Pređi na sadržaj

Mami Smit

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Mami Smit
Lični podaci
Ime po rođenjuMami Robinson
Datum rođenja(1891-05-26)26. maj 1891.
Mesto rođenjaSinsinati, Ohajo, Sjedinjene Američke Države
Datum smrti16. septembar 1946.(1946-09-16) (55 god.)
Mesto smrtiNjujork, Njujork, Sjedinjene Američke Države
Zanimanjepevačica, plesačica, glumica
Porodica
SupružnikVilijam Smit, Džek Goldberg
Muzički rad
Aktivni period1900-te—40-te godine 20. veka
ŽanrBluz
Instrumentvokal, klavir
Izdavačka kućaOkeh Records, Ajax Records

Mami Smit (engl. Mamie Smith; Sinsinati, 26. maj 1891 - Njujork, 16. septembar 1946) bila je američka vodviljska pevačica, plesačica, pijanista i glumica. Kao pevačica u vodviljima nastupala je u različitim stilovima, uključujući džez i bluz. Godine 1920. ušla je u istoriju bluza kao prvi umetnik afroameričkog porekla koji je snimio vokalne bluz snimke.[a]

Zbog svog istorijskog značaja pesma „Ludi bluz“ ("Crazy Blues") uvedena je 1994. godine u Gremijevu Kuću slavnih, a 2005. snimak ove pesme u interpretaciji mami Smit uvršten je u Nacionalni registar zvučnih zapisa od kulturno-istorijskog značaja Kongresne biblioteke u Vašingtonu.

Detinjstvo i mladost

[uredi | uredi izvor]

Mami Smit rođena je kao Mami Robinson 1891. godine u Sinsinatiju, u državi Ohajo. Do 2018. kao godina njenog rođenja navođena je 1883,[1][2] ali je biograf Džon Džeremaja Salivan pronašao njen rodni list, koji potvrđuje da je rođena 1891. godine u Sinsinatiju.[3]

Još kao devojčica, kada joj je bilo oko 10 godina, Mami je išla na turneju sa komadom Four Dancing Mitchells.[4] Kao tinejdžerka plesala je u vodvilju Braće Tut (Tutt Brothers) Salem Tutt Whitney's Smart Set.[2] Godine 1913. godine napustila je braću Tut i počela da peva u klubovima u Harlemu. Tada se udala za pevača Vilijama Smita (William "Smitty" Smith).

Muzička karijera

[uredi | uredi izvor]
Reklamni plakat Okeh Records-a za ploču Mami Smit

Godine 1920, 14. februara, Mami Smit je u Njujorku snimila dva singla, "That Thing Called Love" i "You Can't Keep a Good Man Down", nakon što je afroamerički tekstopisac i vođa benda Peri Bredford ubedio Freda Hagara (Fred Hagar) producenta muzičke kuće Okeh Records da razbije rasne barijere i dozvoli snimanje crnim muzičarima.[5] Muzička kuća Okeh Records je nastavila je sa snimanjem mnogih legendarnih pesama crnih muzičara. Iako je ovo bilo prvo snimanje crnog bluz pevača, svi prateći muzičari bili su belci. Hagar je trpeo mnoge pritiske na rasnoj osnovi od mnogih bendova, kako sa Severa, tako i sa Juga, pod pretnjom da će bojkotovati kompaniju ako nastavi da snima crne pevače. Uprkos ovim pretnjama, ploča je postigla komercijalni uspeh i otvorila vrata za snimanje ploča drugih crnačkih muzičara.[6] Muzička kuća Okeh Records jedina je imala hrabrosti da objavi, ali uvek pod uslovom da na omotu stoji etiketa „Race Records“.[7]

Najveći hit Mami Smit snimljen je kasnije, 10. avgusta 1920. godine, kada je za Okeh Records snimila set pesama koje je napisao Peri Bredford, među kojima su bile i pesme "Ludi Bluz" („Crazy Blues“) i „It's Right Here for You (If You Don't Get It, 'Tain't No Fault of Mine)".[8][9][10] Za manje od godinu dana prodato je milion primeraka ove ploče.[11] Mnoge su ih kupili Afroamerikanci, a popularnost crnačke muzike naglo je porasla.[12] Zbog svog istorijskog značaja pesma „Ludi bluz“ uvedena je 1994. godine u Gremijevu Kuću slavnih (Grammy Hall of Fame)[13] a 2005. uvrštena je u Nacionalni registar zvučnih zapisa od kulturno-istorijskog značaja Kongresne biblioteke u Vašingtonu. [14]

Iako su drugi Afroamerikanci snimali i ranije, još krajem 19. veka, oni su izvodili muziku koja je u velikoj meri pratila ukus evro-američke publike ("belaca"). Uspeh ploče koju je snimila Mami Smit naterao je diskografske kuće da pokušaju da snime i druge ženske bluz pevačice, čime je nastao muzički pravac danas poznat kao klasični ženski bluz .[10]

