Umčari

Umčari
Umčari;
	Umčari, centar
Administrativni podaci
Država	Srbija
Grad	Beograd
Opština	Grocka
Stanovništvo
— 2022.	2293
Geografske karakteristike
Koordinate	44° 35′ 01″ S; 20° 44′ 01″ I / 44.583666° S; 20.7335° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
	Umčari Umčari na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	11430
Pozivni broj	011
Registarska oznaka	BG

Umčari je naselje u opštini Grocka u Gradu Beogradu. Prema popisu iz 2022. bilo je 2293 stanovnika.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Varoš se nalazi južno od Grocke, u dolini reke Ralje. Topografski nazivi Crkvine, Manastirsko, Kućerine, Selište i dr. Dokaz su da je ovde postojalo neko staro naselje. Na mestu Crkvine i danas se nalaze ostaci nekakvih zgrada, koje su bile popločane opekom. Na nekadašnjem imanju Mihalovića bilo je tragova starog groblja koje se zove „madžarsko groblje“.

Prve pisane pomene o ovoj varošici imamo iz prvih decenija 18. veka. Na karti iz doba austrijske vladavine (1718.-39. g.) ovo naselje je zabeleženo pod imenom Umschari. Godine 1732. pominju se Umčari i u njima obr’knjaz Laza. Umčari su u ovo vreme pripadali nuriji (parohiji) manastira Rajinovca i imali su 22 kuće (domova-hlebova). Kasnije, u prvim decenijama 19. veka pominju se Umčari u aračkim spiskovima, i 1818. g. 66 kuća. Godine 1846.varošica je imala 96 kuća, a po popisu iz 1921. g. u varošici je bilo 413 kuća sa 2424 stanovnika.

Po predanju mesto je bilo najpre na desnoj obali reke Ralje, na mestu koje se zove „Kućerine“ , odakle su se u toku vremena spustili bliže reci Ralji, kod izvora Selište. Kasnije je selo premešteno na levu obalu Ralje i na toj su strani prve kuće bile u podnožju Sadova, u dolini potoka Lipovnika.

Odatle se ovo naselje širilo i razvijalo u raznim pravcima. Početkom 20. veka nekoliko porodica je otišlo u Žirovljin, gde su bila trla, i zasnovali su zaselak, koji po knezu Živku dobio Živkovac. Po predanju, koje je dvojako, ovo je naselje dobilo ime po umkama koje su služile kao granica između Beogradskog i Smederevskog Pašaluka, a po drugom predanju ime je došlo po zemlji umnjači-umi koje ima na mnogo mesta.

Za najstariju porodicu smatraju se Mihalovići (Jovanovići, Pantelići). Njihov čukunded Jovan, koji je došao od Bjelog Polja, „udario je kolac ovome naselju“ Kad je došao ovde, zatekao je gustu i neprohodnu šumu. (podaci krajem 1921. godine).^[1]^[2]

Ovde se nalaze OŠ „Mića Stojković” Umčari i Železnička stanica Umčari.

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Umčari živi 2316 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,0 godina (39,3 kod muškaraca i 42,6 kod žena). U naselju ima 895 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,21.

Ovo naselje je u velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2022. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[3]
Godina	Stanovnika
1948.	3.025
1953.	3.195
1961.	3.565
1971.	3.396
1981.	3.398
1991.	3.487	3.148
2002.	2.880	3.180

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[4]

Srbi	2.712	94,16%
Romi	105	3,64%
Rumuni	6	0,20%
Crnogorci	4	0,13%
Makedonci	3	0,10%
Hrvati	2	0,06%
Jugosloveni	2	0,06%
Rusi	1	0,03%
Bugari	1	0,03%
nepoznato	7	0,24%

Stanovništvo prema polu i starosti^[5]


	m	ž
?	7	5
80+	22	34
75—79	39	76
70—74	69	99
65—69	93	106
60—64	62	95
55—59	64	68
50—54	110	113
45—49	151	110
40—44	114	102
35—39	77	75
30—34	87	95
25—29	110	98
20—24	92	73
15—19	94	93
10—14	79	71
5—9	89	66
0—4	66	76
Prosek :	39,3	42,6

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	663	683	857	870	913	945	895

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	150	226	159	167	108	42	26	9	4	4	3,21

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	1.191	333	767	59	28	4
Ženski	1.242	195	766	254	24	3
UKUPNO	2.433	528	1.533	313	52	7

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	633	220	0	0	111
Ženski	368	134	0	0	41
UKUPNO	1.001	354	0	0	152
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	17	53	71	12	81
Ženski	3	3	80	6	8
UKUPNO	20	56	151	18	89
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	2	7	19	16	7
Ženski	2	5	4	26	50
UKUPNO	4	12	23	42	57
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	14	0	0	3
Ženski	5	0	0	1
UKUPNO	19	0	0	4

Reference[uredi | uredi izvor]

^ Podaci su uzeti iz: „Naselja“ knj.19 (dr. B. M. Drobnjaković: Smederevsko podunavlje i Jasenice) „Letopisa“ varošice Umčara, Br.186.
^ Literatura „Letopis Podunavskih mesta“(Beč 1998) period 1812 – 1935 g. Letopisa, po predanju, Podunavskih mesta i običaji, nastanak sela, ko su bili doseljenici, čime se bavili meštani
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Korišćena Literatura:[uredi | uredi izvor]

Korišćena Literatura:
Izvor Monografija Podunavske oblasti 1812-1927 sastavio Dr, Vladimir Margan. objavjeno (1927 g.)„Napredak Pančevo“
„Letopis“: Podunavska mesta i običaji Marina (Beč 1999 g.).

Letopis period 1812 – 2009 g. Sastavio od Pisanih tragova, Letopisa, po predanju mesta u Južnoj Srbiji, mesta i običaji nastanak sela ko su bili Doseljenici čime se bavili meštani

Napomena

U uvodnom delu autor je dao kratak istorijski pregled ovog područja od praistorijskih vremena do stvaranje države Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] Podaci su uzeti iz: „Naselja“ knj.19 (dr. B. M. Drobnjaković: Smederevsko podunavlje i Jasenice) „Letopisa“ varošice Umčara, Br.186.

[2] Literatura „Letopis Podunavskih mesta“(Beč 1998) period 1812 – 1935 g. Letopisa, po predanju, Podunavskih mesta i običaji, nastanak sela, ko su bili doseljenici, čime se bavili meštani

[3] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[4] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[5] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

p r u Gradska opština Grocka
Naselja Grocke	Begaljica • Boleč • Brestovik • Vinča • Vrčin • Grocka • Dražanj • Živkovac • Zaklopača • Kaluđerica • Kamendol • Leštane • Pudarci • Ritopek • Umčari
Značajni objekti	Božićeva kuća Vlajkovićeva kuća Gročanska čaršija Karapešićeva kuća Markovićeva kuća Mitrovićeva kuća OŠ „Ilija Garašanin“ OŠ „Sveti Sava“ Panićeva kuća Popovićeva kuća Rančićeva kuća Rimska grobnica na lokalitetu Dubočaj Rimska grobnica u Brestoviku Smiljanićeva kuća Spomenik i spomen kosturnica u Ritopeku Teomirovićeva kuća Topalovićeva kuća Cincarska kuća Biblioteka Instituta za nuklearne nauke
Verska zdanja u Grockoj	Hram Svetih apostola Petra i Pavla u Vrčinu Manastir Rajinovac
Sport u Grockoj	FK Leštane FK Dunavac FK Vinča FK Boleč FK Podunavac Ritopek FK Vrčin
Grb gradske opštine Grocka * Gradska opština Grocka