Pređi na sadržaj

Andris Nelsons

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Andris Nelsons
Andris Nelsons snimljen u Lajpcigu 9. septembra 2015. godine
Ime po rođenjuAndris Nelsons
Datum rođenja(1978-11-18)18. novembar 1978. (45 god.)
Mesto rođenjaRiga, Latvija, Sovjetski Savez
ZanimanjeDirigent
Veb-sajtwww.andrisnelsons.com

Andris Nelsons (let. Andris Nelsons; rođen 18. novembra 1978) je letonski dirigent koji je trenutno muzički direktor Bostonskog simfonijskog orkestra i Lajpciškog Gevandhaus orkestra. Prethodno je bio muzički direktor Simfonijskog orkestra Birmingema, glavni-dirigent Filharmonije Severozapadne Nemačke i muzički direktor Letonske nacionalne opere.

Rani život[uredi | uredi izvor]

Nelsons je rođen u Rigi. Njegova majka je osnovala prvi ansambl za ranu muziku u Latviji, a otac mu je bio horski dirigent, violončelista i učitelj.[1] Sa pet godina, njegova majka i očuh (horski dirigent) odveli su ga na izvođenje Vagnerovog Tanhojzera, što Nelsons opisuje kao duboko formativno iskustvo: „...imalo je hipnotički efekat na mene. Bio sam preplavljena muzikom. Plakao sam kada je Tanhojzer umro. I dalje mislim da je ovo bila najveća stvar koja se desila u mom detinjstvu.“[2]

Kao mladić, Nelsons je učio klavir, a sa 12 godina počeo je da svira trubu[3] Pevao je i bas-bariton, sa posebnim interesovanjem za staru muziku i muziku ansambla svoje majke.[4] Jedno leto je studirao na Međunarodnoj letnjoj školi Dartington kod Evelin Tab. Svirao je kao trubač u orkestru Letonske nacionalne opere.

Karijera dirigenta[uredi | uredi izvor]

Nelsons je studirao dirigovanje kod Aleksandra Titova u Sankt Peterburgu u Rusiji i pohađao je u magistarske kurseva dirigovanja kod Neme Jarvija, Roberta Karnevalea i Jorme Panule. Privukao je pažnju Marisa Jansonsa kada je naprečac zamenio trubača u Filharmoniji Osla tokom turneje ovog orkestra. Nelsons smatra Jansonsa svojim mentorom i kod njega je studirao dirigovanje od 2002.[5]

Godine 2003. Nelsons je postao glavni dirigent Letonske nacionalne opere.[6] Godine 2006. Nelsons je postao glavni-dirigent Filharmonije Severozapadne Nemačke iz Herforda, gde je ostao do kraja sezone 2008/09. Njegov prvi dirigentski nastup u Metropoliten operi bio je u oktobru 2009, u produkciji Turandot.[7] U julu 2010. Nelsons je debitovao na Festivalu u Bajrojtu, dirigujući novom produkcijom Vagnerovog Loengrina na otvaranju ovog festivala.[8]

Simfonijski orkestar grada Birmingema[uredi | uredi izvor]

U Velikoj Britaniji, Nelsonsov rani rad uključivao je studijske koncerte sa Bi-Bi-Si Filharmonijom u Mančesteru, a njegov prvi sa njima bio je u Bridžvoter holu novembra 2007.[9] U oktobru 2007. Simfonijski orkestar grada Birmingema imenovao je Nelsonsa za svog glavnog dirigenta i muzičkog direktora. Imenovanje je bilo neobično po tome što je Nelsons vodio orkestar samo na privatnom koncertu i na sesiji snimanja, bez javnog koncertnog angažmana.[10] Njegov prvi javni dirigentski nastup sa ovim orkestrom bio je 11. novembra 2007. na matine koncertu,[11] a njegov prvi koncertni nastup sa njima bio je u martu 2008.[12] U oktobru 2013. godine, Simfonijski orkestar grada Birmingema je objavio završetak Nelsonsovog mandata na mestu muzičkog direktora nakon završetka sezone 2014/15.[13]

