izbačen je iz bombardera B-29 supertvrđava po imenu Bokskar. Pilotirao je major Čarls Svini iz 393. bombarderskog eskadrona. Bomba je imala snagu od otprilike 21 kilotona TNT, ili 8,78×1013 džula = 88 TJ (teradžula).[3] Pošto je Nagasaki na brdskom terenu, šteta od eksplozije je bila nešto manja nego u relativno ravnoj Hirošimi. Procenjeno je da je u bombardovanju Nagasakija odmah stradalo 39.000 ljudi, a 25.000 je povređeno.[4] Još hiljade su kasnije umrle od povreda nastalih od eksplozije i opekotina, i još stotine od trovanja radijacijom od izlaganja inicijalnom zračenju bombe. Bombardovanje Nagasakija je bilo treće najsmrtonosnije bombardovanje[5] u Drugom svetskom ratu, posle bombardovanja Hirošime[6][7][8][9] i vatrenih vazdušnih udara na Tokio 9. i 10. marta 1945.[10].
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Hakim 1995.
- ^ BBC ON THIS DAY | 9 | 1945: Atom bomb hits Nagasaki, Pristupljeno 31. 3. 2013.
- ^ What was the yield of the Hiroshima bomb?, Pristupljeno 31. 3. 2013.
- ^ The Avalon Project : The Atomic Bombings of Hiroshima and Nagasaki Arhivirano na sajtu Wayback Machine (25. jun 2011), Pristupljeno 31. 3. 2013.
- ^ The Atomic Bombing of Nagasaki, August 9, 1945 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (22. novembar 2010), Pristupljeno 31. 3. 2013.
- ^ Health Risks from Exposure to Low Levels of Ionizing Radiation: BEIR VII Phase 2, Pristupljeno 31. 3. 2013.
- ^ Frequently Asked Questions - Radiation Effects Research Foundation Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. januar 2010), Pristupljeno 31. 3. 2013.
- ^ Radiobiology for the radiologist. Lippincott Williams & Wilkins, 6th edition. Chapter 10, Sections 3,4,5.
- ^ The Atomic Bombing of Hiroshima, August 6, 1945 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. jun 2010), Pristupljeno 31. 3. 2013.
- ^ Frank 1999, str. 17–18.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Hakim, Joy (1995). A History of Us: War, Peace and all that Jazz. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-509514-2.
- Frank, Richard B. (1999). Downfall: The End of the Imperial Japanese Empire. Random House. ISBN 978-0-679-41424-7.