Reklama za nastup Mami Smit. U uglu je napomena o specijalnim mestima rezervisanim za "belce"

Mami je tokom 20-ih godina nastavila da snima popularne numere za Okeh Records. Godine 1924. izdala je tri albuma za Ajax Records, koja se nisu dobro prodavala, uprkos velikoj reklami.[15] Snimila je nekoliko numera i za muzičku kuću Victor. S svojim bendom Mamie Smith & Her Jazz Hounds gostovala je širom Sjedinjenih Država i Evrope, kao deo revijskog programa Mamie Smith's Struttin' Along Review.[16]

Mami Smit prozvana je "Kraljicom bluza", ali ju je uskoro prevazišla Besi Smit, koju su zvali "Carica bluza". Mami je ubrzo otkrila da je novi masovni medij - radio sredstva za dobijanje dodatnih fanova, posebno u gradovima sa pretežno belom publikom, pa je počela da nastupa i u radio emisijama. Tako su ona i nekoliko članova njenog benda, nastupivši početkom maja 1923. na KGW radiju u Portlandu (Oregon), dobili veoma pozitivne kritike.[17]

Na različitim snimcima grupe Mamie Smith & Her Jazz Hounds, napravljenim od avgusta 1920. do oktobra 1921. godine, angažovana je čitava plejada najpoznatijih američkih bluz i džez muzičara.[18]

Dok je snimala sa Jazz Hounds-ima, uporedo je snimala je i kao Mamie Smith and Her Jazz Band.[19]


Najveći hitovi Mami Smit

[uredi | uredi izvor]
Crazy Blues
Mami Smit "Ludi Bluz" ("Crazy Blues" iz 1920.
Imate poteškoće pri redprodukciji ovog zapisa?
Pogledajte VP:Pomoć oko snimaka.
Godina Singl Broj nedelja na listi "Top 100" u SAD
1920 Crazy Blues 3
1921 Fare Thee Honey Blues 9
Royal Garden Blues 13
You Can't Keep a Good Man Down 4
Dangerous Blues 6
1922 Lonesome Mama Blues 6
1923 You Can Have Him, I Don't Want Him Blues 13
You've Got to See Mama Ev'ry Night (Or You Can't See Mama At All) 13

Filmska karijera i kasnije godine

[uredi | uredi izvor]

Mami Smit se pojavila i u jednom od ranih zvučnih filmova, filmu Jailhouse Blues (Zatvorski bluz) iz 1929. godine. Godine 1931. povukla se iz javnog života i prekinula sa nastupima, ali se već 1939. vratila na scenu i pojavila se u dugometražnom filmu Paradise in Harlem (Raj u Harlemu) u produkciji svog tadašnjeg supruga Džeka Goldberga.[14]

Kasnije se pojavljivala kao glumica i u drugim filmovima, među kojima su "Mystery in Swing“ (1940), "Sunday Sinners " („Nedeljni grešnici“, 1940), "Stolen Paradise" („Ukradeni raj“, 1941), "Murder on Lenox Avenue " ("Ubistvo na aveniji Lenoks", 1941), "Because I Love You " („Zato što te volim“, 1943) i drugi. Za još nekoliko filmova radila je muziku.[20]

Filmografija Mami Smit

[uredi | uredi izvor]
Godina Originalni naslov Uloga Komentar
1980-te
1929 Jailhouse Blues kratki film
1939 Paradise in Harlem Madam Mami
1940 Sunday Sinners Midž, vlasnica restorana
1940 Stolen Paradise Marta
1941 Murder on Lenox Avenue Heti
1985 Because I Love You kratki film

Smrt

[uredi | uredi izvor]
Gravur Mami Smit u časopisu New York Clipper, 1921

Mami Smit umrla je 1946. u Njujorku,[21] navodno bez novca.[22] Sporan je podatak koliko vremena je grob u kom je sahranjena bio neobeležen, kao i godina kada je postavljena nadgrobna ploča sa uklesanim imenom.

Prema veb stranici Jas Obrecht Music Archive, Mami Smit je počivala u neobeleženom grobu do 1963. godine, kada su muzičari iz Izerlona (Zapadna Nemačka) donirali novac za kupovinu nadgrobnog spomenika koji glasi „Mami Smit (1883–1946): Prva dama Bluza”. Uz zalaganje bluz pevačice Viktorije Spivi i Lena Kunstada, izdavača časopisa Record Research Magazine Mami Smit je ekshumirana i ponovo sahranjena 27. januara 1964. u Memorijalnom parku Frederik Daglas (Frederick Douglass Memorial Park) u gradu Ričmondu (država Njujork), uz sve počasti zaslužnoj umetnici.[22]

Međutim, prema podacima iz 2013. objavljenim na veb sajtu 1World1Family.me, Mami Smit je i dalje sahranjena bez nadgrobnog spomenika ili bilo kakve oznake, 67 godina nakon njene smrti. Zatražene su donacije za izgradnju nadgrobnog spomenika visokog 4 metra, na kom će biti isklesana slika pokojne bluz pevačice i koji će biti podignut na njujorškom groblju groblju Frederick Douglass Cemetery.[23]

Napomene

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Pozadinu tog snimka opisao je u svojoj biografiji "Music on My Mind" (1964) čuveni američki džez pijanista Vili Smit, poznat pod nadimkom "Lav" (Willie "The Lion" Smith).

