Ivaniš (despot)
| Ivaniš | |
|---|---|
| Prethodnik | - |
| Naslednik | Vukašin Mrnjavčević |
- Za članak o istoimenom srpskom despotu sa početka XVI veka, pogledajte članak Ivaniš Berislavić.
Ivaniš je bio srpski velikaš koji je u doba Srpskog carstva nosio titulu despota i imao posede u Toplici[1][2]. On se u istorijskim izvorima pominje u povelji cara Dušana (kralj 1331—1346, car 1346—1355) Svetim Arhangelima kod Prizrena iz 1348. godine, u kojoj ga on naziva roditeljem carstva mi[1][2]. Srodstvo Ivaniša sa carem Dušanom nije utvrđena[1], dok su, osim njega, visoku titulu despota, koja se hijerarhijski nalazi odmah posle carske, nosili još[1]:
- Simeon Nemanjić, Dušanov polubrat
- Jovan Komnin Asen, brat Dušanove supruge Jelene
- Jovan Oliver (od 1349), Dušanov vojskođa
Despot Ivaniš je imao sina Altomana koji je imao sina Ivaniša koji je preminuo između 1372. i 1389. godine[2] i sahranjen je u manastiru Dečani, a bio je srodnik Lazara Hrebeljanovića (1371—1389)[a]. Pojedini istoričari smatraju da je Altoman bio oženjen Lazarevom sestrom nepoznatog imena[3], dok ima onih koji smatraju da je Ivaniševo srodstvo sa Lazarom išlo preko njegove supruge, kneginje Milice Nemanjić[2].
Pojedini istoričari su pokušali da despota Ivaniša izjednače sa monahom Dorotejem, ktitorom manastira Drenče u Rasini[2], za koga se zna da je nosio titulu despota, a čije svetovno ime nije sačuvano[2].
Napomena[uredi | uredi izvor]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g Grupa autora (1981). Istorija srpskog naroda I. Beograd. str. 531—532.
- ^ a b v g d đ Šuica, Marko (2000). Nemirno doba srpskog srednjeg veka. Beograd. str. 93—96,160. ISBN 86-355-0452-6.
- ^ Spasić, Dušan; Palavestra, Aleksandar; Mrđenović, Dušan (1991). Rodoslovne tablice i grbovi srpskih dinastija i vlastele (prema tablicama Alekse Ivića) (na jeziku: srpski) (2. izd.). Beograd: Bata. str. 111. ISBN 978-86-7685-007-5. Pristupljeno 10. 10. 2023.