Kali (boginja)
Kali | |
---|---|
Lični podaci | |
Prebivalište | Šmašana, Manidvipa |
Kali (Sanskrt: काली), poznata i kao Kalika ili Šijama, hinduistička je boginja moći, stvaranja, uništenja i vremena. Jedna je od najvažnijih božanstava u hinduizmu i predstavlja ratničko utelovanje Šivine žene Parvati. Takođe, Kali je jedna od deset Mahavidija na listi koja kombinuje hinduistička, šaktistička i budistička božanstva.[1]
Iako se najčešće predstavlja kao simbol tame i nasilja, zapravo se radi o božanstvu koje ima svoju zastrašujuću, ali i onu dobru, pozitivnu stranu. Priča o njoj je veoma duga i kompleksna. U šaktizmu, hinduizmu i tantri, Kali predstavlja konačnu stvarnost Bramana.[2]
Kali je izuzetno cenjena u Indiji,[3] ali i među brojnim religijskim pokretima i tantrističkim sektama, koje je nazivaju i imenima: Boginja majka, Majka Univerzuma, Adi Šakti ili Adi Parašakti.[4][5][6]
Najčešće se predstavlja kako igra na svom suprugu Šivi koji nepomično leži ispod nje.
Etimologija
[uredi | uredi izvor]Kali je ženski rod imenice kāla koja znači vreme. Druga imena koja se koriste za nju, Kālarātri i Kālikā, znače tamnoplava noć (njena koža na crtežima je tamnoplave boje).[7]
Opis
[uredi | uredi izvor]Kali se javlja u nekoliko oblika: Sati (žena puna vrlina), Jaganmata (majka sveta), Durga (nedostupna), Mahakali („Velika Kali”) itd.
Ona ima četiri ruke i u svakoj od njih ima po jedan atribut koji ima svoje simboličko značenje. U jednoj ruci drži simitar (mač), u drugoj trozubac, u trećoj posudu u koju kaplje krv iz odrubljene glave koju drži u četvrtoj ruci. U Mahakali formi, ona ima deset glava, deset ruku i deset nogu. Na svakoj glavi nalazi se simbol moći, predstavljen određenim oružjem ili ritualnim predmetom.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Sanderson, Alexis. "The Śaiva Literature." Arhivirano 4 mart 2016 na sajtu Wayback Machine Journal of Indological Studies (Kyoto), Nos. 24 & 25 (2012–2013), 2014, pp. 80.
- ^ McDaniel 2004, str. 104
- ^ McDermott 2003, str. 4
- ^ Hawley 1982, str. 152
- ^ Harding (1993), p. xxv.
- ^ McDaniel 2004, str. 5
- ^ Coburn 1984, str. 111–112
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Hawley, John Stratton; Wulff, Donna Marie (1982). Sri Ramakrishna: The Spiritual Glow. Motilal Banarsidass. str. 152.
- McDaniel, June (2004). Offering Flowers, Feeding Skulls: Popular Goddess Worship in West Bengal. Oxford University Press.
- McDermott, Rachel Fell (2001). Singing to the Goddess: Poems to Kali and Uma from Bengal. Oxford University Press. ISBN 978-0198030706.
- Dejvid Kinsli, Boginje hinduizma: Vizija ženskih božanstava u hinduističkoj religiji i tradiciji ISBN 81-208-0379-5
- Ajit Mukerdži, Kali: Ženska sila ISBN 0-89281-212-5
- Entoni S. Merkatant, Univerzalni rečnik mitova i legendi ISBN 88-8289-491-6
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Članak „Kalino suđenje” u magazinu „Tajm”, 27. oktobar 1947. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (16. jun 2009)