Enciklopedija islamika
Enciklopedija islamika (engl. Encyclopaedia Islamica; pers. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی [Dāʼirat al-Maʻārif-e Bozorg-e Islāmī] — dosl. Velika enciklopedija islama) jeste sveobuhvatna enciklopedija o islamu, istoriji islama i muslimanskom svijetu, nastala kao Brilov prevod originalne iranske verzije na persijskom jeziku koja je od 1980-ih u fazi izrade.[1] Iranski projekt započet je 1983. i dijelom je bio motivisan marginalizacijom šiitskih i iranskih tema u 12-tomskoj publikaciji Enciklopedija islama, zapadnjačkom kapitalnom djelu o islamskom svijetu.[1] Sastavljanje enciklopedije na persijskom predvodi Centar za iranske i islamske studije iz Teherana[1] na čelu sa istoričarom i teologom M. K. Musavijem-Bodžnurdijem.[2] Prvi od 35—40[2] planiranih tomova izdat je 1988. godine,[3] a posljednji tj. 23. u martu 2018. godine. Na projektu je još kasnih 1980-ih sudjelovalo oko 150 eminentnih iranskih stručnjaka specijalizovanih u različitim naučnim disciplinama.[4] Iransko izdanje naišlo je na pozitivne recenzije zapadnjačkih stručnjaka godinama prije pripreme engleskog prevoda. Primjerice, britanski istoričar Č. Melvil sa Univerziteta Kembridž opisao je persijski prvi tom izvrsnim u više aspekata,[3] a drugi tom je pozitivno ocijenio na temelju široke pokrivenosti tema i velikog broja akademski afirmisanih autora.[4] Prema njegovoj procjeni, iransko djelo još tada je bilo na putu da građom premaši Enciklopediju islama.[4] Određeni tomovi iranskog izdanja prevedeni su s persijskog na arapski jezik,[1] a izdavanje prevoda na engleski započelo je 2008. kada je štampan prvi od 16 planiranih tomova pod uredništvom njemačko-američkog orijentaliste V. F. Madelunga i iransko-britanskog istoričara F. Daftarija.[1] Na projektu prevoda sudjeluju deseci zapadnih i iranskih stručnjaka.[1] Drugi tom dovršen je i publikovan u novembru 2009, a posljednji (šesti) u junu 2018. godine. Dovršetak originalne iranske serije i njenog prevoda na engleski planiran je za 2020-e.
Izdanja[уреди | уреди извор]
Persijsko izdanje[уреди | уреди извор]
- M. K. Musavi-Bodžnurdi i ostali (ur.), Dāʼirat al-Maʻārif-e Bozorg-e Islāmī [Velika enciklopedija islama], 23 toma (od 35—40 planiranih), Teheran: Markazi-e Daʼirat al-Maʻarif-e Bozorg-e Islami [Centar za Veliku enciklopediju islama], 1367. AP (1988) — u izradi, ISBN 9789647025041
- Tom 1. آب – آل داوود [Āb – Āl Dāvūd], 714 stranica, 1367. AP (1988), ISBN 9789647025218
- Tom 2. آل رشید – ابن ارزق [Āl Rashīd – Ibn Azraq], 738 stranica, 1368. AP (1989), ISBN 9789647025225
- Tom 3. ابن ارزق – ابن سیروین [Ibn Azraq – Ibn Sīrīn], 743 stranice, 1369. AP (1990), ISBN 9789647025232
- Tom 4. ابن سینا – ابن مسیر [Ibn Sīnā – Ibn Musayyir], 721 stranica, 1370. AP (1991), ISBN 9789647025393
- Tom 5. ابن میمون – ابوالعز قلانسی [Ibn Maymūn – Abū al-ʻIzz Qalānisī], 744 stranica, 1372. AP (1993), ISBN 9789647025409
- Tom 6. ابوعّزه – احمد بن عبدالملک [Abū ʻAzzah – Aḥmad ibn ʻAbd al-Malik], 751 stranica, 1373. AP (1994)
- Tom 7. احمدبن علویّه – اربک خان [Aḥmad ibn ʻAlavīyah – Uzbak Khān], 751 stranica, 1375. AP (1996)
- Tom 8. ازبکستان – اشبیلیه [Uzbakistān – Ishbīlīyah], 762 stranice, 1377. AP (1998), ISBN 9789647025416
- Tom 9. اشتب – البیره [Ashtab – al-Bīrah], 762 stranice, 1379. AP (2000), ISBN 9789647025423
- Tom 10. البیری – بابا طاهر [al-Bīrī – Bābā Ṭāhir], 764 stranice, 1380. AP (2001), ISBN 9789647025058
