Budislav Budisavljević
Budislav Budisavljević | |
|---|---|
| Datum rođenja | 1872. |
| Datum smrti | 24. mart 1914. |
Budislav Budisavljević, (Vrelo Koreničko, 1872 — Zagreb, 24. mart 1914) bio je srpski novinar, saborski zastupnik i najstariji sin popa Jove. Potiče iz ugledne ličke familije Budisavljević.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Njegov otac Jovan Budisavljević bio je svještenik i poslanik u Saboru, a njegova majka Paraskeva odnosno Petka, kako su je uvijek zvali. Brat mu je bio Milan Budisavljević. Osnovnu školu je završio u Vrhovinama u Lici, prvi razred gimnazije u Gospiću, a ostale u Srijemskim Karlovcima (1891). Potom odlazi u Zagreb na Pravni fakultet. Kada je apsolvirao pravo, kraće vrijeme je bio u vojnoj službi, a potom se počeo baviti publicistikom. Priključio se 1897. Ujedinjenoj srpskoj i hrvatskoj omladini, gdje dolazi u dodir sa Svetozarom Pribićevićem i Jovanom Bošnjaninom. Njih trojica su se 1900. odvojili od hrvatske omladine naprednjačkog smijera i priključili Srpskoj samostalnoj stranci. Krajem 1902. sa drugovima iz stranke preuzeo je uređivanje stranačkog lista Novi Srbobran. Od 1903. do 1906. bio je urednik Novog Srbobrana i Srpskoga kola. U periodu od 1903. do 1907. neumorno je držao govore u ime Srpske samostalne stranke, boreći se protiv seljačke neprosvječenosti.
Na izborima koji su 1906. raspisani za Sabor kandidovao se za poslanika u izbornom kotaru Vrginmost, gdje je jednoglasno pobijedio. Uspjeh ponavlja i u vrijeme Rauhove vladavine na izborima iz 1908. U tom koratu pobijedio je 1910., 1911. i 1913. i to jednoglasno. Tako je od 1906. pa sve do smrti 1914. neprastano bio poslanik u Saboru u Zagrebu i u parlamentu u Budimpešti. U Saboru se istakao kao odličan govornik, a mađarski poslanici zapamtili su njegov govor na Budimpeštanskom saboru 1907. kada je Srpsko-hrvatska koalicija, čiji je bio član, vodila opstrukciju protiv željezničke pragmatike.
U vrijeme tzv. Veleizdajničkog procesa, koji se održavao u Zagrebu, govorio je na Budimpeštanskom saboru 1908. i 1909. u odbranu uhapšenih Srba, osuđujući zvaničnu politiku u Slavoniji i Hrvatskoj i one koji su proces inscenirali. U Saboru u Zagrebu od 1906. do 1914. branio je politiku srpsko-hrvatske koalicije i cjelokupno Srpstvo od napada frankovaca i njihovih političkih saveznika. Do kraja života radio je kao novinar u Srpskom kolu, zagrebačkom Srbobranu i novosadskom Braniku. Sahranjen je na Mirogoju (Odjel GI-grčko-istočni, tj. pravoslavni, Polje 2, Razred 1, Broj 2, Starost 75 godina). Vijest o smrti su na naslovnici objavile zagrebačne Novosti od 26. marta 1914. [1]
Zanimljivosti[uredi | uredi izvor]
Neki urednici srpskih novina i časopisa na teritoriji današnje Hrvatske, a ondašnje Austrougarske, nisu imali duži životni vijek. Tako je rodom Korčulanin, Srbin katolik Antun Fabris, nakon tamnovanja zbog objavljivanja pjesme Bokeška noć u prvom književnom časopisu u Dubrovniku - Srđ, trajno narušio svoje zdravlje i preminuo je u 40. godini života. Katolički Srbin Luko Zore je poživio 60 godina, a urednik Srpskog glasa u Zagrebu, Milan Đorđević umire u 39. godini.[2] Pavle Jovanović, prvi urednik Srbobrana, koji je također bio u tamnici zbog nekih članaka (kritike austrougarske vlasti u BiH) [3] umire u naponu snage i politikog talenta u 48. godini života.[4] Sava Bjelanović, urednik Srpskog lista, koji je kasnije zabranjen i kasnijeg Srpskog glasa (Zadar) živi do svoje 46. godine. Budislav Budisavljević urednik Novog Srbobrana i Srpskog kola umire, kao i novinar i urednik Srpskog kola, Milan Grčić, u 42. godini života. Sima Lukin Lazić, vlasnik i urednik lista Vrač pogađač umire u 40. godini.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Budisavljević, Borislav (2018). Atlas 37 grana rodoslova Budisavljevića. Prometej. str. 143.
- ^ Artuković 2001, str. 103.
- ^ Artuković 2001, str. 120, 126.
- ^ Artuković 2001, str. 107.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Artuković, Mato (2001). Srbi u Hrvatskoj (Kuenovo doba). Hrvatski institut za povijest - podružnica za povijestSlavonije, Srijema i Baranje, Slavonski Brod. ISBN 953-6659-09-3.
