Црвени храст

Crveni (američki) hrast
Crveni hrast u Voždovačkom parku u Beogradu.
Naučna klasifikacija
Carstvo:	Plantae
Divizija:	Magnoliophyta
Klasa:	Magnoliopsida
Red:	Fagales
Porodica:	Fagaceae
Rod:	Quercus
Vrsta:	Q. rubra
Binomno ime
Quercus rubra L.
Areal crvenog hrasta.

Crveni hrast u Knez Mihailovoj ulici u Beogradu.

Crveni hrast (Quercus rubra L., sinonim: Q. borealis Michx), u Americi se naziva i severni crveni hrast (što naučni naziv sinonima borealis i znači), za razliku od južnog crvenog hrasta (Q. falcata). Naziva se još i šampionski hrast. Pripada grupi crvenih hrastova (Quercus sectio Lobatae). Crveni hrast je drvo simbol države Nju Džerzi (New Jersey state tree).

Opis

Listopadno drvo visine 30-45 m i prsnog prečnika do 1 m, široko zaobljene krune. Grančice crvenkastomrke, gole. Terminalni pupoljci dužine oko 6,5 cm, zašiljeni, sa crvenkastomrkim manje ili više dlakavim ljuspama. Bočni pupoljci veoma slični, ali manji. Dužina lista 12-20 cm a širina 10-12 cm, duguljast do obrnuto jajast, sa 7-11 zašiljenih režnjeva i dubokim oblim urezima. Osnova lista je tupa do široko klinasta dok je vrh zašiljen. Lice lista je svetlo i sjajnozeleno a naličje sa čupercima dlačica. List ujesen crven ili crvenosmeđ. Cvetovi jednopolni, muški u visećim resama, ženski sitni pojedinačni ili po dva. Žir je dužine 15-25 mm, širine 10-23 mm, u kupuli do 1/4 dužine. Kupula je tanjirasta plitka, 15-25 mm široka i 6-10 mm visoka sa kratkim, čvrsto prileglim stipulama. Kasnolistajuća vrsta. Cveta u maju a plodonosi u jesen druge godine.

• 
  Crveni hrast u jesenjem aspektu.
• 
  Listovi crvenog hrasta.
• 
  Žir u julu druge godine od cvetanja.
• 
  Zreo žir u tanjirastoj kupuli.
• 
  Ponik crvenog hrasta (početak druge vegetacije).

Areal

Vrsta je rasprostranjena u istočnim delovima SAD, seže daleko na sever do Kanade, a u visinu do preko 1000 m.n.v.

Bioekološke karakteristike

Crveni hrast lako se prilagođava različitim terenskim i klimatskim prilikama; podnosi niske temperature, brzorastuća je vrsta. U optimalnim uslovima u 10. godini dostiže visinu od 5-6 m. Može da doživi 500 godina. Najčešći je varijetet Quercus borealis var. maxima (Marshall) Sarg. koji uspeva na vrlo siromašnim zemljištima koja mogu biti i kisela ali izbegava krečnjak. Najbolje mu odgovara peskovita ilovača, naročito sveža. Raste brže od lužnjaka i kitnjaka. Stagnirajuću vodu i poplave ne podnosi kao ni suva zemljišta. Zasenu bolje podnosi od domaćih hrastova.

Primena

U SAD je ekonomski cenjena vrsta zbog kvalitetnog drveta, koje nije podesno za eksterijere i izradu čamaca i ostalih proizvoda koji su u kontaktu sa vodom, zbog poroznosti i propustljivosti vlage. Kod nas, kao i u Evropi, pretežno se gaji kao dekorativna vrsta, i relativno je česta u zelenim prostorima različitih kategorija. U Knez Mihajlovoj ulici u Beogradu raste uspešno u velikim žardinjerama. U pejzažnoj arhitekturi pored osnovne forme se koriste kultivari: 'Aurea', 'Heterophylla', 'Schrefeldii'. U nekim zemljama Evrope je invazivan (Belgija).