Bostonski simfonijski orkestar[uredi | uredi izvor]

U SAD, Nelsons je imao svoj prvi nastup kao gost-dirigent sa Bostonskim simfonijskim orkestrom (BSO) u martu 2011, kao hitna zamena za Džejmsa Levina u Karnegi holu.[14] Potom je kao gost dirigovao BSO na muzičkom Festivalu u Tenglvudu u julu 2012,[15] i prvi put se pojavio sa BSO u Sifonijskoj dvorani Bostona, januara 2013. U maju 2013, BSO je imenovao Nelsonsa za svog muzičkog direktora u sezoni 2014/15. Njegov prvobitni ugovor je bio na 5 godina i predviđao je 8 do 10 nedelja zakazanih nastupa u prvoj godini ugovora i 12 nedelja u narednim godinama.[16] [17] U oktobru 2020., BSO je najavio dalje produženje Nelsonsovog ugovora kao muzičkog direktora do avgusta 2025. godine, uz klauzulu za automatsko obnavljanje ugovora.[18]

Scena iz dokumentarnog filma Nelsonsovi br. 5 sa Kraljevskim orkestrom Koncertgebau

Gevandhaus orkestar iz Lajpciga[uredi | uredi izvor]

Nelsons je prvi put dirigovao Orkestrom Gevandhaus u Lajpcigu 2011. U septembru 2015, orkestar je objavio imenovanje Nelsona za svog sledećeg Kapelmajstera, koji će stupiti na snagu od sezone 2017–2018, sa početnim ugovorom od 5 sezona.[19] U oktobru 2020. orkestar je najavio najnovije produženje njegovog ugovora do 31. jula 2027.[20]

Lični život[uredi | uredi izvor]

