Manastir Dubočica

Manastir Dubočica
Osnovni podaci
Jurisdikcija	SPC
Osnivanje	13. vek
Mesto	Otilovići
Država	Crna Gora

Manastir Dubočica je manastir Srpske pravoslavne crkve smješten u Otilovićima, 11 km jugoistočno od Pljevalja. Pripada eparhiji mileševskoj.

Manastir se nalazi neposredno uz regionalni put Pljevlja — Pavino Polje — Bijelo Polje. Prvobitno se nalazio uz samu lijevu obalu rijeke Ćehotine, kraj sela Dubočice, po kojemm je dobio i ime, međutim za potrebe stvaranja vještačkog akumulacionog jezera izmješten je na sadašnju lokaciju 1983. god. Starešina manastira je igumanija Epistima Steljić.

Prošlost

Prema predanju, Manastir Sv. Nikole u Dubočici je izgrađen nakon što su Turci, uništili manastir u blizini srednjovjekovnog grada Koznik krajem 15. vijeka, čiji ostaci se i danas mogu identifikovati, kako dalje kaže predanje tada su monasi bacani sa stijena (koje se danas zovu kaluđerske stijene), nakon čega je manastir preseljen u mjesto Dubočicu skriveno i daleko od puteva. Manastirska crkva posvećena Svetom Nikoli izgrađena/obnovljena je 1565. godine kada je ujedno i živopisana o čemu nedvosmisleno govori još uvijek sačuvan fresko natpis iznad vrata na zapadnom zidu naosa. Za izgradnju crkve zaslužan je iguman manastira jeromonah Pavle i mesno stanovništvo. Manastirska crkva je jednostavna jednobrodna građevina sa pripratom i polukružnom apsidom, zidana od rječnih oblutaka i sige. Dugačka je 13 i široka 7 metara, bez kupole sa poluobličastim svodom.

Crkva je ukopana u zemlju i njena unutrašnjost je mnogo veća od spoljašnjosti, a veoma je i razuđena. Priprata i naos su odvojeni posebnim zidom. Dva para pilastara, između kojih su po podužnim zidovima formirani prislonjeni lukovi, naos dijele na nejednake traveje. Poluobličasti svod ojačan je poprečnim lukovima. U oltaru su smještene niše za proskomidiju i đakonikon, a na podu od kamenih ploča dominira dekorativni amvonom. Od pet manjih prozora u obliku puškarnice, tri su smještena na južnom zidu, a po jedan na sjevernom i apsidi. Iznad lučnog portala smještena je prostranija niša, takođe lučna, u kojoj je nekada bila oslikana freska patrona hrama, sSvetog Nikole. Pod je od kamenih ploča sa istaknutim dekorativnim amvonom.

Ikonostas

Posebnu pažnju u manastiru privlače njegove freske, ikonostas i crkveni mobilijar. Raspored fresaka u crkvi predstavlja klasičnu šemu koja se primjenjivala za manje jednobrodne hramove. U prvoj zoni su islikane stojeće figure svetitelja a na svodu su kompozicije Velikih praznika i Hristovog stradanja. Na zapadnom zidu priprate islikana su poprsja Svetog Nikole i Bogorodice sa Hristom. Iznad svetitelja, u drugoj zoni, naslikan je ciklus Sv. Nikole od rođenja, preko školovanja, scena čuda, do smrti. Prisutna je pojava brojnih islikanih likova pustinjaka i isposnika, što navodi na zaključak da su oni najvjerovatnije nastali pod uticajem i izboru monaha Dubočice.

Manastir posjeduje skladan duborezni i pozlaćeni ikonostas. Raskošni krst sa raspećem nastao je 1622. godine dok je ostali dio ikonostasa nastao kasnije 1682. godine. Ispred ikonostasa visi izrezbareno i duborezno Bogorodičino kolo i polijelej iz 17. vijeka. Ikone predstavljaju dijela različitih majstora i potiču iz različitih perioda među kojima se ljepotom likovnom obradom posebno ističe Deizisna ploča sa majstorski iznijansiranim likovima apostola koja se pripisuje majstorskom krugu Radula.

Pokretni fond i mobilijar Dubočice, predstavljaju rijetko očuvanu spomeničku cjelinu iz 16. i 17. vijeka, koja je skoro neokrnjena stigla do naših dana. U ovom manastiru se čuva i posebno poštuje, ikona čudesnog lika Bogorodice Kazanske.

Bogorodičino kolo

Spoljašnja jednostavnost manastira koji više podsjeća na kuću karakteristična je za crkve podignute za vrijeme turske okupacije kada nisu smijele da privlače pažnju. Manastirski kompleks je ograđen kamenim zidom sa kapijom na sjevernoj strani, pored crkve, sadrži još i manji prizemni konak smješten u južnom dijelu, drveni zvonik u sjeverozapadnom, i jedan mali pomoćni objekat za ostavu, u jugoistočnom dijelu porte.

Tokom svog viševjekovnog bitisanja manastir je više puta stradao od Turaka pogotovo u 18. vijeku. U jednom momentu crkva je bila toliko oronula da su joj po predanju „nikle jasike”, pa je obnovljen 1762. godine zahvaljujući bratstvu Mataruge.

Treba napomenuti i to da je manastir Dubočica poznat po tome što je jedno vrijeme u njemu služio sv. Vasilije Ostroški pa se u narodu kaže da je tri puta posjetiti ovaj manastir isto kao jednom posjetiti manastir pod Ostrogom.

Vidi još

• Spisak manastira Srpske pravoslavne crkve

Spoljašnje veze

• Srpski Manastiri