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Tracy, Steven C. (1998). Going to Cincinnati: A History of the Blues in the Queen City. University of Illinois Press. str. 5—. ISBN 978-0-252-06709-9. 
  2. ^ a b Paul Oliver. „"Smith (née Robinson), Mamie"”. The New Grove Dictionary of Jazz (2nd izd.). Oxford University Press.  Spoljašnja veza u |chapter= (pomoć)
  3. ^ DiTirro, Tessa (15. 11. 2018). „Researchers confirm blues legend Mamie Smith was born in Cincinnati”. WKRC. Pristupljeno 17. 11. 2018. 
  4. ^ Gates, Henry Louis; Higginbotham, Evelyn Brooks (2009). Harlem Renaissance Lives from the African American National Biography. Oxford University Press. str. 458—. ISBN 978-0-19-538795-7. 
  5. ^ Giles Oakley (1997). The Devil's Music. Da Capo Press. str. 83/5. ISBN 978-0-306-80743-5. 
  6. ^ Oakley, Gilles (1976). The Devil's Music: A History of the Blues. Da Capo Press. pp. 83–84.
  7. ^ Varničić, Jovana (2. 3. 2016). „Ovo su žene u svetu bluza!”. iSerbia - iFemin. Pristupljeno 25. 11. 2019. 
  8. ^ Weisenfeld, Judith (8. 6. 2007). Hollywood Be Thy Name: African American Religion in American Film, 1929–1949. University of California Press. str. 287—. ISBN 978-0-520-94066-6. 
  9. ^ Whalan, Mark (2010). American Culture in the 1910s. Edinburgh University Press. str. 148. ISBN 978-0-7486-3424-8. .  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
  10. ^ a b Du Noyer, Paul (2003). The Illustrated Encyclopedia of Music. Fulham, London: Flame Tree Publishing. str. 154. ISBN 978-1-904041-96-2. 
  11. ^ Schuller, Gunther; Morrison, George (1986). Early Jazz: Its Roots and Musical Development. Oxford University Press. str. 226—. ISBN 978-0-19-504043-2. 
  12. ^ Gates, Henry Louis; Higginbotham, Evelyn Brooks (2009). Harlem Renaissance Lives from the African American National Biography. Oxford University Press. str. 460—. ISBN 978-0-19-538795-7. 
  13. ^ „Grammy Hall of Fame”. Grammy.org. Arhivirano iz originala 10. 04. 2015. g. Pristupljeno 6. 7. 2018. 
  14. ^ a b McCann, Bob (2010). Encyclopedia of African American Actresses in Film and Television. Jefferson, North Carolina: McFarland. str. 309. ISBN 978-0786437900. 
  15. ^ Sutton, Allan; Nauck, Kurt (2000). American Record Labels and Companies: An Encyclopedia (1891–1943). Denver, Colorado: Mainspring Press. str. 3—4. ISBN 978-0-9671819-0-5. 
  16. ^ Kernfeld, Barry Dean (2002). „Mamie Smith”. The New Grove Dictionary of Jazz, vol. 3 (2nd izd.). London: Macmillan. str. 615. ISBN 978-1-56159-284-5. 
  17. ^ "Broadcasting from KGW", Portland Oregonian, May 5, 1923, p. 11.
  18. ^ Gibbs, Craig Martin (2012). Black Recording Artists, 1877–1926: An Annotated Discography. pp. 73–122. McFarland. Retrieved May 2013.
  19. ^ Gibbs (2012). Black Recording Artists, 1877–1926. pp. 88–106; retrieved May 15, 2013.
  20. ^ Mami Smit na sajtu IMDb (jezik: engleski) 
  21. ^ “Cincinnati’s own Mamie Smith”. AAREG. 1993, 2018. Retrieved 27 July 2018.
  22. ^ a b “Mamie Smith: The First Lady of The Blues Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. avgust 2018)”. Jas Obercht Music Archive. 7 June 2010.
  23. ^ “A Headstone for Mamie Smith’ Campaign has Ended”. 1World-1Family.me. 22 August 2013.

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Mami Smit na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Мами_Смит&oldid=28694687”