Mileva Vuković
| mileva vuković | |
|---|---|
 Mileva Vuković | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 22. mart 1913. |
| Mesto rođenja | Andrijevica,  Kraljevina Crna Gora |
| Datum smrti | 1943. (29/30 god.) |
| Mesto smrti | Kolašin,  ND Crna Gora |
| Profesija | pravnica |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1933. |
Mileva Vuković (Andrijevica, 22. mart 1913 — Kolašin, 1943) bila je advokatska pripravnica i učesnica Narodnooslobodilačkog rata.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođena je 22. marta 1913. u Andrijevici. Nakon Prvog svetskog rata njena porodica je kolonizovana u Metohiju. Školovala se u Peći. Tokom studija na Pravnom fakultetu u Beogradu priključila se revolucionarnom studentskom pokretu i aktivno učestvova u njegovim akcijama. U članstvo tada ilegalne Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljena je 1933. godine.[1]
U toku studentskih demonstracija, februara 1935, kada je ubijen student prava Mirko Srzentić, bila je uhapšena i kažnjena zatvorom od 10 dana.[2] Aktivno je učestvovala u radu Odbora za pravnu zaštitu komunista, koji je imao zadatak da uhapšenim studentima obezbedi pravnu pomoć, kao i odnošenje hrane i preobuke u zatvor i dr. Kao student prava jedno vreme je rukovodila ovim Odborom.[3]
Uporedo sa aktivnošću na fakultetu, bila je politički aktivna i u Metohiji, gde je odlazila tokom školskih raspusta. Posebno je bila angažovana na radu sa omladinom. Jula 1937. učestvovala je na Prvoj oblasnoj konferenciji na kojoj je formiran Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju. Krajem 1938. učestvovala je u radu Omladinske komisije pri OK KPJ za Kosovo i Metohiju, koja je imala zadatak da radi na obnavljanju i reorganizaciji organizacija Saveza komunističke omladine (SKOJ). Tada je formirala skojevske aktive u Vitomirici i Peći.[4] Jula 1939. na Prvoj oblasnoj konferenciji SKOJ-a za Kosovo i Metohiju, na kojoj je formiran Oblasni komitet SKOJ, izabrana je za njegovog sekretara.[5][1]
Godine 1939. u toku borbe protiv frakcionaškog delovanja Petka Miletića i Petra Radovića u partijskim organizacijama u Metohiji i na Kosovu, bila je od strane rukovodstva KPJ imenovana za vršioca dužnosti političkog sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju. U to vreme se nalazila na studijama u Beogradu, a kako se Miladin Popović upravo tada vratio sa lečenja iz Slovenije, on je preuzeo ovu dužnost, nakon smenjivanja Radovića.[6] Početkom avgusta 1939. učestvovala je u okolini Podgorice, na Sedmoj pokrajinskoj konferenciji KPJ za Crnu Goru, Boku, Sandžak, Kosovo i Metohiju, kada je postala član Pokrajinskog komiteta (prva je žena član Pokrajinskog komiteta KPJ za Crnu Goru i jedna od prvih žena aktivnih u političkom životu Crne Gore).[7] Na Drugoj oblasnoj konferencija KPJ za Kosovo i Metohiju, održanoj krajem septembra 1939. u Vitomirici, kod Peći, izabrana je za člana Biroa Oblasnog komiteta.[6] Avgusta 1940. učestvovala je kao delegat na Desetoj pokrajinskoj konferenciji KPJ za Crnu Goru, Boku, Sandžak, Kosovo i Metohiju.[1]
Uoči početka Drugog svetskog rata u Jugoslaviji radila je na partijskog rada, okupljanju omladine i žena u Peći i Kosovskoj Mitrovici. Nakon okupacije Jugoslavije, 1941. zajedno sa suprugom je otišla u Crnu Goru, gde je u okolini Andrijevice aktivno učestvovala u radu na pripremama Trinaestojulskog ustanka, kao i samom ustanku. U proleće 1942, sa malim detetom se povlačila za glavninom partizanskih snagama Crne Gore u Bosnu. Jedno vreme se nalazila u bolnici Pete proleterske brigade u Vrbnici.[8]
Krajem 1942, zajedno sa grupom starijih komunista, pozvana je u Bosansku krajinu i raspoređena za političkog radnika u Centralnoj partizanskoj bolnici, gde je bila član Političkog odeljenja (Politodel). U toku Četvrte i Pete neprijateljske ofanzive, na Neretvi i Sutjesci, od zime do leta 1943, bila je najpre politički komesar bolnice broj 3, u kojoj je bilo šest bataljona lakših ranjenika, a potom politički komesar bolnice teških ranjenika. Nakon bitke na Sutjesci, juna 1943. prešla je na radu u Crnu Goru. Radila je na terenu andrijevičkog sreza, a poginula je krajem leta 1943. u okolini Kolašina.[8][9]
Njeno ime nosi Ekonomsko-trgovinska škola Mileva Vuković, koja je osnovana u Peći, a nakon rata na Kosovu i Metohiji, premeštena u Goraždevac.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Žene Srbije 1975, str. 852.
- ^ Studentkinje 1988, str. 57.
- ^ Studentkinje 1988, str. 63.
- ^ Hronologija 1 1980, str. 261.
- ^ Hronologija 1 1980, str. 274.
- ^ a b Hronologija 1 1980, str. 277.
- ^ Hronologija 1 1980, str. 275.
- ^ a b Studentkinje 1988, str. 178.
- ^ Kučan 1996, str. 1208.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Žene Srbije u Narodnooslobodilačkoj borbi (PDF). Beograd: Prosveta/Nolit. 1975. COBISS.SR 162155015
- Studentkinje Beogradskog univerziteta u revolucionarnom pokretu. Beograd: Istorijski arhiv Beograda. 1988. COBISS.SR 29560839
- Kučan, Viktor (1996). Borci Sutjeske. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. COBISS.SR 48005900
Komunistički revolucionari Kosova i Metohije | ||
|---|---|---|
Istakuti članovi Komunističke partije Jugoslavije i komunistički revolucionari sa teritorije Kosova i Metohije, umrli ili ubijeni u međuratnom periodu ili poginuli u toku rata | ||
 | ||
