Istorijski arhiv „Srem” Sremska Mitrovica
Istorijski arhiv Srem je ustanova u Sremskoj Mitrovici koja se, shodno nameni arhiva, bavi nadzorom nad registraturama, prikupljanje, čuvanje i obrada arhivske građe i korišćenje iste u javno-pravne, privatno-pravne i naučne svrhe. U Arhivu je smešteno oko 1200 raznih fondova i zbirki iz života Srema (privrede, sudstva, školstva, uprave, društveno-političkih i verskih udruženja i sl).
Zgrada glavne straže
[uredi | uredi izvor]Zgrada se nalazi u gradskom parku i sa bivšom zgradom Okružnog suda čini ambijentalnu celinu iz perioda Vojne granice, kada je Sremska Mitrovica bila središte Petrovaradinskog devetog graničarskog puka.
Delokrug nadležnosti ustanove
[uredi | uredi izvor]
Za najvažniju arhivska građu obično se smatraju Crkvene matične knjige od 1732-1900. godine (rimokatoličke, pravoslavne, grkokatoličke i jevrejske). U Arhiv dolazi veliki broj zahteva za korišćenje ove građe od strane državljana Nemačke, Italije, Austrije, Francuske, Rusije pa čak i od SAD, Kanade i Brazila, a čiji koreni su sa ovih prostora.
U Arhivu se takođe nalaze i fondovi uprave od druge polovine 18. veka pa do 1900. godine, kao što su magistrati, trgovišta, vlastelinstva, okruzi, srezovi, opštine i sl. koji su interesantni za istraživače, pre svega istoričare.
Stariji fondovi se koriste za istraživanje migracija stanovništva iz severne i istočne Evrope u Panonsku niziju, a iz ovih u zapadnu Evropu i SAD.
Tokom Prvog i Drugog svetskog rata preko područja Srema su prolazile savezničke i neprijateljske vojske, pa postoji građa u Arhivu koja je od značaja za izučavanje evropske istorije toga vremena.
Najveći broj fondova nastao je posle Drugog svetskog rata u vreme izgradnje socijalističke države, pa po nekim procenama oni čine značajnu arhivsku građu za istraživače koji žele da daju prikaz istorije socijalističke epohe.
Arhiv poseduje oko 90.000 mikro-oblika, koji su skladišteni u digitalnom obliku, radi lakše i brže pretrage, pregleda ali i čuvanja originalnih dokumenata.
Izdavačka delatnost
[uredi | uredi izvor]Arhiv je takođe poznat i po svojoj izdavačkoj delatnosti, kao i organizaciji umetničkih izložbi i promocija raznih izdanja.
Odeljenje za publikovanje arhivske građe IA Srem pored publikovanja vodiča i spomenica, objavljuje i radove koji su tematski vezani za istoriju Srema, nastalih istraživanjem arhivske građe, u cilju upoznavanja sa lokalnom istorijom.
Publikacije
[uredi | uredi izvor]- Istorijski arhiv Srem
- Spomenica Istorijskog arhiva Srem (16 sveske)
- Vodič kroz arhivske fondove (4 sveske)
- Zemljišna knjiga sela Voganj
- Magistrat trgovišta Ruma
- Seobe stanovnika Manjače u Srem