- Tom 11. بابا فرج تبریزی – برماوی [Bābā Faraj Tabrīzī – Barmāvī], 766 stranica, 1381. AP (2002), ISBN 9789647025072
- Tom 12. برمکیان – بوسنوی [Barmakiyān – Būsnavī], 756 stranica, 1383. AP (2004), ISBN 9789647025249
- Tom 13. بوسنه سرای – پوریای ولی [Būsnahʹsarāyī – Pūriyā-yi Valī], 754 stranice, 1383. AP (2004), ISBN 9789647025256
- Tom 14. پوشاک – تُرَبه [Pūshāk – S̲urabah], 760 stranica, 1385. AP (2006), ISBN 9789647025546
- Tom 15. تربیت – تفسیر نعمانی [Tarbīyat – Tafsīr-i nuʻmānī], 760 stranica, 1385. AP (2006), ISBN 9789647025621
- Tom 16. تفلیس – ثابت بن قرّه [Tiflīs – S̲ābit ibn Qarrah], 760 stranica, 1387. AP (2008), ISBN 9789647025669
- Tom 17. ثابت بن محمد جرجانی – جزء [S̲ābit ibn Mohammad Jorjani – Joz'], 780 stranica, 1388. AP (2009), ISBN 9789647025690
- Tom 18. جُزء لایَتَجزّی – جوینی [Joz' la yatajazza – Jovayni], 777 stranica, 1389. AP (2010), ISBN 9789647025744
- Tom 19. جوینی، ابوالمظفر – حافظ [Jovayni, Abū al-Muzaffar – Ḥāfeẓ], 775 stranica, 1390. AP (2011), ISBN 9786006326047
- Tom 20. حافظ ابراهیم – امام حسین [Ḥafeẓ Ebrāhīm – Imam Ḥosayn], 722 stranice, 1392. AP (2013), ISBN 9786006326160
- Tom 21. حسین،طه – خانقاه [Ḥosayn, Ṭāhā – Khānqāh], 742 stranice, 1392. AP (2014), ISBN 9786006326191
- Tom 22. خانواده – خندق [Khānvādah – Khandaq], 774 stranice, 1394. AP (2016), ISBN 9786006326696
- Tom 23. خنساء – دلالت [Khansāʼ – Dalālat], 760 stranica, 1396. AP (2018), ISBN 9786006326900
Englesko izdanje[уреди | уреди извор]
- V. F. Madelung i F. Daftari (ur.), Encyclopaedia Islamica, 6 tomova (od 16 planiranih), Lajden: E. J. Bril, 2008. — u izradi
- Tom 1. A – Abū Ḥanīfa, 848 stranica, 2008, ISBN 9789004168602
- Tom 2. Abū al-Ḥārith – Abyānah, 788 stranica, 2009, ISBN 9789004178595
- Tom 3. Adab – al-Bāb al-Ḥādī ʿashar, 1004 stranice, 2011, ISBN 9789004191655
- Tom 4. Bābā Afḍal – Bīrjandī, 774 stranice, 2013, ISBN 9789004246911
- Tom 5. al-Bīrūnī – Daḥw al-Arḍ, 870 stranica, 2015, ISBN 9789004307896
- Tom 6. Dāʿī Shīrāzī – Fāṭimids, 884 stranice, 2018, ISBN 9789004359987
Vidi još[уреди | уреди извор]
Reference[уреди | уреди извор]
- ^ а б в г д ђ IIS (septembar 2008). IIS Publishes the First Volume of Encyclopaedia Islamica. London: The Institute of Ismaili Studies.
- ^ а б IBNA (april 2014). انتشار جلد 21 دایره المعارف بزرگ اسلامی با مدخل واژه «آیت‌الله خامنه‌ای» به قلم علی‌اکبر ولایتی. Tehran: Iran Book News Agency (IBNA).
- ^ а б Melville, Charles (april 1990). Book Review: The great Islamic Encyclopaedia (Dā'irat al-ma'ārif-i buzurg-i Islāmī). Vol. I: Āb - Āl-i dāvūd. Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain & Ireland (New Series). 122. (2). Cambridge: The Royal Asiatic Society; Cambridge University Press. str. 383—384. ISSN 0035-869X. OCLC 5543868346. doi:10.1017/S0035869X00108664.
- ^ а б в Melville, Charles (juli 1994). Book Review: Dā'irat al-ma'ārif-i buzurg-i Islāmī (The Great Islamic Encyclopaedia). Vol. 2. Āl-i Rashīd - Ibn Azraq. Journal of the Royal Asiatic Society (Third Series). 4. (2). Cambridge: The Royal Asiatic Society; Cambridge University Press. str. 264—266. ISSN 1356-1863. OCLC 5543864070. doi:10.1017/S1356186300005551.
Spoljašnje veze[уреди | уреди извор]
- Encyclopaedia Islamica, mrežno izdanje
- Encyclopaedia Islamica na stranicama E. J. Brila
- Centar za Veliku enciklopediju islama (CGIE)
- Dāʼirat al-Maʻārif-e Bozorg-e Islāmī na stranicama CGIE
- Dāʼirat al-Maʻārif-e Bozorg-e Islāmī na Tebijanu