Do (Trebinje)

Koordinate: 42° 54′ 00″ S; 18° 01′ 45″ I / 42.9000° S; 18.0292° I / 42.9000; 18.0292
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Do
Administrativni podaci
DržavaBosna i Hercegovina
EntitetRepublika Srpska
GradTrebinje
Stanovništvo
 — 2013.74
Geografske karakteristike
Koordinate42° 54′ 00″ S; 18° 01′ 45″ I / 42.9000° S; 18.0292° I / 42.9000; 18.0292
Vremenska zonaUTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST)
Do na karti Bosne i Hercegovine
Do
Do
Do na karti Bosne i Hercegovine

Do je naseljeno mjesto u gradu Trebinje, Republika Srpska, BiH. Prema popisu stanovništva iz 1991. u naselju je živjelo 74 stanovnika.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Naselje se nalazi u Popovom polju na putu Trebinje — Ljubinje. Smešteno je između brda Bjelasnice i Vranjaka. U prisojnoj strani, u Vranjaku, su smeštene mahale Kalajdževina (Radići-Srbi i Čokljati), Rajičevići (Rikale, Šišići i Radići-Srbi), Stari vrt (Čokljati), Okovice (Čokljati). U osojnoj strani, u Bjelasnici, su mahale Hamovina (Hamovići) i Podtrap (Šešelji i Čokljati). U centru sela je mahala Borovina u kojoj su Hamovići, Čokljati i Radići Hrvati. Seosko groblje je u Janjilu, uz magistralni put. Tu se sahranjuju Radići, Šešelji i Hamovići, a Šišići i Rikale u Strujićima jer su oni iz Strujića prešli u Do. Čokljati i Radići se sahranjuju u katoličkom groblju u Dolu.

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

U defteru iz 1468/69. u Nahiji Popovo pominje se selo Dol, sa sedam domaćinstava i jednim neoženjenim, kao timar Vukosava Milišića. Do je 1895. popisan kao zaselak sela Kotezi; 1948. kao zasebno selo, a imalo je 41 domaćinstvoi234 stanovnika; 1971. - 191 stanovnika; 1991. - 73 (58 Srba i 15 Hrvata); 2013. - devet domaćinstava i 14 stanovnika (12 Srba i dva Hrvata). Srpske porodice su: Radić - slavi Sv. Stefana; Hamović, Šišić - Nikoljdan; Šešelj - Lučindan. U selu živi i hrvatska porodica Čokljat, koja slavi Mitrovdan. Iz Dola su se odselile srpska porodica Rikala (krsna slava Aranđelovdan) i hrvatska porodica Radić (Nikoljdan). Katolici u istočnoj Hercegovini obilježavali su svoju slavu. Srbi Radići su starosjedioci. Hamovići su porijeklom iz Riđana, Šišići (ranije Ši še) iz susjednog sela Strujići, a porodica Rikala je od Miletića s Bobana. Šešelji su se doselili iz obližnje Zavale, a Čokljati iz Ravnog. Solunski dobrovoljci bili su Vojislav, Đuro, Mitar i Todor Šišić. U Drugom svjetskom ratu poginula su četiri borca NOVJ i dva civila.

Priča o selu[uredi | uredi izvor]

Selo su po predanju osnovali Radići koji su se doselili sa Vlahovića kod Ljubinja. Poslije njih u selo dolaze Šešelji i Hamovići, a nakon njih Šišići i Rikale koji dolaze na Radića imanje(oženili su dvije Radićke). Dokaz o tome da su Radići osnivači sela je taj da je groblje u Janjilu na Radića imanju. Prema pričanju pokojnog Laza (Sima) Radića (1913-2005), Radići su dozvolili Šešeljima i Hamovićima da se sahranjuju u Janjilu, uz uslov da se Radići sahranjuju na istočnoj, a oni na zapadnoj strani. To se i danas vidi u starom groblju, a u novom dijelu se to nije poštovalo. U starom dijelu groblja se nalazi 5 kamenih stećaka što svjedoči da je ovo selo bilo naseljeno i u ranijem periodu. U pravoslavnom groblju nema crkve, već vjernici posjećuju crkvu Svete Varvare u Strujićima.

U selu je bila i kula stolačkih begova Bubića. Postoji predanje da je beg Bubić jednom prilikom rekao:„ Nema moga Dola do Stambola! “ Danas je kula u ruševnom stanju. Sastoji se od jedne zgrade na dva sprata (prizemlje + 2 sprata) i uz nju se nalaze i pomoćni objekti koji su vjerovatno bili kuhinje, podrumi ili odaje za poslugu. Kula je napuštena poslije Hercegovačkog ustanka. Zanimljivo je to da su Bubićevi kmetovi bili Šešelji, Hamovići i Čokljati ; Mataragdžićevi Šišići i Rikale, a Radići su imali hrišćanina spahiju, izvjesnog Ćorovića. U periodu austrougarske okupacije veliki broj Doljana je emigrirao u Ameriku. Neki od „ amerikanaca “ su bili Simo (Lazara) Radić, Sava Radić, Marko Radić, Kosto Radić, Milan Šešelj, Miho Čokljat, Mitar Šišić...

Nema podataka da je neko stradao u toku Prvog svjestskog rata.

U Drugom svjetskom ratu su poginuli braća Risto i Tadija Bogdanović, Rikalo Čedo, Hamović Danilo, Dušan i Marko i Čokljat Mitar, svi kao pripadnici partizanskih jedinica. Od civila jedino je stradao Hamović Drago, koji je bačen u jamu Panduricu kod Ljubinja.

U toku rata 1992-1995 jedino je iz sela stradao vojnik Pero Rikalo. Selo nije imalo većih materijalnih razaranja. Sve vrijeme rata u selu su ostali i pojedini Hrvati. Većina srpskog stanovništva je bila ostala na svojim ognjištima.

U periodu poslije rata izvršena je rekonstrukcija električne mreže koja je bila uništena u ratu, zatim je uvedena ulična rasvjeta, vršeni su radovi na uređenju pravoslavnog i katoličkog groblja, a od 2004. godine Do je zajedno sa Kotezima, Prhinjem, Strujićima i Dodanovićima uključeno u projekat španske nevladine organizacije MPDL koja je dala donaciju u vidu sadnog materijala jabuke, breskve i vinove loze. Takođe je zahvaljujući ovoj organizaciji kroz Strujićko polje (dio Popovog polja) je sproveden sistem za navodnjavanje što u velikoj mjeri pomaže poljoprivrednicima.

Nacionalnost[1] 1991. 1981. 1971. 1961.
Srbi 60 102
Hrvati 14 34
ostali i nepoznato
Ukupno 74 136 ' '

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Demografija[1]
Godina Stanovnika
1961. 225
1971. 191
1981. 136
1991. 74

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Do na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=До_(Требиње)&oldid=26868553”