Malgaši
| Foko Malagasy | |
|---|---|
 Malgaška porodica | |
| Ukupna populacija | |
| 20 miliona | |
| Regioni sa značajnom populacijom | |
 Madagaskar | |
| Jezici | |
| malgaški jezik, francuski jezik | |
| Religija | |
| animizam, protestantizam, katolicizam, islam | |
| Srodne etničke grupe | |
| ostali austronezijski narodi, bantu narodi |
Malgaši[1] ili Malgašani[1] (franc. Malgache, malg. Foko Malagasy) su austronezijski narod srodan Malajcima, čija je matična zemlja ostrvo Madagaskar. Vode poreklo od austronežanskih moreplovaca sa područja današnjeg Bornea,[2] koji su se na obalu Madagaskara iskrcali između trećeg i desetog veka. Malgaša ima ukupno oko 20 miliona, od toga najviše na Madagaskaru. Malgaških zajednica ima i u Peruu, Francuskoj i SAD. Malgaši govore malgaškim jezikom, koji spada u austronezijsku porodicu jezika, a među njima je zastupljen i francuski jezik zbog nekadašnje francuske kolonijalne vlasti.
U antropološkom pogledu predstavljaju mešavinu mongoloidnih i negroidnih osobina, zbog nekadašnjeg mešanja doseljenih Bantu crnaca i austronežanskih domorodaca, što je dovelo do stvaranja današnjih Malgaša.
Genetika[uredi | uredi izvor]
Prema rezultatima nedavno sprovedene genetske studije Malgašani imaju mešano afričko i azijsko poreklo.[2] Tri malgaške populacije (Temoro, Vezo i Mikea) poseduju oko 70% afričkog i 30% azijskog porekla.[2]
Azijski preci današnjih Malgašana, su, prema ovoj studiji najverovatnije austronežanski moreplovci sa područja jugoistočnog Bornea, pretežno Dajaci i Bandžarci (koji su mešanog malajskog i dajačkog porekla).[2]
Plemena[uredi | uredi izvor]
Malgaški narod se deli na plemena, koja se mogu svrstati u dve osnovne skupine gorska i primorska plemena:[3]
- Gorska plemena:
- Primorska plemena:
- Prelazna plemena:
Jezik i njegovi dijalekti[uredi | uredi izvor]
Malgaški jezik spada u austronezijsku porodicu jezika i njime govori oko 25 miliona ljudi. On je najviše srodan jezicima Bornea, naročito maanjanskom jeziku, jeziku dajačkog plemena Maanjan. Podeljen je na sledeće dijalekte:[4]
- Zapadni dijalekti:
- Antankarana (156.000)
- Bara (724.000)
- Masikoro (550.000)
- Sakalava (1.210.000)
- Tandroj-Mahafali (1.300.000)
- Cimiheti (1.615.000)
- Istočni dijalekti:
- Severni becimisaraka (1.270.000)
- Južni becimisaraka (2.000.000)
- Centralni (10.893.000)
- Tanosi (639.000)
- Tesaka (1.130.000)
Religija[uredi | uredi izvor]
Malgaši su po veroispovesti većinom animisti i predstavljaju 51% Malgašana. Hrišćani čine 41% stanovništva i podeljeni su na protestante i katolike (protestanti 22%, katolici 19%). Na severu države postoji mala muslimanska (sunitska) zajednica sa oko 4% pripadnika. Ostatak čine hinduisti, ateisti i neizjašnjeni.
Dijaspora[uredi | uredi izvor]
Postoji malgaška zajednica koja živi u Francuskoj i broji oko 2.000 ljudi. Afro-peruvijci malgaškog porekla broje oko 7.000 pripadnika,[5] dok oko 300 Malgaša živi u SAD. Neki poznati ljudi rođeni u SAD-u imaju deono ili u potpunosti malgaško poreklo.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Srpsko geografsko društvo (1961). Glasnik Srpskog geografskog društva: Bulletin de la Société serbe de geographie, Tom 41, Izdanja 1-2. str. 104.
- ^ a b v g Kusuma, P. et al. Contrasting Linguistic and Genetic Origins of the Asian Source Populations of Malagasy. Sci. Rep. 6, 26066; . doi:10.1038/srep26066. Nedostaje ili je prazan parametar
|title=(pomoć) (2016). - ^ P. Buato. Madagaskar. „Očerki po istorii malьgašskoй nacii”. — 1961. — S. 409.
- ^ „Madagascar”. ethnologue.com.
- ^ Maidei Magirosa (26. 6. 2014). „Strong African presence in Peru”. thePatriot. Pristupljeno 15. 4. 2015.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Srpsko geografsko društvo (1961). Glasnik Srpskog geografskog društva: Bulletin de la Société serbe de geographie, Tom 41, Izdanja 1-2. str. 104.