Nelsons je prvo bio oženjen Letonkom, sopranom Kristinom Opolais. Upoznali su se tokom Nelsonsovog mandata u Letonskoj nacionalnoj operi, kada je Kristina bila član hora Letonske nacionalne opere, da bi kasnije postala solo pevačica. Par se venčao 2011.[21] Njihova ćerka Adrijana Ana rođena je 28. decembra 2011. Par je objavio razvod 27. marta 2018.[22] Nelsons se ponovo oženio u aprilu 2019. za Alis Hajdler.[23] Nelsons je dugogodišnji tekvondaš; crni pojas je stekao u novembru 2022.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Mark Kanny (8. 10. 2008). „Conductor savors ties with Jansons”. Pittsburgh Tribune-Review. Arhivirano iz originala 9. 10. 2008. g. Pristupljeno 9. 10. 2008. 
  2. ^ Richard Morrison (18. 12. 2009). „Andris Nelsons's rapid rise to the top”. The Times. Arhivirano iz originala 19. 5. 2012. g. Pristupljeno 25. 12. 2009. 
  3. ^ Richard Morrison (18. 12. 2009). „Andris Nelsons's rapid rise to the top”. The Times. Arhivirano iz originala 19. 5. 2012. g. Pristupljeno 25. 12. 2009. 
  4. ^ Geoffrey Norris (13. 9. 2008). „Andris Nelsons: 'I've wanted to conduct since I was five'”. The Daily Telegraph. Pristupljeno 21. 2. 2009. 
  5. ^ Charlotte Higgins (9. 10. 2007). „Young Latvian steps up to lead City of Birmingham orchestra”. The Guardian. Pristupljeno 1. 12. 2007. 
  6. ^ Geoffrey Norris (26. 11. 2007). „The young ones seize the baton”. Telegraph. Pristupljeno 1. 12. 2007. 
  7. ^ Anthony Tommasini (29. 10. 2009). „He's Come to Melt the Heart of an Ice Princess”. The New York Times. Pristupljeno 28. 9. 2010. 
  8. ^ George Loomis (21. 4. 2010). „Young Conductor at the Forefront of His Field”. The New York Times. Pristupljeno 28. 9. 2010. 
  9. ^ Tim Ashley (13. 11. 2007). „BBCPO/Nelsons”. The Guardian. Pristupljeno 1. 12. 2007. 
  10. ^ Charlotte Higgins (9. 10. 2007). „Young Latvian steps up to lead City of Birmingham orchestra”. The Guardian. Pristupljeno 1. 12. 2007. 
  11. ^ Rian Evans (13. 11. 2007). „CBSO/Nelsons”. The Guardian. Pristupljeno 1. 12. 2007. 
  12. ^ Andrew Clements (7. 3. 2008). „CBSO/Nelsons, Symphony Hall, Birmingham”. The Guardian. Pristupljeno 12. 7. 2008. 
  13. ^ Graeme Brown (2. 10. 2013). „CBSO music director Andris Nelsons to stand down at end of contract”. Birmingham Post. Pristupljeno 3. 10. 2013. 
  14. ^ James R. Oestreich (19. 3. 2011). „A Fresh Face Confronts a Seasoned Mahler”. The New York Times. Pristupljeno 19. 5. 2013. 
  15. ^ James R. Oestreich (16. 7. 2012). „Tanglewood Tries Out a New Face: Andris Nelsons Conducts Boston Symphony at Tanglewood”. The New York Times. Pristupljeno 19. 5. 2013. 
  16. ^ „Boston Symphony Orchestra Appoints Andris Nelsons As Its 15th Music Director Since Its Founding in 1881” (Saopštenje). Boston Symphony Orchestra. 16. 5. 2013. Arhivirano iz originala 16. 6. 2013. g. Pristupljeno 19. 5. 2013. 
  17. ^ Geoff Edgers (16. 5. 2013). „Andris Nelsons named new music director of BSO”. The Boston Globe. Pristupljeno 16. 5. 2013. 
  18. ^ „Boston Symphony Orchestra And Andris Nelsons Announce Three-Year Extension of Mr. Nelsons' Contract As BSO Music Director Through August 2025, With An Evergreen Clause In Place Reflecting A Mutual Intent For A Long-Term Commitment Well Beyond The Years Of The New Contract Extension” (PDF) (Saopštenje). Boston Symphony Orchestra. 5. 10. 2020. Arhivirano iz originala (PDF) 31. 07. 2023. g. Pristupljeno 6. 10. 2020. 
  19. ^ Michael Cooper (9. 9. 2015). „Andris Nelsons Named Music Director of Leipzig Gewandhaus Orchestra”. The New York Times. Pristupljeno 10. 9. 2015. 
  20. ^ „Boston Symphony Orchestra And Andris Nelsons Announce Three-Year Extension of Mr. Nelsons' Contract As BSO Music Director Through August 2025, With An Evergreen Clause In Place Reflecting A Mutual Intent For A Long-Term Commitment Well Beyond The Years Of The New Contract Extension” (PDF) (Saopštenje). Boston Symphony Orchestra. 5. 10. 2020. Arhivirano iz originala (PDF) 31. 07. 2023. g. Pristupljeno 6. 10. 2020. 
  21. ^ Christopher Morley (17. 6. 2011). „Orchestral manoeuvres for Andris Nelsons”. Birmingham Post. Arhivirano iz originala 13. 4. 2016. g. Pristupljeno 16. 10. 2011. 
  22. ^ Gay, Malcolm; Shanahan, Mark (27. 3. 2018). „BSO music director Andris Nelsons and Kristine Opolais have divorced”. Boston Globe. Pristupljeno 28. 3. 2018. 
  23. ^ Zoë Madonna (6. 11. 2019). „BSO music director Andris Nelsons remarried in Germany this spring”. Boston Globe. Pristupljeno 6. 10. 2020. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Андрис_Нелсонс&oldid=26422571”