Jovan D. Krsmanović
| Jovan Krsmanović | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1830. |
| Mesto rođenja | Tuzla, Osmansko carstvo, danas Bosna i Hercegovina |
| Datum smrti | 5. maj 1892. (61/62 god.) |
| Mesto smrti | Vranjska Banja, Kraljevina Srbija |
| Narodnost | Srbin |
| Religija | Pravoslavac |
| Profesija | Trgovac, zadužbinar |
| Porodica | |
| Roditelji | Dimitrije Krsmanović |
Jovan Krsmanović (Tuzla, 1830. - Vranjska Banja, 5. maj 1892.) bio je srpski trgovac, narodni poslanik i zadužbinar.
Karijera[uredi | uredi izvor]
Posle smrti oca Dimitrija-Miće, sa braćom Ristom i Nikolom i zetom Ristom Paranosom preselio se u Beograd i 1858. osnovao firmu "Braća Krsmanović i Paranos". Osim šljiva, bavili su se otkupom i izvozom kože, kao i uvozom soli.
Posle ubistva kneza Mihaila, Jovan Krsmanović je izabran za poslanika na Velikoj narodnoj skupštini koja je trebalo da izabere novog srpskog kneza. Bio je član Liberalne stranke i dugogodišnji potpredsednik njenog Glavnog odbora. Biran je za narodnog poslanika na listi liberala za Gružanski srez (1874, 1885), za člana Ustavotvornog odbora koji je predložio Skupštini predlog Ustava iz 1888. i u više navrata za odbornika varoši Beograda.[1]
Za vreme srpsko-turskih ratova 1876-1878. bio je komandir Beogradskog garnizona.[2]
Vladan Đorđević, predsednik Beogradske opštine od 1884-1885, sastavio je komisiju koja je trebala da sprovodi mere kako bi se grad Beograd "uredio i svrstao u red savremenih evropskih prestonica". Pored Đorđevića, u ovoj komisiji bili su i Jovanča Antula i Jovan Krsmanović. Krsmanović je u ovoj komisiji bio zadužen za trgovačka i privredna pitanja. Komisija je posetila Temišvar, Budimpeštu, Beč, Minhen, Strazbur, Pariz, Brisel, Frankfurt, Berlin i Dancing, kako bi se upoznali sa iskustvima ovih gradova.[2]
Preko svoje firme Krsmanović je novčano pomagao srpsku vojsku i snabdevao je brašnom i pasuljem. Po osnivanju Narodne banke Srbije 1884. zalagao se za upis samo domaćeg kapitala, a sam je upisao veliki broj akcija. Na osnivačkoj sednici izabran je za člana Upravnog odbora i postavljen za prvog vicepremijera. Kada je banka bivala u krizi, davao je pomoć u srebru i zlatu.[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Veljkovski, J. (2011). Srpski biografski rečnik. 5 (Kv-Mao). Novi Sad: Matica srpska. str. 366—367. ISBN 98-86-7946-085-1 Proverite vrednost parametra
|isbn=: length (pomoć). - ^ a b Rastović, Aleksandar (2005). „Trideset osma glava knjige Vladana Đorđevića, predsenik Opštine Beogradske”. Istorijski institut: Mešovita građa. XXIV: 223—225.
Dodatna literatura[uredi | uredi izvor]
- Spomenica pedesotogodišnjice Beogradske trgovačke omladine, 1880-1930, Beograd 1931, 52, 56-57
- Milivoje M. Kostić, Uspon Beograda, Beograd 1994.
