Dušničko vrelo
| Dušničko vrelo | |
|---|---|
 | |
| Tip | Kraško |
| Izdašnost | 66 — 807 m3/s |
| Temperatura vode | 7-10 °C |
| Planinski venac | Suve planine |
| Geoprostor | Zaplanjska kotlina |
| Oblast | Jugoistočna Srbija |
| Država | Srbija |
  | |
Dušničko vrelo jedan je od mnogobrojnih kraški izvor u kršu Istočne Srbije, koji izbija u ataru sela Gornji Dušnik, na desnoj dolinskoj strani Kutinske reke, ispod strmog odseka padina Suve planine, u opštini Gadžin Han u Niškom upravnom okrugu.[1]
Geografske odlike sabirnog prostora vrela[uredi | uredi izvor]
Suva planina je masiv siromašan vodom, što rezultuje propustljivošću krečnjaka i poniranjem padavina do vododržljivih slojeva. Visoki delovi Suve planine su gotovo bezvodni, a podnožje obiluje izdanskom i površinskom vodom. Na prelazu krečnjaka u vododržljive stene (duž oboda Suve planine) voda izbija na više mesta u obliku vrela. Najveće vrelo na planskom području je kod Gornjeg Dušnika — Dušničko vrelo. U podnožju se javljaju i mnogobrojnidrugi izvori koji su zajedno sa Dušničkim vrelom bili presudni za fomiranje stalnih naselja neki su kaptirani u seoske česme i stočna pojila, a neki se za poljoprivredu, kao što je to slučaj sa ovim vrelom.
Geomorfologija[uredi | uredi izvor]
Oblast hranjenja vodom Dušničkog vrela obuhvata najviše delove Suve planine između Sokolovog Kamena i Trema izgrađenih od titonskih bankovitih i slojevitih krečnjaka i dolomita. Dok du nešto niži delovi izgrađeni od kredno-jurskih krečnjaka i dolomita (Glavčina).
Izdašnost vrela iznosi od 66 do 807 l/s, što ukazuje na odlike velikih kolebanja, tako da vrelo nije pogodno za vodosnabdevanje većeg obima. A takođe u vreme velikih voda Vrelo se zamuti.[2]
Nakon kratkog toka voda iz vrela otiče u Kutinsku reku
Ekspolatacija vrela[uredi | uredi izvor]
Na samom vrelu napravljena je kaptaža, iz koje se danas, voda koristi samo za potrebe pastrmskog ribnjaka. Na ovom vrelu izgrađene su i dve vodenice.